Eşdeğer Mansiyon, Bakırköy Etkinlik Noktası Öğrenci Fikir Yarışması

Proje Raporu

Tarihsel geçmişi olan yerleşim yerlerinde orayı değerli kılan ana olgu, yerel halkın ilişki kurduğu mekânlara karşı oluşan aidiyet duygusudur. Bu duygu fiziksel çevrenin sürekliliğinin sağlanması ile yakından ilgilidir. Bakırköy’de ise fiziksel çevrenin sürekliliği, orantısız nüfus artışı ve planlama hatalarıyla bozulmuştur. Semt içerisinde konumlanan önemli odak noktaları, aralarında kalan alanların bir geçiş mekânına dönüşmesine sebep olmuştur. Dolayısıyla Bakırköy’ü önemli yapan, yerel kullanıcı ve mimari kültürü arka planda kalmıştır. Yapılan tasarım bunları açığa çıkarmayı amaçlar.

Genelde ilçe bütününde, özelde ise cumhuriyet meydanından sahile kadar inen aksta ana sorun; tanımsız ve görüntü kirliliği yaratan ticari blokların içinde, Bakırköy’ü deneyimlemeye çalışan ve semtle bağı olan kullanıcının oluşan kargaşa ve kalabalıkta kaybolmasıdır.

Ne yazık ki ilçe aşırı yoğunluk ve kötü mekânlarla sürekli kendi kendini tüketen ve semtte yaşamak isteyen kullanıcıyı yoran bir hal almıştır. Bu durumda kullanıcıyı tanımsız kalabalıktan soyutlamak ve onun için bir dinlenme, durma noktası tasarlamak gerekmektedir. Tasarım alanında bunu mümkün kılmak için insanların süregelen akstan koparılıp yolun iki kolundaki alanlara alınması amaçlanmıştır. Cadde boyunca yüksek katlı binaların arasında yukarı bakan kullanıcının mekânı fark etmesi için kot farkı kullanımı bir avantaj olarak görülmüş ve aşağıya bakması amaçlanmıştır. Tümüyle yayalaştırılması önerilen Cumhuriyet Meydanı’ndan sahile kadar inen yolda da kot farkı kullanılarak kullanıcılar için durma-dinlenme noktaları düşünülmüştür.

Mevcut çay bahçesi etkinlik noktası ile aynı kota getirilmiş, burada dolaşım sürekliliği olan bir kamusal alan elde edilmiştir. Yaya yolunun iki alanı birbirinden ayıran bölümü bir köprü oluşturur. Bu sayede üst kottaki dolaşım kesilmez. Üst kotta Surp Asdvadzadzin Ermeni Kilisesi ve Mektebi önündeki duvar bir sergi elemanı olarak baştan ele alınmıştır. Burada sergilenecek taşınabilir eserler yanında yapının kendisi de sergilenmesi gereken bir öge olarak görülmüştür.

Mevcut çay bahçesinin bulunduğu yer çocukları merkeze alan, tanımlı bir kamusal alan oluşturur. Yukarı kottan toprak ve yeşil kullanılarak bir iniş tayin edilmiş ve oluşan bu organik dokuya oturma birimleri eklenerek kullanıcılara bir dinlenme imkânı sunulmuştur. Mekânın merkezinde tepeler oluşturularak yine doğa ile bütünleşik oyun alanları önerilmektedir.

Bakırköy’ün çok kültürlü yapısının açığa çıkmasında yerel halkın kullanabileceği alanlar kadar sanatsal çalışmaların yapılacağı mekânların oluşması da önemlidir. Sanatsal mekânların kullanım sürekliliğinin sağlanması için fark edilmesi ve algılanması gerekir. Bu nedenle tasarlanan etkinlik noktasında sanata dair mekânların (atölyeler ve sahne) tüm alanda hissedilmesi ve görülebilmesi istenmiştir. Bu tespitten yola çıkılarak etkinlik noktasının kurgusunu sahne-amfi ilişkisi belirler. Tasarlanan amfi ve karşısında bulunan atölye-sahne bütünü hem birbiri ile hem de alanın tamamıyla şeffaf bir ilişki kurar.

İskele fikrinden çıkılarak oluşturulan modüler sistemde yer alan sahne alanın ana ögesidir ve semtte yapılacak pek çok etkinlik için önemli bir nokta olarak görülmüştür. İskele içerisinde atölye, kütüphane gibi mekânlar, modüller hâlinde farklı kullanımlara imkân verecek şekilde eklemlenmiştir. Artabilecek sosyo-kültürel ihtiyaca göre, önerilen modüler sistem fazla birim eklenmesine de olanak sağlar. İskele içerisinde tüm halka hitap eden kat bahçeleri ile kullanıcılar herhangi bir özel işletmeye ihtiyaç duymadan burada oturabilirler.

Tasarlanan amfi farklı kotlar arasında bağlantı sağlar. Amfi ve sahne arası sirkülasyonu sürekli kılmak için bir sokak oluşturulmuştur. Bu şekilde alt kotta, Morsümbül sokağından çocuk oyun alanına kadar sirkülasyon kesilmeden devam eder. Amfinin iki ucuna da atölyeler yerleştirilerek mekânların sokakla fiziksel bağlantı kurması amaçlanmıştır.