Hyperloop Ara İstasyonu

Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Mimari Proje 4 dersi kapsamında Öznur Çakan tarafından hazırlanan “Hyperloop Ara İstasyonu” projesi.

“Boş zaman yoktur boşa geçen zaman vardır.”

                                                          Tagore

Proje lokasyonu için herhangi bir kısıtlama yapılmamış olup Hyperloop teknolojisi için gerekli olan koşullar göz önüne alınarak Avustralya seçilmiştir. Avustralya’da raylı sistemlerde işletmenin verimli olmaması, kapsama alanının yeterli olmaması, biletlerin pahalı olması ve ulaşımın uzun saatler alması gibi nedenler bu ülkenin seçilmesinde etkili oluştur. Hyperloop güzergahı Melbourne ve Brisbane arasında düşünülmüş olup başkent Canberra’dan da geçecek şekilde ara istasyon Sydney’de yapılmıştır. Bu iki şehir arasında bulunan Sdyney’de havalimanı ve limanının bulunması ayrıca nüfusun yüksek olması sebebiyle daha fazla kullanıcıya hitap etmesi Sdyney’in ara istasyon olarak seçilmesinde öncelikli sebeplerdendir. Proje alanı olarak; şehir merkezine yakın bir konumda olan arazi, ulaşımın düğüm noktasında bulunmaktadır. Otoyol, karayolu ve raylı sistemin arasında yer almaktadır. Havalimanına, limana ve tren istasyonuna oldukça yakın bir konumdadır.

Avustralya’da şehirlerarası ulaşım zordur. Bu sebeple denizaşırı 10 saate kadar olan yerlerden iş seyahatine gelinmektedir. Hyperloop ile yerli iş seyahatine teşvik edilmesi hedeflenmiştir. Tasarlanan güzergah olan Brisbane ve Melbourne arasında arabayla on dokuz saat süren yolculuk Hyperloop teknolojisiyle saatte 1200 km hızla giderek bir buçuk saate düşürülmüştür. Böylece Brisbane’de ki bir kişi iş için günübirlik Melbourne gidip gelebilecektir. İş seyahatinden ve hyperloopun çalışma mekanizmasından yola çıkarak “Bumerang” konseptine ulaşılmıştır. Nasıl ki hyperloop; başlangıç istasyonundan ara istasyona ve oradan da son istasyona gidip aynı güzergahın tersini de yapıp bir devinim sağlıyorsa, bumerang da atıldıktan sonra dairesel bir yol çizerek tekrar geri döner. Nitekim günübirlik iş seyahatinde de aynı devinim görülmektedir. İki bumerangın soyutlanması ve kesiştirilmesinden zemin kat planı ortaya çıkmıştır.

İstasyonun tasarım sürecinde ihtiyaç programı 6 kategoriye ayrılmıştır. İstasyon yapısı kullanıcıların şaşırmadan, kaybolmadan gidecekleri mekanları kısa yoldan ve kolayca bulmaları dikkate alınarak tasarlanmıştır. Hyperloop teknolojisinin en dikkat çeken özelliği ulaşımda geçen zamanın kısaltılmasıdır. Bu tavırdan yola çıkılarak yapıda NFC sistemi kullanılmıştır. Böylece uzun vakit alan check-in sürecinin ve bagaj alımda kaybedilen zamanın azaltılması hedeflenmiştir. İnternetten bilet alamayanlar için ise bilet alım bankoları yapılmıştır. Böylelikle bekleme salonuna biletteki barkodu okutarak geçilebilmektedir.

İstasyon binasını kullanacak kullanıcılar göz önüne alındığında 4 farklı kullanıcı tipi ortaya çıkmıştır. Melbourne giden yolcular, Brisbane giden yolcular, gelen yolcular ve konaklama birimine gelen yolcular. Bu 4 kullanıcı tipi istasyonu kullanım işlevi bakımından ikiye ayrılarak, iki farklı giriş tasarlanmıştır. İlk giriş olan +0.00 kotundan giren yolcular girdiklerinde kendilerini ferah bir ortamda bulacaklardır. Güvenlik ve bagaj kontrolden geçtikten sonra karşılarına hiç zorlanmadan danışma çıkmaktadır. Bu bölümde yolcuları yapının mekanikliğinden uzaklaştıran iç bahçe yapılmıştır. İç bahçenin içerisine iş seyahati konseptinden yola çıkarak yolcuların rahatlıkla çalışabilecekleri, kitap okuyabilecekleri hatta iki kişilik toplantıları yapabilecekleri alanlar ve oturma birimleri tasarlanmıştır. Restoran bölümü hem istasyona hem de konaklama birimlerine hizmet etmektedir. İstenildiğinde restoran yarı açık bir mekan haline gelip doğanın yapının içerisine girmesine olanak tanımaktadır. Bu yapının en özel bölümü seyir merdivenidir. Seçilen alanın rekreasyon alanının yanında olması ve yapının nehre yakın olmasıyla eşsiz bir manzarası olan seyir merdiveni tasarlanmıştır. Ayrıca bu merdiven hyperloopun geliş ve gidişini, yapının yakınında bulunan havalimanına gelen uçakların iniş ve kalkışları, nehirdeki tekne ve kayıkların da deneyimlenebileceği oldukça keyifli bir mekandır. Diğer bir giriş konaklama mekanına hizmet etmektedir. 47 kişilik yatak kapasitesiyle gelen yolcuların ve dışarıdan gelen müşterilerin kalabileceği konforlu odalara sahiptir. İstasyon ve konaklama birimleri arasında iki bölüme de hizmet edebilen yönetim bölümü yerleştirilmiştir. Bu bölüm istasyon ile konaklama arasında izolasyonu da sağlamaktadır. Ayrıca yapının güney kısmında tali yoldan hizmet alan servis girişi de bulunmaktadır.

Yapının dış cephesinin özellikle strüktür elemanlarının tasarımıyla yapılması planlanmıştır. Doğal gün ışığından faydalanabilmek için büyük pencereler tercih edilmiş ve çevreyle bütünleşmesi sağlanmıştır.