Katılımcı (2. Kategori), Cami Tasarımı Fikir Yarışması

MİMARİ AÇIKLAMA RAPORU

Cami yapılarının geleneksel mimari söylemlerinden uzaklaşarak, sadece ibadet alanı olarak değil; bir toplum merkezi, çeşitli sosyal, eğitimsel ve manevi aktiviteleri de içinde barındıran, algısı kolay, davetkar, insanın sadece tanrı ile bağ kurabileceği, maneviyatı yüksek mekanlar tasarlama çabasıdır.

Bu anlayış, kullandığımız temel öğeler ve kavramlar arası ilişkiler ile ortaya konulmuştur. Küpün eşit ve kusursuz yapısı diğer prizmalarla birleşerek; basit, dengeli ve güçlü bir yapı formu oluşturulmuştur. Ana kütlenin tanınır olması açısından her cepheden aynı etkiyi bırakması düşünülmüştür. Cami kütlesi; basit, yalın ve kusursuz prizmalar ile yükselerek form bulmuştur.

Ana kütledeki cepheyi saran beton prekast elemanlar ile istenilen yerden pencere açma veya havalandırma olanağı sağlanmıştır.

İbadet mekanına tepe aydınlığından endirekt olarak gelen ışık tüm mekana farklı değerlerde dağılmakta, bu durum da mekanı mistik bir havaya sokmaktadır.

Bina girişinde Taç kapı oluşturulurken kullanılan prizmatik formlar, iç mekana göre daha düşük kotta tutularak, girişler daha davetkar, insanı ezmeyen bir algı yaratmıştır.

İbadet mekanına girince karşımıza çıkan, prekast elemanlardan dolayı mihrap çevresinden içeri giren ışık, bizleri kendine doğru çeker. Tepe aydınlığından endirekt olarak gelen ışık ise, tüm mekana farklı aydınlık değerlerinin dağılmasını sağlamaktadır.

Mihrap aynı zamanda, cepheden dışa doğru taşarak kıble yönünün dışarıdan algılanmasını sağlar. İçeride ise bu oylum imam için namaz alanı oluşturur. Mihrabın sağında yer alan minber, yine en mütevazi hali ile üç basamaklı bir yükselti halinde tasarlanmış; vaaz kürsüsü ise bu nişin içinde oluşan oturma ve namaz alanında çözülmüştür.

Cami mimarisinin değişmez elemanı olan minare; konum ve görünürlük işlevi ile güncel malzeme ve statik gücü artırılarak geleceğe taşınmıştır. Minarede oluşturulan şerefeler minarenin bir anıt değil, insan kullanımına açık bir yapı tarif etmesi açısından değerli bulunmuş, gereğinde kullanım için içerisinde tek kişilik asansör tasarlanmıştır. Yukarı doğru azalan plaklar yükselişi sembolize ederken bir yüzünde yazılı olan Elif harfi, Allah (CC) birliğini zikretmektedir.

Kuzey ve güney yollarını birbirine bağlayan geçirgen bir alan oluşturulmuş, bu alanda bulunan kitapçı, dükkan ve çok amaçlı salona girişler ile insanların rahatlıkla ulaşabileceği, ibadet dışında da insanları kendine çeken bir sosyal meydan oluşturulmuştur.

Camiye kuzey yaklaşımında bulunan lojmanlar ile sınırlandırılan daha korunaklı alanda; toplum merkezli sosyal etkinlikleri içeren (iftar yemeği, cenaze yemeği, anma, kutlama) aktivite meydanı ve bu alana hizmet eden servis mutfağı tasarlanmıştır.

Plan şemasında son cemaat alanına kısa koridorlar ile bağlanan sağ ve sol taraflarda iki merdiven bulunmakta, bu merdivenlere ayrı girişler sağlanarak Kur’an kursları ve kütüphaneye ayrı ulaşım imkanı sağlanmıştır. Zemin katta oluşturulan iki ayrı koridorda ise aile dini rehberlik bürosu ve cami görevli odaları ile içinde çay ocağı ve depo olanağı bulunan kadın erkek sohbet odaları tasarlanmıştır.

Tasarlanan bir ana ve iki tali giriş sayesinde tüm kullanımlar ayrıştırılarak mahremiyet üst düzeyde sağlanabilmektedir. Kadınlar girişi olarak tanımlanan giriş ve merdiven ile +4.00 ara kotuna ulaşıldığında; kadınlar için tuvalet ve abdest alanları tasarlanmış, bu alandan aynı merdiven ile bir kat daha çıkılarak kadınlar mahfiline ulaşılmaktadır. Kadınlar mahfili, Kur’an kursu ve sohbet odası gibi halıya ulaşılan her alanda ayakkabılık olanağı sağlanmıştır. Tüm bu aktiviteler ile fonksiyonlar temiz ve pis alan kavramları karışmadan, ibadet dışında toplum merkezi olarak da cevap veren bir yapı elde edilmiştir.

Her iki merdiven ve bağlı bulunduğu asansör bodrum katlara da ulaşmakta, buralarda bulunan otopark ve çok amaçlı salonun tüm katlarla ilişkisini sağlamaktadır. Asansörler sayesinde tüm katlara engelliler için erişim imkanı sağlanmıştır.

+18.00 kotunda ise; 2’şer adet kadın ve erkek olarak ayrı itikaf odaları ile bunlara ait tuvalet ve abdesthaneler, bu katın geri kalan kısmı da teknik hacim (kazan dairesi ve klima dış üniteleri) olarak tasarlanmıştır.

Tasarımın belli bir konum ve yer tarifi olmadığından, her yörede yerel işçilik ve malzemeler ile uygulanabilir; abartıdan uzak, basit, anlaşılabilir estetik değerler yüklenmiş bir yapı oluşturulmuştur.