Eşdeğer Ödül, “Bodrum’da İki Meydan Bir Cadde” Kentsel Tasarım ve Mimarlık Öğrencileri Yarışması

PROJE RAPORU

Alana Yaklaşım ve Oluşum

Problem: Proje alanı değerlendirildiğinde; Türkkuyusu Meydanını ve sahili birbirine bağlayan Türkkuyusu Deresinin bölgeye kimliğini veren en temel unsurlardan biri olduğu tespit edilmiştir. Ana problemlerden ilki meydanlar arasında bağlantının kopuk olması, ikincisi belediye bölgesinde tanımlı bir meydanın olmaması, üçüncüsü ise sarnıç meydanının verimli olarak kullanılamamasıdır. Alanın diğer problemleri ise caddeyi besleyebilecek odakların olmaması ve kamusal alan kullanımlarının eksikliğidir.

Ana Yaklaşım: Bu bağlamda iki meydanı birbirine bağlayan Türkkuyusu Caddesinin Türkkuyusu Deresi ile sürekliliğinin sağlanması ve cadde üzerinde yeni ve nitelikli kullanım alanları oluşturulması projenin ana yaklaşımıdır. Bu doğrultuda odaklar, Türkkuyusu Deresinin oluşturduğu ana omurga üzerinden problemli alanlara yönelimlerle kurgulanmıştır.

Odak Mekanlar

Sahil Meydanı: Sahil meydanın mevcut durumu değerlendirildiğinde kentlilerin denizle etkileşiminin kısıtlı olduğu tespit edilmiştir. Bu doğrultuda sahil rekreatif bir alan olarak yeniden kurgulanmıştır. Sahile tasarlanan mekanlarla kentli kullanıcının tekne, su ve kamusal alan ilişkisi yeniden düzenlenmiştir. Rıhtımda oluşturulan basamaklanmalar ve iskeleler yardımıyla kullanıcının denize erişimi güçlendirilmiş ve seyir için yeni alanlar oluşturulmuştur.

Belediye Meydanı: Belediye önünde bulunan palmiye ağaçları korunarak yeni ağaçların dikilmesi birlikte belediye önü avlu mekânı haline getirilmiştir. Bu sayede belediye önü araç yolundan koparılmıştır. Yeni belediye girişi avluya taşınmış ve halk girişi olarak tanımlanmış, eski belediye girişi ise belediyenin protokol girişi olarak yeniden tanımlanmıştır. Belediye önünde tasarlanan avlu; konser, tanıtım, söyleşi, tören ve gösteri gibi etkinliklere hizmet etmek amacıyla yeniden düzenlenmiştir.

Kültür Parkı: Kullanıcı deneyimi arttırılan Türkkuyusu Caddesi ve tasarlanan kültür avlusu arasında kalan alan, dinlenme ve buluşma mekânı olarak düzenlenmiştir. Buluşma mekânı işlevini destekleyen taksi durakları ve toplu ulaşım istasyonları parkın Cevat Şakir Caddesi cephesinde korunmuştur. Park mekânı olarak kurgulanan bu alan durağan su ögeleri ve oturma elemanları ile desteklenmiştir. Park aynı zamanda izole edilmiş açık bir sergi mekânı olarak düşünülmüştür. Bu sayede Türkkuyusu Caddesinden gelen kullanıcıların kültür avlusuna yönlendirilmesi hedeflenmiştir.

Kültür Avlusu: Kültürel Miras kavramını dikkate alarak bölgedeki tarihi ve nitelikli yapıların arasındaki alan bir kültür avlusu olarak yeniden kurgulanmıştır. Kültürel ve eğitsel faaliyetler, avlu mekanının çeperlerinde toplanmıştır. Avlu ortasında bir havuz oluşturularak ferah bir mekân oluşturmak hedeflenmiştir. Bu doğrultuda alan, çevresindeki kültürel etkinliklere hizmet edebilecek bir açık hava fuayesi olarak yeniden tasarlanmıştır.

