Eşdeğer Ödül, “Bodrum’da İki Meydan Bir Cadde” Kentsel Tasarım ve Mimarlık Öğrencileri Yarışması

Terrace Bodrum Projesi Yarışma Açıklama Raporu

Coğrafi işaretli ürün olarak 2009 yılında tescillenen Bodrum Mandalinası proje önerisinin ortaya çıkış fikrini oluşturmaktadır. Yarışma alanı 2 meydan ve 1 caddeyi kaplamakta ve içerisinde Bodrum Mandalinasının kök-gövde-taç bölümleri ile kavramsal benzerlikler yakalanarak projenin temelini  oluşturan fikirler ortaya çıkmaktadır. Bu doğrultuda mevcut durum dikkate alındığında, yaya ve yeşil ulaşım öncelikli bir yol olmadığı tespit edilen Türkkuyusu Caddesi’nin iki meydanı taşıt öncelikli bir ulaşımla bir araya getirdiği görülmektedir. Bu nedenle yarışma alanı için yeşil ulaşım ve yaya öncelikli olması planlanan yürüyüş iskelesi iki meydan arasında yeşil ulaşımı güçlendirecek ve Türkkuyusu Caddesi’ne Bodrum Mandalina Ağacı’nın kabuğu gibi işlevsellik kazandıracaktır.

Yarışma alanı ve çevresi için düşünülen temel amaç, kendi kültürel ve tarihi miras değerlerini koruyan, kentlinin bütüncül ve kamusal alanlara rahatlıkla erişebileceği, kente özgün bir kimlik ile kente yeni bir bakış açısı kazandıran, ekolojik , sürdürülebilir ve peyzaj değerlerini önemseyen, marka bir proje oluşmasını sağlamaktadır.

Yarışma Alanı koruma alanı içerisinde kaldığı için belirgin kısıtlayıcılar ile birlikte düşünülmektedir. Özel Mülkiyet ve Kamu Mülkiyeti arasındaki keskinliği daha geçirgen bir şekilde olabilmesi için Karma Mülkiyet kavram önerisi getirilmiştir. Bu bağlamda   mevcut durumlar göz önüne alınarak proje önerisi olarak geliştirilen yürüyüş iskelesi karma mülkiyet kullanımı önerisiyle uygulanması hedeflenmektedir.

Çalışma alanı Bodrum Kalesi, Belediye ile Bodrum Çarşısından başlayan meydan ile güneyde Türkkuyusu Meydanı ile arasında kalan kuzey-güney doğrultulu Türkkuyusu Caddesi ve çevresini kapsayan bir alandır. Mevcut arazi kullanım açısından alanda en çok konut ve ticaret alanları ve buna ek olarak kamusal mekanlar bulunmaktadır. Alanın güney kısmında kalan Türkkuyusu meydanında tarihi yapılar, güneyde kalan çarşı girişinin bulunduğu meydanda ise kamusal yapılar ile tarihi yapıların bulunduğu görülmektedir.

Çalışma alanı Kentsel Sit ve 3. Derece Arkeolojik Sit alanları içerisine girmekte ve bu nedenle alanda mekansal düzenlemeler açısından kısıtlamalar yaratmaktadır. Bu nedenle yapılabilecek  mekansal düzenlemelerin  öncelikli olarak mevcut yollar, kamusal mekanlar ve özel mülkiyette kalan konut ve ticaret alanları olduğu görülmektedir. Mevcut imar planları doğrultusunda çalışma alanı incelendiğinde, yeni bir yüzey alanı yaratmak gerekliliği düşünülmektedir. Bu nedenle mevcut düzende iyileştirmeler yaparak, yeni bir yüzey alanı oluşturma fikri çalışma alanı içerisinde yeni bir proje olarak önerilmektedir.

Mevcut durum analizleri incelendiğinde, konut alanları çalışma alanının gövde bölümünde; sosyal donatıların is taç ve kök yani güney ve kuzeyde bulundukları bu nedenle kuzey-güney doğrultulu Türkkuyusu Caddesinin güçlendirilmesi gerektiği görülmektedir.  Ancak mevcut imar planlarının getirdiği kısıtlamalar nedeniyle yol güçlendirilmesinin Türkkuyusu Caddesi üzerinde mümkün olamayacağı, bu nedenle önerilen yeni yüzeyin, mevcut konutlar  ve yer yer cadde üzerinden geçerek iki meydanı bir araya getireceği düşünülmektedir. Bu aşamada önerisi geliştirilmiş karma mülkiyet fikri uygulanarak iki meydana güçlü bir bağlantı oluşturulmak istenmektedir.

Bodrum Mandalina Ağacından esinlenen proje alanı bölümlerinden olan gövde kısmı yani Türkkuyusu Caddesi’nin güçlendirilmesi gereken yeni yüzey alanının mekansal yeri olmaktadır. Mandalina ağacının gövdesindeki kabuk gibi iki meydanı bir araya getiren bu güçlü yüzey alanı, bağlantı kurması, bu bağlantının sürdürülebilir olmasını ve korunmasında önemli bir rol oynamaktadır.

Türkkuyusu Caddesi için, hem cadde boyunca hem de bina cepheleri ile ilgili kente aykırı oluşturmayacak sürdürülebilir kentsel tasarım önerileri getirilmiştir.

Sonuç olarak proje alanı için geliştirilen, öneri proje modeli Bodrum’un kendi kültürel ve tarihi miras değerlerini koruyan, kentlinin bütüncül ve kamusal alanlara rahatlıkla erişebileceği, kente özgün bir kimlik ile kente yeni bir bakış açısı kazandıran, ekolojik , sürdürülebilir ve peyzaj değerlerini önemseyen, marka bir yer olmasını sağlayacaktır.