Eşdeğer Ödül, “Sınırları Kaldırmak: Kavuşma” Aydın Boysan Proje Fikir Yarışması

Deniz dolgusu üzerine inşa edilen 542 km’lik Karadeniz Sahil Yolu’nun insanlarla deniz arasında sınır etkisi oluşturması durumu üzerine açılan proje fikir yarışması, bizden kent ile denizi buluşturacak yaya ağırlıklı çözümler beklemektedir.

Ve yarışmanın amacı olarak da Rize Fındıklılı (Viçeli) olan mimar, yazar, gazeteci Aydın Boysan’ın anısını ve savunduğu değerleri yaşatmak üzere, Fındıklı Belediyesinin kentsel ve mekansal düzenlemelerini ortak akıl ile inşa etmek olduğu bilinmektedir.

Rize’nin Fındıklı ilçesi doğal güzellikleri ile eşsiz manzaralar sunmaktadır. Karadeniz’e kıyısı bulunan ilçede yeşilin, suyun ve geleneksel mimarinin çeşitli birliktelikleri görülmektedir. Geleneksel mimari, dolma taş yapılar ve serenderlerden oluşmaktadır. Sosyal hayatta ise dinamizm hakimdir. Bu dinamizm benimsenen “meci” kavramı ile güçlenmektedir. Dayanışma, yardımlaşma ve birliktelik duygusu ile çeşitli etkinlikler yapılmaktadır. Konserler, tiyatro gösterileri, film günleri, seminerler, halk meclislerinin etkinlikleri, el sanatları ürünleri ile ilgilenen insanlar öne çıkan bulgulardandır.
Halkın yapılacak olan etkinlikleri deniz kıyısında yapma isteğinde olduğu görülmektedir. Fakat kıyı düzenlemesinin yetersizliği sebebiyle bu istek karşılığını bulamamaktadır. Kentten kıyıya geçişte en büyük engel ise Karadeniz Sahil Yolu’dur.

Projede insanları denizle ayıran sorunlara çözümler üretilerek kavuşma sağlanmaktadır. Sınır etkisi yaratan Karadeniz Sahil Yolu’nda farklı noktalardan geçişler sağlanarak kullanıcıların kıyıya ulaşımı kolaylaştırılmaktadır. İlçe sokaklarından alınan referanslarla yolun üst kotundan denize ulaşım sağlanmaktadır. Yaya, engelli ve bisiklet kullanımına öncelik veren tasarımda 6 adet üst geçit bulunmaktadır. Merdiven ve asansör ile çözülen 5 adet, rampa ve asansör ile çözülen 1 adet üst geçit bulunmaktadır. Bu köprüler işlevsel olarak ulaşım olanaklarını geliştirirken, kullanım olarak seyir alanlarının sayısını artırmaktadır. Referans olarak alınan sokaklarda zemin malzemesinde renk farklılıkları oluşturularak takip aksları tasarlanmaktadır. Böylece yayaların bu izleri takip ederek gündelik hayatlarında denize ulaşımları artırılmaktadır. Kıyıya gelindiğinde ise 7 odak ile kurgu oluşturulmaktadır. İlçenin sosyo-kültürel yapısı, Aydın Boysan’ın mimari anlayışı ve hayata bakış açısı çerçevesinde odakların işlevleri oluşmaktadır. Kıyı tasarımı yürüyüş ve bisiklet yollarından oluşan dolaşım aksı ile başlamaktadır. Bu aksa eklemlenen fonksiyonlar ile kurgu oluşmaya devam etmektedir. Aksı tanımlayan diğer bir eleman ise örtüdür. İklim koşulları göz önünde bulundurularak tasarımda örtü kullanılmaktadır. Strüktür malzemeleri olarak çelik ve membran tercih edilmektedir.

Proje alanı içerisinde var olan durumda plaj, iskele ve 100. Yıl Atatürk Parkı bulunmaktadır. Bu kamusal mekanların mevcut konumdaki yerleri korunarak projede ele alınmaktadır. Plaj alanında düzenleme, iskelede modern malzeme seçimleriyle ele alma, 100.Yıl Atatürk Parkı’nda ise eklemeler ve uzantılar ile tasarıma dahil edilmektedirler. Yaşayan ve çok işlevli bir kamusal olması hedeflenmektedir.

Fener Odağı: İskelenin uç kısmında yazarlık atölyesi ile birlikte fener tasarımı kurgulanmaktadır. Tekne festivalleri ve balıkçılar için deniz araçlarıyla ulaşabilecek özel bir alan önerilmektedir. Tasarımın uç kısmı kırılarak iskele dalgakıran özelliği göstermesi sağlanmaktadır.

Pazar Odağı: Gündelik ihtiyaçların karşılanabileceği kafeterya, emek evi, tören alanı, çok amaçlı kiosklar, tezgah düzeni ile kent dokusunun su üzerinde devam etmesi sağlanmaktadır. Kurgulanan mekanda tezgahlar için pazar tezgahı, oturma birimleri ve sergi standı olarak farklı kullanım senaryoları önerilmektedir. Otopark alanında bulunan Atatürk Büstü bu alana taşınarak tören alanını tariflemektedir.

Erişim Odağı: Bölgenin araç park yeri sorununa çözüm niteliğindeki otopark korunarak kıyıya araçla erişimde sağlanmaktadır.

Kültür-Sanat Odağı: Kültürel aktiviteleri zengin ilçenin bu niteliği kıyıya koro evi ve sahne düzeni ile entegre edilmektedir.

Eğlence Odağı: Rekreasyon alanlar, eğlenme ve dinlenme alanları tasarımda yer almaktadır. Dönme dolap, kaykay ve çocuk parkı, oturma birimleri, çay ocakları ve yeşil alanlar bulunmaktadır.

Plaj Odağı: Kıyı bölgesinin belleğinde yer alan denize girme-yüzme aktivitesine yer verilerek plaj tasarımı yapılmaktadır.

Yeme-İçme Odağı: Tasarımda kültürel gastronomik birimlere yer verilmektedir.

Projede “kavuşma” sosyal hayatın kavuşması ve fiziksel kavuşma olarak iki yönüyle ele alınmaktadır. Fiziksel kavuşma köprülerle sağlanırken sosyal hayatın kavuşması kullanıcıların gündelik hayatta yaptıkları aktivitelerden oluşan fonksiyonların projede kurgulanması ile gerçekleşmektedir.