Etkinlik Avlusu: Türkkuyusu Caddesi üzerinde bulunan otopark olarak kullanılan boşluğun caddeye hizmet eden bir etkinlik mekânı haline getirilmesi ile sürekliliği sağlanan caddenin işlevsel olarak aktif boşluklarla hareketlenmesi amaçlanmıştır. Etkinlik mekânı yeşil zeminler, kot farkları, ağaç dokusu ve oturma elemanları ile desteklenmiştir. Alandaki tarihi konut boşluğun odağı haline getirilmiş ve alana görsel ve işlevsel olarak eklemlenmiştir.

Yöresel Ürün Pazarı: Geleneksel ürün ve değerlere sahip çıkmak, sürdürülebilir tarım ve üretim vurgulanarak kentin niteliklerini kullanıcıyla paylaşmak hedeflenmiştir. Fiziksel mekân olan sokaktaki akışın sürekliliğini sağlamak amacıyla yakın bölgenin yerel ürünlerinin sergilenmesi ve satılması amaçlanmış, sokağın kullanıcılarının kent bağlamından kopmadan sokakla birlikte tanımlanan çarşıyı deneyimlemesi amaçlanmıştır.

Türkkuyusu (Sarnıç) Meydanı: Türkkuyusu Meydanı sarnıç ile yeniden kurgulanmıştır. Sarnıcın dışa kapalı olan yapısı sarnıç büyüklüğünde kullanıcı deneyimine olanak tanıyan bir havuz ile dengelenmiştir. Meydanın odak noktasında tasarlanan negatif sarnıç fikri ile ortaya çıkan havuz, çevredeki yapıların zemin katlarına verilen işlevler ile ilişkilendirilmiştir. Havuzu odağa alan düzenlemeyle bütün kentlilerin kullanımına açık kamusal mekân oluşmuştur.

Alt Mekanlar

Bilgilendirme İstasyonu: Türkkuyusu Caddesi üzerinde ve çevresinde bulunan görülmesi gereken yerlerin anlatıldığı, kültürel aktiviteler, etkinlikler ve olanaklar hakkında bilgi sahibi olunabilecek ara mekân kurgusu oluşturulmuştur.

Toplanma İstasyonu: Kültür Meydanı ile Turgut Reis Ortaokulu arasında bulunan alanda eğitim yapısıyla tasarlanan yeni kentsel kurgunun entegrasyonunu sağlamak amacıyla bir toplanma istasyonu haline getirilmiştir.
Yöresel Tadım İstasyonu: Gastronomi ürünlerinin cadde üstünde deneyimlenebileceği avlu fikri ile sokağa ağaç dokusu ile desteklenmiş tadım istasyonu kurulmuştur. İstasyon için geleneksel konut dokusunun okunduğu bölge tercih edilmiştir.

Mimarlık İstasyonu: Mimarlık merkezinin cadde ile ilişkisi güçlendirilmiş, yapının önünde bulunan alan mimarlık merkezinin bahçesi haline getirilmiştir. Yarı kamusal olarak değerlendirilen mekân caddenin kullanımına açılmıştır.

Erişim İstasyonu: Bodrum merkezi içerisinde ana akslardan biri olan Turgut Reis Caddesinin TürkkuyusuCaddesi ile meydanı kesişimi araçla erişim noktası olarak görülmüştür. Aksın devamında bulunan terminal şehrin giriş mekanıdır.

Cephe Yaklaşımı

Geleneksel Bodrum konut dokusunu oluşturan cephe kurgusunun korunması ve çağdaşlaştırılarak zenginleştirilmesi hedeflenmiştir. Mevcut durumda nitelikli olan yapılar korunarak iyileştirilme önerilmiş, bakımsız durumdaki yapılar için ise geleneksel dokuya uygun müdahaleler önerilmiştir. Bu doğrultuda, cephe malzemesi olarak beyaz kaba sıva uygulaması öngörülmüştür. Yalınlığı korumakla birlikte cephe kurgusunu zenginleştirmek amacıyla ahşap doğrama ve gölge elemanları, ahşap pergolalar ve ticari birimleri destekleyen güneş kırıcılar ile birlikte tabela elemanları kullanılmıştır.