Eşdeğer Mansiyon (Melike Altınışık Architects), Börklüce Mustafa Heykeli ve Alanı Tasarım Yarışması

PROJE RAPORU

Anadolu’da 600 yıl önce eşitliğin, barışın, adaletin, özgürlüğün, dayanışma, paylaşım, birlik ve mücadele gibi evrensel değerlerin simgesi olan Börklüce Mustafa için; 2016 yılında onu tarihsel, toplumsal, siyasal ve felsefi açıdan anlamaya yönelik düzenlenecek olan etkinlikler ile bütünleşen, gelecek kuşaklara anılan değerleri aktaracak özgün bir eser tasarımı kazandırmak hedeflenmiştir.

Mekanın zengin tarihsel geçmişi ile bütünleşik olarak İzmir’in Kültür Stratejisi vizyonu incelendiğinde tasarlanan Börklüce Heykelinin, Karaburun özelinde ve İzmir genelinde olumlu yönde birçok katkısı olacaktır. Kent Kültürüne katkıda bulunan, var olan doku ve ölçeğe duyarlı kamusal bir yaşam alanı tasarımına olanak veren, Kent Halkını birleştirici ve kaynaştırıcı bir unsur olarak öne çıkan bu estetik odak, Börklüce’nin Kavramsal yansımasını temsil eden, sadece yakın çevrenin değil, tüm bölgenin ilgisini çekecek bir imge haline gelecektir.

Üzerinde bulunduğu meydan alanı, çeşitli aktivitelerin uygulanmasına olanak sağlayabilecek büyüklükte tasarlanmıştır. İmge özgün yapısı sayesinde, kısa sürede büyük ses getirecek bir tasarıma sahiptir. Bu özgünlük projeyi diğerlerinden farklı kılarak, halk tarafından büyük ilgi çekecektir. Proje yakın çevrenin de görsel güzelliğini estetik yapısıyla arttırarak, başarısını ortaya koyacaktır.

Börklüce Mustafa Heykel Tasarımının yer ile kurduğu güçlü bağ, denge, güç ve eşitlik temsili özgün tasarımı ve çevre doku ile uyumuyla sırf kendi içinde bir bütünlük sağlamış olmayıp ayrıca ziyaretçilerini de kendi içine çekerek bu bütünlüğün bir parçası haline getirecek bir estetik fonksiyona sahiptir. Heykelin hem dışında hem de içinde var olma imkanı vardır. Tasarımın akıcılığına kendini bırakan ziyaretçiler, Börklüce Mustafa’yı temsilen tasarlanan bu heykelin 12,5m x 6,5m çapındaki eliptik formunun altından ve içinden geçerek kendilerini bu bütünlüğün bir parçası olarak hissedeceklerdir. Bu bağlamda üst meydanda mevcut hali ile korunan cami, karikatürhane arasında konumlandırılan heykel, pazaryeri önünde yaratılan alt meydan ile arasında geçit imkanı sunan merdivenler kimi zamanda alt meydanda bölgede gerçekleşecek olan çeşitli aktivitelerin seyri için ”amfi” olarak kullanılabilecektir.

Börklüce Mustafa 15.yy’da kurduğu her ırktan, her dilden, her dinden, her inançtan insanın oluşturduğu inançların birliğini içeren ”sınıfsız bir toplum” hülyasında ”Mavi göğün uzandığı ufuklar kadar büyük olan dünyamız bütün insanlığa yeter” diyen bir halk lideridir. Bu bağlamda, Tasarıma değer katan anahtar noktalardan bir tanesi ise Heykelin yansıtıcı iç yüzeyidir. Ziyaretçiler Meydanın tam merkezinde durduklarında ve Heykele doğru baktıklarında gördükleri aslında Heykelin varlığının soyutlanarak “Göğün” değişken formlarda var olduğu akışkan bir realite durumudur. Bu sayede ziyaretçiler de heykeli seyre dalıp tasarımın düşünsel akışkanlıkta bir parçası haline gelmiş olacaklardır. Çevre halkı tarafından da kısa sürede benimsenecek olan özgün yapısı sayesinde ise akılda kalıcı, farklı ve dikkat çekici ama aynı zamanda “yer”e ait olacaktır.