Eşdeğer Ödül, Kayseri Melikgazi Buluşma Noktası Ulusal Fikir Yarışması

Proje Raporu

DERZ

Derz; parçaların bütünü meydana getirmesinin bir tür izidir ve parçaların kendi varlığından hep daha önemsiz ve ikincil addedilen bir bir tür eksiklik/olmama hali olarak imgeleşir. Bir bütünü bütün yapan bütünü oluşturan tekil parçalar değil, o parçaların birleşimini kurgulayan sistemdir. Derz, aslında parçaları bir araya getiren bu ilişkiler sisteminin katılaşmış halidir. Tarihi suru katı ve geçilemez bir engel yapan derzin bu parçaları bir araya getirme gücü, bağlayıcı malzemenin karakteri ve mukavemeti/kuvvetidir.

Proje fikri ile yapılmak istenen bu katı ilişkiler sistemini çözündürerek, gündelik hayatın kuvvetlerine/basınçlarına açık hale getirip, onu yapı sökümüne uğratmaktır. Derz katılaşan, sabit ve geçirgen olmayan bütünler ürettiği gibi, yapı sökümü ile; geçirgen, esnek ve çevresel değişkenlere duyarlı bir bütün elde etmek de için kullanılır.

Katı, masif, zamana direnen/tarihsel, değişmez, opak, anıtsal, kitlesel olan Sur özelliklerine tamamen zıt; gündelik hayatın pratikleriyle değişebilen, dışsal kuvvetler ile dönüşebilen, parçaların farklı tür örgütlenmelerine müsaade eden, hafif, geçirgen/boşluklu bir mekansal karakterde tanımlanmış bir mekan sistematiği önerilmektedir. Bu sayede oluşturulmaya çalışılan mekansal/kavramsal zıtlık duvarın varlığını tekrar kente hatırlatır.

Tarihi çevreden geçen Kültür Rotası’ndaki ortak kentsel imge olan karolaj tarihi kentin kimliğini oluşturan ve kente ait bir eleman olmasına karşın olağan olan gündelik hayatta ayak altında kalan ve gündelik hayatın olağan akışında kaybolan, günlük rutin çerisinde fark edilmeyen bir elemandır. Surdaki parça bütün ilişkisinde derzlerin zamana karşı direnen, tarihi, katı ve sabit bütünler oluşturan yapısı sorgulanarak bir kavramsal zıtlıkla esnek, geçici, çevresel değişkenlere duyarlı bir derz fikri karolajlar üzerinden tekrar kurulmuştur. Tarihi surun karşısına onun varlık karakteri ve imgeselliği ile zıt bir tür mekansal oluşum kurgulanmıştır. Bu mekansal oluşumun kente ait bir elemandan türemesi onu yere bağlamayı ve kentteki aidiyet duygusunu yükseltmesi, olağan şeylere olağan dışı bir bakış açısı ile bakılarak tarihi ve kentsel farkındalığa katkıda bulunması hedeflenmiştir.

Zeminde var olan gridal sistem yeni bir söz söylemek üzere üç boyuta taşınır. Üçüncü boyuta yükselen sistem aynı zamanda bulunduğu sınırlar arasında yeni bir çeper tanımlar ve sur ile yol arasında kalan artık alanı tanımlı hale getirir. Tasarlanan yeni çeper var olan sur ile bir gerilim yaratma çabasındadır ve sur ile karşıtlık oluşturan bir dili vardır.

Çelik strüktür ve halatlar ve düzlemler ile kurulan bu çeper kullanıcı tecrübesini ön planda tutacak şekilde tasarlanmıştır. Strüktür güneş ve yağmur gibi mevsimsel şartlardan koruyacak bir üst örtü ve/veya oturma, uzanma birimleri olarak kullanılabilir. Kullanıcı oturmak istediği düzlemi kendi seviyesine indirir. Makara sisteminin yardımıyla düzlem aşağıya iner ve kullanıcı kullanımına hazır olur. Gerektiğinde sabitlenebilen ve/ veya modüllere bölünebilen sistem bütüncül ve hareketli kullanımında bir bütün olarak çalışır ve kullanıcı tecrübesi ile sistemdeki her hareket prensipte sistemin bütün elemanlarını etkiler.