Eşdeğer Mansiyon (MuuM), İnegöl Belediyesi Hizmet Binası Yarışması

Mimari Proje Raporu

GİRİŞ

İnegöl Belediyesi Hizmet Binası için tariflenen alan, çevresiyle kurduğu ilişkilerdeki fırsatlarla aktif şehir hayatının merkezi olmaya hazır durumdadır. Mevcutta bulunan yeşil doku boyunca oluşan yaya promenadının alanla teması, bölgede canlı bir kentsel yaşantı oluşumunu destekleyici niteliktedir.

Kullanıcıların sosyal yaşantılarına yönelik olanaklarının geliştirilmesi, alanın, kentin diğer işlevsel unsurları ile ilişkilendirilerek etki alanının genişletilmesi ve bu kurgunun yaşantıya aktarılması, tasarımın temel düşünceleri olarak öne çıkmaktadır.

Sosyal alanda eşitlik, şeffaflık ve katılımcılık kavramlarının güçlendirilerek vurgulanması tasarımın ana kriterleridir.

Bu doğrultuda tasarım sürecinde hedeflenen sonuç, bulunduğu yer ile kuvvetli bağlantılar kuran, yoğun ve aktif kullanıcı grubuna sahip kentsel ve mimari mekanlar elde etmek olmuştur.

KONUM

İnegöl, Bursa ve Eskişehir arasında önemli bir ara-merkez konumuna sahip olan bir şehirdir. Proje alanı, Kuğulu Park ve devamında Hikmet Şahin Kültür Parkı ile kurduğu güçlü ilişkiyle yüksek bir kamusal kullanım değerine sahiptir. Ana ulaşım hattı olan Bursa-Eskişehir yoluna erişim, ticari kullanım yoğunluğuyla önemli bir bölgesel hat tanımlayan Atatürk Bulvarı’yla sağlanmaktadır.

SOSYAL VE FİZİKSEL VERİLER

Büyük bir sanayi kenti olma özelliği gösteren İnegöl, sürekli gelişen yapısıyla öne çıkmaktadır. Mobilyacılık, İnegöl’e marka değeriyle birlikte ziyaretçi hareketliliği sağlayan en önemli sanayi kolunu oluşturur. 250.000’e yakın şehirli sakininin 50.000’inin öğrencilerin oluşturduğu nüfus yapısına sahip şehirde yerel hareketlilik en önemli veridir.

ALANA YAKLAŞIM

İnegöl Belediyesi Hizmet Binası işlevsel kullanım ile birlikte dinamik bir sosyal yaşantıya imkan verecek alan-ihtiyaç programı ilişkisine sahiptir. Fuar merkezi-Hikmet Şahin Kültür Parkı-Kuğulu Park ve proje alanının içinde bulunan yeşil doku, yeni kent merkezinde önemli bir yeşil omurga sistemi oluşturmaktadır. Adnan Menderes Bulvarı paralelinde, mevcut yeşil dokunun tanımlanmasıyla kurgulanan kamusal alan, Heykel Parkı’yla bu omurgaya eklemlenerek kütle oluşumunu belirlemektedir.

Kentsel ve mimari üretimin bir arada gerçekleştirildiği tasarımda hizmet binasının yerleşimindeki diğer kriter, alana yönelen insan yoğunluğunun değerlendirilmesi olmuştur. Atatürk Bulvarı ve Adnan Menderes Bulvarı’ndan gelen yoğun yaya yaklaşımı sonucunda arazinin güneydoğusuna yerleşen kütle ile her yönden yaya etkileşimine açık bir zemin kat kullanımı oluşturulmuştur.

