Gazi Üniversitesi Mimarlık Bölümü tasarım atölyelerinden Atölye DüşleDüşün öğrencisi Şeymanur İşler, Eliava Bazaar yarışmasında Gold Mention ödülünü kazandı. Gazi Üniversitesi mimari tasarım atölyesi Atölye DüşleDüşün’ün “Seç&Yarış-9” teması kapsamında yapılan projede Prof. Dr. Pınar Dinç Kalaycı (koordinatör), Doç. Dr. Can Güngör, Öğr. Gör. Dr. Göksu Günay Öğüt, Öğr. Gör. Hamiyet Gökmen Balcı, Öğr. Gör. İnci Shoainia ve Arş. Gör. Dr. Özge Zenter ile birlikte çalışıldı.
Bazquare Projesi’nin tasarım süreci, Eliava Pazaryeri’nde tespit edilen temel sorunların belirlenmesiyle başlamıştır. Bu sorunlar; düzensizlik, yeşil alan eksikliği, atık yönetimi problemleri, nehirle bağlantı eksikliği ve sosyal entegrasyon zorlukları olarak öne çıkmaktadır. Söz konusu problemler, projenin ana kavramsal çerçevesini oluşturan temel unsurlar olarak benimsenmiştir.
Proje alanında bütüncül bir organizasyon ve esneklik sağlamak amacıyla temel yapı olarak bir ızgara sistemi benimsenmiştir. Bu sistem, Eliava Pazaryeri’nin tarih boyunca katmanlı ve evrimleşen yapısına gönderme yaparken, aynı zamanda alana eklemlenecek yeni katlar veya modüler ile büyüyerek gelişime açık bir altyapı sunmaktadır.
Izgara sistemi içerisinde belirli bölgelerde boşluklar oluşturularak yeşil alanlar entegre edilmiştir. Bu alanlar şu iki ana amaca hizmet etmektedir:
• Kullanıcı Faydaları: Dinlenme ve sosyalleşme mekanlarının yaratılması.
• Çevresel Katkılar: Gürültü ve hava kirliliğinin azaltılması.
Pazar alanı ile nehir arasındaki yolun, nehir kenarına erişim problemi yarattığı tespit edilmiştir. Bu soruna çözüm olarak yol, proje alanına doğru esnetilmiş ve bu alan sosyal bir odak noktasına dönüştürülmüştür. Pazar alanından nehir kenarına doğru yaya geçitleri tasarlanarak pazar alanı ve nehir arasında daha güçlü bir bağlantı kurulmuştur.
Proje kapsamında çeşitli fonksiyonlar beş ana gruba ayrılarak otopark modülüyle beraber toplamda altı farklı modül oluşturulmuştur. Modüller dış boyutları açısından standart tutulurken (20x20m), iç planlamaları çeşitli kullanım ihtiyaçlarına uyarlanabilir şekilde düzenlenmiştir.
Trafik yönetimini sağlamak için:
• Araç girişi gerektiren fonksiyonlar (örneğin, oto tamir atölyeleri) zemin kata yerleştirilmiştir.
• Diğer fonksiyonlar üst katlara taşınmıştır.
Toptan satış faaliyetleri için alanın üst kısmında bir depo modülü planlanmıştır. Bu sistem, sıra numarası, bekleme alanları ve teslim noktaları gibi unsurlar içererek etkin bir alışveriş mekanizması oluşturmaktadır.
Ayrıca, park alanlarının yetersizliğine çözüm getirmek amacıyla site geneline homojen olarak dağıtılmış, toplam 320 aracın park edebileceği paylaşımlı bir otopark modülü tasarlanmıştır. Bu modüller aynı zamanda dikey sirkülasyon ve temel hizmet alanlarını da içermektedir. Bu modüllerin çatıları yeşil alan olarak değerlendirilerek yeşilin üst kotlara da taşınması ve her kotta yeşile erişim sağlanması hedeflenmiştir.
Pazar alanındaki atık sorununa yönelik olarak, alanın üst kısmında bir geri dönüşüm merkezi konumlandırılmıştır. Bu merkez, bölge içinde oluşan atıkların yerinde işlenmesini ve geri dönüştürülmesini sağlayarak sürdürülebilir bir atık yönetimi sistemi oluşturmayı amaçlamaktadır.
Proje kapsamında, sosyal etkileşimi ve kültürel bağlantıyı güçlendirmek amacıyla nehir kenarında sosyal mekanlar oluşturulmuştur:
• Tiflis’in tarihi ve kültürel değerlerini yansıtan ürünlerin satıldığı iki modül.
• Geleneksel oyunlar (Nardi ve Dara gibi) için oyun alanları.
• Geleneksel Tiflis içeceklerinin tadım alanları.
• Kartuli dansı gösterileri için sahne alanları.
• Khinkali, Khachapuri gibi geleneksel yiyecekler ile ikinci el ve kültürel ürünlerin satıldığı pazar tezgahları.
Bazquare Projesi, Eliava Pazaryeri’ni sosyal ve çevresel açıdan güçlendirerek dönüştürmeyi amaçlayan kapsamlı bir yaklaşım sunmaktadır. Kültürel mirası koruyarak sürdürülebilir bir gelecek inşa etmeyi hedefleyen bu proje, pazaryerini yaşanabilir, fonksiyonel ve çekici bir kamusal alana dönüştürmeyi planlamaktadır.