Katılımcı (1. Kategori), Cami Tasarımı Fikir Yarışması

Mimari Rapor

Proje alanı; aralarında 5 metre kot farkı bulunan iki yolun kesişiminde yer almaktadır. Kot farkına oturan ve alanı çevreleyen duvar, ibadet mekânı için özelleşmiş bir alan yaratmakta ve ibadet mekanına cephe olan yeşil örtü ve su dokusunu da örgütlemektedir. Aynı zamanda bu duvar, yapının iklimlendirme kararları için bir rüzgar önleyici görevi görmektedir.

Geleneksel cami mimarisinin olmazsa olmaz öğesi avlu, tasarımın geniş bir bölümüne, keskin sınırlarla ayrıştırılmadan yayılmaktadır. Yeşil amfi ve ahşap gölgeliklerlerle zenginleştirilmiş alan; araç ve yaya ulaşımının kolayca sağlanabildiği, yapının ana giriş cephesindedir. Bu alan sadece ibadet için orda bulunan insanlara değil, tüm şehir insanına hitap eden bir sosyal donatı olmayı amaçlamaktadır.

Ana ve yardımcı işlevler parçalanması ile, sirkülasyon kurgusu zenginleştirilmiştir. Yapının ön cephesinde; geleneksel strüktürün modernize edilmiş hali olan kemerli giriş yer almaktadır. İnsan ölçeği ve engelli ulaşımı gözetilerek tasarlanan giriş ve ana kütle üzerinde yer alan “esselamü aleyküm” yazısı kullanıcıyı karşılamaktadır. Ana girişten, ibadet alanına girişlerin yanı sıra, kütüphane ve kuran kursunun bulunduğu su üzerinde bir ada şeklinde tasarlanan, kemerlerle çevrili alana da geçiş yapılabilmektedir. Bu alan, şehirlinin çeşitli atölyeler (okuma atölyesi, tiyatro atölyesi, musiki atölyesi vs) için de kullanabileceği serbest plan kurgusuna sahip ve dışarıdan da ulaşılabilen bir bölümdür.

“…her canlı şeyi sudan yarattığımızı görüp düşünmediler mi?…” (Enbiya, 30). Kıble cephesi, yaşam kaynağı olan suyun üstünde konumlandırılmıştır. Ana ibadet alanı, mekanın ve kullanıcının ruhunu zenginleştirecek, dinginleştirecek yeşil ve suyu gören bir cephe kurgusuna sahiptir. Su, ibadet alanı kullanıcıları için, hayatın kaynağını hatırlatan bir öğedir. Zeminde yer alan su yansımaları ise huzur tasviridir.

Ahşap malzemenin sıcak tavrından dolayı ibadet alanlarında olabildiğince ahşap elemanlar kullanılmıştır ve bir duvarında Allah yazısı, karşısında da yaşam döngüsünün tasviri olan Vav ve Elif sembolleri yer almaktadır. Ana kütlenin ve minarenin cephesinde, kent siluetinde hâkim olan taş doku kullanılmıştır. Yardımcı yapılar (kuran kursu, lojman, abdesthane) salt beyaz cephesiyle mütevazı bir tavır sergilemektedir.

Cami iç mekânında, hem zeminde hem tavanda yer alan cam yüzeylerden içeriye süzülen ışık, yapı içindeki kullanıcının huşu ile ruhunu doygunluğa ulaştırmasına yardımcı olmaktadır.

Kadınlar için, ibadet alanının tüm estetik varoluşlarını içinde barındıran, ayrıştırmadan ayrılan bir mahfil katı oluşturulmuştur.

Lojman ve ıslak hacimlerin bulunduğu kütlenin üst örtüsü yeşil bırakılmış ana kütlenin gölgesinde kaybolması kurgulanmıştır. Yine bu kütlenin bodrum kotunda, tüm kompleksin teknik ihtiyacını karşılamaya yönelik birimler yer almaktadır.

Özet olarak; günümüz çağdaş cami mimarisi, özgün geleneksel yorumla tekrar ele alınmış, ulaşılabilir, erişilebilir, sürdürülebilir ve manevi etkisi yüksek bir tasarım kurgulanmıştır.