Eşdeğer Ödül, “Taksim’i Hayal Et” Taksim Meydanı İçin Öğrenci Fikir Projesi Yarışması

Hazırlanan çalışma, Taksim Meydanı kullanıcılarının, meydanı önce bellek mekanı olarak kavramalarına yardımcı olarak, meydanın artık bir "bir araya gelme" mekanı olarak belleğe kodlanmasını sağlamaktadır. Çalışma bu şekilde, kullanıcılarına Taksim Meydanının bir araya gelme mekanı olmanın yanında, anıların paylaşıldığı güvenilir bir mekan olduğunu da hatırlatmaktadır.

Farklı kesimden kullanıcılar için o anda meydanda bulunuyor olmak ve meydanın kullanıcısı olarak meydanı deneyimliyor olmak ortaktır. Herkes için Taksim Meydanı farklı anlamlar, anılar, duygular ça ğrıştırırken, yalnızca bir tane Taksim Meydanı bulunmaktadır. Çalışmadaki amaç, herkeste farklı his ve düşünceler uyandıran Taksim Meydanının kullanıcısında oluşturdu ğu belleği ortaklaştırarak, kolektif bir yaklaşımla sergilemek üzerine kuruludur. Böylelikle kullanıcılarda birliktelik ve aidiyet hissinin oluşması hedeflenmektedir.

Kentsel mekanda bellek, bireyin perspektifinden farklılaşır ve toplum tarafından yaratılan kolektif bir olguya dönüşür. Kolektif bellek, meydanın kullanıcılarının ortak paylaşımını ve kullanımını şekillendirmektedir. Belleğin, pek çok kişi tarafından paylaşılan ortak bir bellek olması, aynı belle ği paylaşan grup üyeleri arasındaki birliktelik duygusunu güçlendirmektedir. Bu belle ği oluşturan mekan, temsil etti ği ya da ilişkilendirildi ği ortak bellekler aracılı ğıyla kimlik kazanmaktadır.

Paylaşılan belle ğin kolektif bir performans platformu üzerinden birleştirilmesini amaçlayan çalışma, Taksim Meydanının toplumsal hatırlanma sürecini sorgulamaktadır. Çalışmanın ana hedefi, meydanın kullanıcıda anımsattıklarıyla birlikte yeni mekansal etkileşimler başlatmak ve tüm bu etkileşimler vasıtasıyla kentlileri birleştirmek için güçlü bir araç oluşturmaktır. Çalışma; meydanın, “sahibi” olan kullanıcısı tarafından tercih edilmesinin sebebini, kullanıcısının meydana yeni bir anlam yüklemesi, dolayısıyla meydanda yeni bir bellek oluşturması üzerine kurmaktadır. Bunu da foto ğraflamayla sa ğlamaktadır.

Kullanıcı, Taksim Meydanında geçirdiği bir günü ölümsüzleştirmek için anı foto ğraflar ve oluşturulan bir aplikasyon yardımıyla alanda sergiler. Sergi alanındaki di ğer kullanıcı foto ğrafları ile strüktür, kocaman bir aile tablosuna dönüşür. Meydan bellekte yeni bir anlam kazanır ve kullanıcının anlamlandırma süreci sona erer. Bireyin meydanı algılaması tamamlandıktan sonra, aynı işlemi tekrarlaması, meydanın uzun süreli olarak belle ğe aktarılmasını sa ğlamaktadır. Taksim Meydanı kullanıcı için bir hafıza sarayına dönüşmektedir. Hafıza Sarayı Tekni ği, daha önceden bilinen bir mekanı daha iyi hatırlamak için kullanılmaktadır. Burada çekilen foto ğraflar ve sergi alanı, Taksim Meydanının ‘’saray’’ olarak kullanıcının hafızasında yer etmesine yardımcı olmaktadır. Foto ğraflamanın oluşturdu ğu görsel bellek, işitsel belle ğe nazaran daha kuvvetli oldu ğundan meydanın hafızalarda yer etme süreci çok daha hızlıdır ve bellek kalıcıdır. Ayrıca, çekilen foto ğrafların, oluşturulan internet sitesi üzerinde arşivlenmesi, belle ğin belgelenmesini sa ğlamaktadır. Bunun yanında kullanıcı, meydanda bir foto ğraf çekmek istedi ğinde bellekte yer edinen herhangi bir kentsel ögeyi arka plana almayı tercih edebilir. Bu durum da yeni bellek mekanı ve hafıza sarayı olarak Taksim Meydanının kentsel belle ğine katkı sa ğlamaktadır.

Hazırlanan çalışma, Taksim Meydanı kullanıcılarının, meydanı önce bellek mekanı olarak kavramalarına yardımcı olarak, meydanın artık bir “bir araya gelme” mekanı olarak belle ğe kodlanmasını sa ğlamaktadır. Çalışma bu şekilde, kullanıcılarına Taksim Meydanının bir araya gelme mekanı olmanın yanında, anıların paylaşıldı ğı güvenilir bir mekan oldu ğunu da hatırlatmaktadır.

Çalışma; kullanıcının belle ğine referans verecek şekilde tasarlanmış olması, ve bellek oluşumunu kolektif bir performans aracı üzerinden sa ğlayarak katılımcı bir yaklaşım izlemesi sebebiyle özgündür. Başka ortamlarda karşılaşma fırsatı olmayan, toplumun farklı kesiminden kullanıcılar için, meydana dair oluşan ortak duygu ve deneyimlerin sergilenmesi, böylelikle Taksim Meydanının yeni bir bellek mekanı olarak çalışması sa ğlanmaktadır. Böylelikle meydanı kullananlar arasındaki güven duygusunun gelişmesi, kullanıcıların meydanın sahibi oldu ğu bilincine kavuşması, bu şekilde de meydanın yeni bir kimlik kazanması hedeflenmektedir. Çalışma aynı zamanda kullanıcı belleklerinin kolektifleştirilmesini sa ğlayarak meydanı kullananlar arasındaki birliktelik ve aidiyet duygusunu geliştirmeyi amaçladı ğından, belleklerde ve meydan kullanımında orta yolun bulunması sa ğlanmaktadır. Bu nedenle çalışmanın adı, Matematikte ‘orta(nca)’ anlamına gelen ‘meydan’ kavramıyla birleştirilmiş ve “Bellek Medyanı” olarak belirlenmiştir.