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
Yapının aşağıda belirtilen ana ilkeler çerçevesinde, doğal çevreye olan etkisinin en aza indirgenmesi ve sürdürülebilirlik yaklaşımıyla da öne çıkması planlanmıştır:

• Yerel malzeme kullanımı,
• İklimle dengeli cephe tasarımları,
• Etkin güneş kontrolü,
• Doğru yönlenme ve yerleşim,
• Doğal ışıktan uzun süreli yararlanma imkanlarının sağlanması,
• Doğru yönlenme ve uygun cephe katmanları seçimi ile kış ve yaz koşullarına göre en üst düzeyde güneşten faydalanmak,
• Doğal havalandırma ile sistem yükünün ve enerji tüketimin azaltılması,
• Yağmur ve drenaj suyunun depolanarak çevre sulamasında kullanılması,
• Çatı ve pergola sistemi üzerine yerleştirilecek güneş enerjisi panellerinin entegre edilmesi ile enerji üretimi sağlanması,
• Etkin sıvı ve katı atık yönetimi

PROJE KURGUSU

Hizmet binası farklı işlevleri bir arada barındıran bir proje kurgusuna sahiptir. Önerilen solar pergola ile bu işlevler tek çatı altında toplanarak, farklı yaşayışlara imkan veren bütüncül bir form üretilmiştir.

MEYDAN

Belediye meydanı içinde tanımlanmış farklı alt meydanlar, kentin kullanım ihtiyaçlarına çeşitlilik yaratarak cevap vermektedir. Kent meydanı kamusal kullanımları tanımlarken, etkinlik meydanı sosyal kullanımlara yönelik tasarlanmıştır. Sosyal mekanlarla ilişkili konumlanan bu plazalar, yılın farklı dönemlerinde, farklı işlevler ile kullanıcıları biraraya getiren bir mekan kullanımına imkan verir niteliktedir. Alan içerisindeki mevcut yeşil-plaza-zemin kat kullanım kurgusu, yeşil örüntüyü içerisine alarak halk tribününde sönümlenerek sonlanır.

SOSYAL ALAN

İhtiyaç programında yer alan sosyal alanlar, karşılaşma mekânları olarak ele alınmış ve insan yaklaşımına göre konumlandırılmışlardır. Planlanan senaryo, birbirine nüfuz eden iç ve dış mekan kullanımı ile hizmet binasının yalnızca işlevsel değil, aynı zamanda sosyal kullanım için de üretildiğini hatırlatmaktır. Kullanım dinamikleri farklı olan kreş, çocuk aktivite alanı olarak ele alınarak alandaki ağaçların doğal bariyer olarak kullanılmasıyla özelleştirilmiştir.

BELEDİYE BİNASI

Belediye hizmet binası programın işlevsel birimlerini içeren temel yapıyı oluşturmaktadır. Mevcut ağaç dokusununa uyumla ve birimlerin net dolaşım alanı etrafında örgütlenmesiyle kurgulanan kütlede, önerilen iç ve dış bahçelerle doğal ışık ihtiyacı ve kullanım çeşitliliği sağlanmaktadır. Yapının yoğun zemin kat kullanımı, iç sokak kurgusu ile desteklenerek açık alanla geçirgen bir ilişki kurulmuş, şeffaf bir yaşantının oluşumuna imkan verilmiştir.

ÇOCUK KÖŞESİ

Programda yer alan kreş birimi, açık alan kurgusunda yer alan çocuk köşesi başlığında ele alınmış ve çocuk yuvası olarak mevcut dispanser binası alanında düşünülmüştür. Var olan ağaçların tampon bölge olarak çalıştığı bu alanda çocuk yuvası, yeşil doku içinde, halk tribünü olarak işlevlendirilmiş pah ile izole konumda önerilmiştir. Çocuk yuvası işlevine ek olarak, oyun alanı ve aktivite merkezi çocuk köşesinin alt işlevlerini oluşturmaktadır.

SONUÇ

İnegöl Belediyesi Hizmet Binası tasarım önerisi, hizmet yapısı-sosyal birimler ve açık alanlar arasındaki dengeyi mekânsal kurguyla sağlayan, farklı kullanımları “tek çatı altında” olma ifadesiyle güçlü şekilde bir araya getiren çağdaş bir mimari yaklaşım ortaya koymaktadır. Şehrin dinamiklerine cevap veren kullanımları ile şehir sakinlerinin ve ziyaretçilerin buluştuğu bölgesel bir merkez olması, aktif kentsel yaşantıya imkan sağlar niteliktedir.