Katılımcı (1. Kategori), Cami Tasarımı Fikir Yarışması

PROJE RAPORU

TEMA

Caminin tanımından ve işlevinden yola çıkarak ‘davet’ teması üzerine kurguladığımız camimizde insanları ibadete çağırma fikri ön planda tutulmuştur. Açılıp kapanabilen ahşap panellerimiz ibadet esnasında açık bırakılmak üzere düşünülmüştür. Bu paneller aynı zamanda havalandırma ve aydınlatma açısından istenildiği zaman açılıp kapanabilir. Ezan okunurken insanları ibadete davet etme fikriyle tasarlanmıştır. Bu fikrin çıkış noktası ezandaki ‘Hayya ale salah’ cümlesinin Türkçe ifadesi ‘Haydi namaza’ çağrısıdır. İç ve dış mekan sınırı bu panellerin açılmasıyla ortadan kalkıyor. Böylelikle şeffaf bir ibadet alanı oluşturuluyor.

Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde, Adıyaman iline yapılması için önerilen cami bu yörenin iklim koşulları göz önünde bulundurularak tasarlanmıştır. Adıyaman ilinin seçilmesindeki ana etken bu ilin gelişmekte olmasıdır. Cami sayesinde sosyal ve kültürel anlamda bu bölgeyi çekici hale getirmek istenmektedir.

VAZİYET PLANI

Caminin araziye yerleşiminde göz önünde bulundurulan kriterler: Camiye küçük çarşıdan üst kotta kalan parkın yanındaki yoldan ve konutların yoğun olduğu bölgeden girişler düşünüldü. Camiye giriş sınırları ise su yolları ile oluşturulmuştur. Su yolları camiyi çevreleyen bir durumdadır. Bu yollar ahşap paneller açıldığında yansıma etkisini sağlamaya olanak verir. Bu da derinlik algısı oluşturulmak adına düşünülmüştür. Camiye girişlerde kullanılan açıklıklar belirli açılarla oluşturulmuştur.

İç avluda tasarlanan şadırvan da bu açı ve açıklıklardan faydalanılarak tasarlanmıştır. Avluda şadırvan yanına gölge vermesi amacıyla hacimli ve yaprak dökmeyen bir ağaç konumlandırılmıştır. Şadırvan tasarımında su faktörü ön plana çıkarılmıştır. Abdest alınan yerde suyun ön planda düşünülmesinin sebebi temizlik hissiyatı yaratmaktır.

Avludan sonra camiye giriş merdivenlerinin yanında bir rampa düşünülerek engelli vatandaşların da ulaşımı kolaylaştırılmıştır.

İmam için tasarlanmış lojmanı camiye bakışta göz önünde bulundurmamak ve açılan panelleri rahatlıkla gözlemleyebilmek için lojmanın girişlerden uzak bir alana konumlandırılması düşünüldü. Lojmanın arkasında kalan alandan, lojmana göre yaklaşık iki metre aşağıda bir hobi bahçesi düşünüldü.

İÇ MEKAN KURGUSU

Girişte; merdivenlerden sonra geniş bir alan bırakıldı. Bu alandan son cemaate geçiş verildi. Son cemaat olarak planlanan alanda cami görevli odası, ayakkabılık, ayakkabılıkla bağlantılı kadın-erkek tuvalet ve abdesthaneleri düşünüldü. Son cemaat ile erkekler mahfilinin ayrımı cam duvarla yapıldı. Erkekler mahfili ve son cemaat ile bağlantılı bir iç bahçe oluşturuldu. Erkekler mahfili imamın hakimiyetini kolaylaştırmak için karesel forma yakın planlandı. Erkekler mahfilinden iç bahçeye bakan cephede oluşturulmuş açıklık mihrap olarak tasarlandı, yanına da minber konumlandırıldı. Asma kata ulaşım son cemaatten merdiven ve asansörle sağlandı. Asma kata kadınlar mahfili ve kuran kursu yerleştirildi. Bu alanlarla bağlantılı kadın tuvalet ve abdesthaneleri tasarlandı. Kadınlar mahfilinin ibadethaneyi rahat gözlemleyebilecekleri saflar oluşturuldu.

MİNARE

Minare Büyük Selçuklu Devleti Dönemi’nde yapılmış minareler referans alınarak tasarlandı. Bu minarelerdeki süsleme planlarını minareye uyguladık. Bu planlarda belli bir düzende geometrik formlar ve yazılar kullanılmıştır. Adıyaman ilinde taş işlemeciliği yaygın olduğu için taşın üzerine bu planların işlenmesi düşünüldü.

MALZEME

Caminin dış duvarları için ahşap paneller düşünüldü. Bu panellerin ibadethane sınırları ile kesişen alanlarında cam paneller kullanıldı. Ahşap paneller açıldığında cam paneller ibadethaneyi sınırlıyor. Bu da mekana doğal aydınlatma sağlıyor. Kubbede ise hem hafif hem de ışığı geçirgen bir yapıya sahip olduğu için ‘etfe’ kullanıldı. Bu da derinlik ve aydınlık hissini kuvvetlendirmek adına düşünüldü.