Heydar Aliyev Havalimanı, İç Mekan Projesi

İç mimari projesi Autoban tarafından tasarlanan ve Azerbaycan’ın çağdaş yüzü olarak 2014 yılının Nisan ayında hizmete açılan Heydar Aliyev Uluslararası Havalimanı yeni terminali 2014 Red Dot Tasarım Ödülü’ne layık görüldü.

Autoban Heydar Aliyev Havalimanı Uluslararası terminali iç mekan projesi’ni anlatıyor:

Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de, şehrin 30km kuzeydoğusunda yer alan Heydar Aliyev Uluslararası Havalimanı, ülkenin yanı sıra Kafkasya Bölgesi’nin de en işlek havalimanı olarak faaliyet gösteriyor. Mevcut havalimanının kapasitesini arttırmak amacıyla inşa edilen, toplam 65 bin metrekare kapalı alana sahip yeni terminal binası ile Bakü’nün dünya açılan kapısında yolcu trafiğinin yılda 6 milyona çıkması hedefleniyor. Küreselleşmenin sonucu olarak seyahat etme alışkanlıklarının hızla değiştiği ve havalimanlarının turizm endüstrisi içinde başlı başına destinasyonlar haline geldiği günümüzde, Heydar Aliyev Uluslararası Havalimanı terminali, zamana ayak uyduran ve geleceği düşünen çağdaş bir yapı olarak tasarlandı.

Yolcular tarafından kullanılan tüm bölümlerinin Autoban tarafından projelendiriliği terminalde, alışılagelmiş havalimanı tipolojisinden uzaklaşılarak, yolculara yeni deneyimler sunan bir tasarım yaklaşımı sergilendi. Havalimanlarının yapısal standartları, ölçekleri ve kullandıkları teknoloji itibariyle insanlar üzerinde yarattığı yorgunluk ve stres veren soğuk etki göz önünde bulundurularak; endüstriyel bir yapı içinde, gerek iç mekanın fiziksel özellikleri, gerekse yarattığı duygusal algı bakımından bunun tam tersi bir etki yaratmak amaçlandı.

Geleneksel Malzemeler, Modern Teknoloji Ve Alışkanlık Kıran Bir Tasarım Yaklaşımı

Termimalin iç mekan tasarımında Azerbaycan kültürünün en önemli unsurlarından biri olan misafirperverlik ve ülkenin son yıllarda geçirdiği sosyo-ekonomik değişimlerden yola çıkan Autoban, yolculara kendilerini evlerinde ve ait hissedecekleri, sıcak, rahat ve çağdaş bir ortam yaratırken; bu farklı yaklaşım, iç mekanlarda kullanılan form, malzeme ve üretim teknolojilerinde de belirleyici rol oynadı. Projede, havalimanlarında kullanımına sık rastlanmayan ahşap ve doğal taş gibi malzemelere ağırlık verilirken; söz konusu geleneksel malzemelerin çağdaş formlarda uygulanması için ise, yenilikçi üretim teknolojileri kullanıldı.

Mekan İçinde Mekanlar: Cocoon’lar…

Terminal içinde farklı yükseklik algıları yaratarak tekdüzeliği kırmak ve havalimanının geniş iç hacmini insan ölçeğine yakınlaştırmak amacıyla, sosyal alanlara Autoban tarafından özel olarak tasarlanan ve yükseklikleri 6.2m ile 10.5m arasında değişen ahşap ‘cocoon’ birimleri yerleştirildi. Havalimanı nosyonunun yapı taşlarından olan ‘mobil’ kavramı ile uyumlu bir tavır sergileyen cocoon’lar, aynı zamanda Autoban’ın tasarım yaklaşımını da kuvvetli bir şekilde ifade ediyor:

“Alışılagelmişin dışında bir deneyim öneren bu düzenleme, tek bir boyut ve kriterle ölçülemeyecek şekilde, üretimden deneyime uzanan bir yelpazedeki somut ve soyut yenilikleri içermektedir. İçlerinde farklı fonksiyonları barındıran ve aynı zamanda çevre düzenlemeleriyle havalimanının sosyal alanlarını oluşturan cocoon’lar, ‘iç-dış ilişkisi’ ve ‘mekan içinde mekan’ fikirlerinin fiziksel yansımasıdır.” 

Organik forma sahip cocoon’ların kabuk yapılarında ahşap malzeme ile birlikte organizma strüktüründen yola çıkıldı. Malzeme seçimi itibariyle havalimanının teknik gereklilikleri içerisinde ‘şaşırtıcı’ ve ‘beklenmedik’ hisler uyandıran cocoon’lar için, aynı zamanda insan algısında duygusal bir yakınlık yaratmaları amacıyla özel bir doku tercih edildi. Deneysel ve ilerici bir tasarım yaklaşımının sonucu olarak insanda keşfetme duygusunu tetikleyen cocoon’ların, temel tasarım metodları ve geleneksel malzemelerle uygulanabilir kılınması, içerik, teknik, kapsam ve ölçek olarak Autoban’ı bir üst seviyeye taşıyan Heydar Aliyev Uluslarası Havalimanı projesinin en inovatif taraflarından biri oldu.

Endüstriyel Yapı İçinde Sıcaklık Etkisi

Heydar Aliyev Uluslararası Havalimanı yeni terminalinin iç mekanlarında kullanılan tüm diğer üniteler, yoğun trafiğe dayanıklılık, konfor ve tasarım bütünlüğü kriterleri göz önünde tutularak, yine Autoban tarafından mekana özel tasarlandı. Check-in ve pasaport kontrol alanlarında sabit mobilyalar kullanılırken; yeme-içme bölümleri, bekleme salonları, cocoon üniteleri ve VIP alanlarında hareketli mobilyalara yer verildi. Sıcak ve doğal tonların renk paletini oluşturduğu terminal içinde, zemin, duvar ve tavan kaplamalarında kullanılan üçgen doku, aynı zamanda ahşap, boyalı ve kumaş kaplı yüzeylerde tekrar ettirilerek tasarım bütünlüğü elde edildi. Mekanın Autoban tarafından özel olarak tasarlanan aydınlatma sisteminde ise, sıcak tonlarda beyaz ışık tercih edildirken; kolonlara yerleştirilen kanal içlerindeki nokta aydınlatmaların doğal taş ve ahşap yüzeylerdeki yansımaları ile iç mekanlara derinlik kazandırıldı. İç mimari projesi Autoban tarafından tasarlanan Heydar Aliyev Uluslararası Havalimanı yeni terminalinin, Azerbaycan’ın çağdaş yüzü olarak 2014 yılının Nisan ayında hizmete açıldı.