Karaköy Toplum Merkezi

Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi MIM402E-Mezuniyet Projesi kapsamında Dr. Öğr. Üyesi Onur Şimşek, Doç. Dr. Hasan Fırat Diker, Doç. Dr. Yusuf Civelek moderatörlüğünde Emrah Seyhan tarafından tasarlanan Karaköy Toplum Merkezi projesi.

YAKLAŞIM

Proje alanı eski bir Ceneviz yerleşim yeri olan daha sonrasında Osmanlı’nın ticaretinde önemli bir yere sahip olan Azapkapı bölgesidir. Arazide eski Ceneviz surlarından kalan 2 duvar, Mimar Sinan yapımı Sokullu Mehmet Paşa Cami ve Saliha Sultan Çeşmesi bulunmaktadır. Bu gibi tarihi unsurlar projedeki yerleşim kararlarını vermede önemli bir yere sahip olmuştur. Tarihi dokuya zarar vermeyip değerli hale getirecek bir proje oluşturulmuştur. İnsanlar için sosyal ortamlar yaratırken kentsel tasarım unsuru olan yaya, bisiklet yolları, oturma alanları ve yeşil alanlar göz önüne alınmıştır.

YERLEŞİM KARARLARI

Alanda yapılan analizler neticesinde Haliç Metro Köprüsü’nün doğusu ile batısı arasında tipolojik farklılıkların olduğu tespit edilmiştir. Bu farklıklar ve insan dağılımları ele alınarak proje alanı 2 bölgeye ayrılmıştır. Metro Köprüsü ile Perşembe Pazarı arasında kalan 1. Bölge; Atatürk Köprüsü ile Haliç Metro Köprüsü arası 2. Bölge olarak belirlenmiştir.

Birinci tasarım bölgesi, insanların yoğun olduğu bir bölge olduğu için spor salonu, restoran, amfi tiyatro, gösteri merkezi gibi eğlence alanları ve diğer sesli aktivite mekanları bu alanda tasarlanmıştır. Cami ve Osmanlı çeşmesinin bulunduğu ikinci tasarım bölgesi sakin bir bölge olarak tanımlanmış, kütüphane ve sergi gibi sessiz eylemlerin gerçekleştiği bir bölge olarak tasarlanmıştır.

Proje yerleşim kararları verilirken insan yoğunluğunun en fazla olduğu metro girişi ile otobüs durağı arasında aks göz önünde bulundurulmuş, insanların bu aks üzerinden yapılara ve rekreasyon alanlarına dağılımı sağlanmıştır. Ayrıca aksın üzeri yürüme yolu, iskele, rampa ve kentsel donatılar ile zenginleştirilmiştir.

Yerleşim kararları sırasında bütün yapılar Sokullu Mehmet Paşa Cami eksenine paralel olarak yerleştirilmiş, Atatürk Köprüsü ve Saliha Sultan Çeşmesi ‘ne yaya ulaşımı sağlanmıştır. Denize paralel giden mevcut yürüme ve bisiklet yolu camiyi, çeşmeyi ve tarihi duvarı yayalara gösterecek şekilde oluşturulmuştur. Metro köprüsü altında kalan sur kalıntısı işlevlendirilerek kitap mağazası yapısına cephe olarak kullanılmıştır. Diğer tarihi duvar metro çıkışında bulunan meydana dahil edilmiştir.

TASARIM KARARLARI

Birinci tasarım bölgesinde yapılar manzarayı görebilecek şekilde konumlandırılmıştır. Birinci bodrum katta bulunan atölye-kafenin önü deniz cephesine açılarak denize sıfır üçüncü bir cephe oluşturulmuştur. Konferans salonu yapısındaki sahne üstü kütlesi tarihi yarım adadan görülebilecek şekilde yerleştirilmiştir. Bu kütlede gridal kare ışıklandırmalar yapılmıştır. Buradaki amaç toplum merkezinde bir etkinlik olduğunda parlayan bir küp etkisi yaratmak ve inanları bu etkinliğe çağırmaktır.

İkinci tasarım bölgesinde bulunan sergi binası içerisinde çok amaçlı bir salon ile bir fuaye bulundurmaktadır. Manzara gören ve açık hava sergi alanı olarak kullanılabilecek iki terası bulunmaktadır. Ayrıca cepheleri tarihi duvarları görebilecek şekilde oluşturulmuştur. Kütüphane yapısı ise cami cemaatine ve bölgedeki ziyaretçilerin üzerine çıkarak manzarayı izleyebileceği bir yapı olarak tasarlanmıştır.