Katılımcı, Antalya Kepez Dokuma Alanı Fikir Projesi Yarışması

Proje Raporu

DOKUMA RUHU; KENTİN KIR İLE BULUŞMASI

Süs bitkileri ve çimenli parklardan tarımsal ve endemik bitkilerle bezenmiş şehir parkına yöneliş…
Ilıman iklimi ve coğrafik özellikleriyle Antalya her zaman tarımı ve turizmiyle anılmıştır. Son 20-30 yıllık süreçte yurt içi ve yurt dışından göç alması paralelinde nüfusun artması Antalya’yı yoğun yapılaşmaya maruz bırakmıştır. Narenciye, pamuk vb. üretim yapılan tarlalar imara açılmış, tarımsal üretim kırsala kaymıştır. Tüm bu faktörlerin yanı sıra ülke genelinde alınan iktisadi politikalar dokuma fabrikasını ve paralelinde pamuk üretimini işlevsiz kılmıştır. Oysaki Dokuma Fabrikası Antalya ovasında üretilen pamuğu değerlendirmek amacıyla kurulmuştur. Dokuma Fabrikası’nın halka açılması projesine başlanılan müzeler bölgesi gelecekte cazibe alanı haline gelecektir. Bu noktada projede yapılmak istenen, yoğun yapılaşma içerisindeki bir alanda şehirlilere nefes aldıracak, dokuma bölgesinin yeni işlevlerini destekleyecek yurt içi ve yurt dışı ziyaretçileri için de ilgi odağı olacak şehir parkı düzenlemektir. Son 20-30 yılın seyrinde şehirde yetişen çocuklar için Antalya’ya has tarımsal zenginliğin farkındalığı oldukça zayıflamıştır. Bu doğrultuda gayemiz park peyzajını süs bitkileriyle düzenlemek değildir. Amaç; Dokuma Fabrikası’na ithafen başta pamuk tarlaları, kekik, lavanta gibi baharat bahçeleri, muz, portakal, mandalina, zeytin, ıhlamur ağaçları, içerisinde yabanıl çiçeklerin boy attığı kırlık çayırlarla örtülü mevsimlik hasadı yapılan, dönüşümlü dikilen tarımsal tarlalarla doğal peyzaj yaratmak olmuştur. Bu yöntem aynı zamanda bakım maliyetleri açısından oldukça düşüktür. Özellikle okulların gezi programına dâhil olacak olan bu park, çocuklarımız için mevsimsel geçişleri görsel bir şenliğe dönüştürecek, tarımsal faaliyetlere katılımlarına olanak verecektir. Hızla gelişen sanayileşme ve yapılaşmanın sonucu olarak artık diyebiliriz ki yerel ve endemik bitki çeşitliliği ile şehir parkı aynı zamanda bir nevi doğal bitki müzesidir de.

Proje Alanını Çevreleyen Yapılar:
Proje alanı eski pil ve dokuma fabrikaları göz önüne alınarak, onlarla bir bütün oluşturacak biçimde ele alınmıştır. Kuzey ve batı cephelerini avm arka cephesi ve kamusal yapılar oluşturmakta, bu yapılar bu cephelerden yaya aksına olanak vermemektedir. Dokuma alanı yoğun ağaçlıklı bölgesi de doğu cephesinin büyük kısmını yaya aksına korlemektedir. Tüm bunlar göz önüne alınmış, kuvvetli yaya akslarına geçiş sağlayacak biçimde park içi ana akslar oluşturulmuştur. Proje alanının kuzey doğu köşesinde oluşturulan meydan, eski pil ve dokuma fabrikalarıyla çevrelenmiş, bu yönden gelecek kuvvetli yaya aksını davet etmektedir. Yine aynı biçimde güney batı köşesinde oluşturulan meydan bu yönden gelen yaya akışına geçiş sağlamaktadır.

Proje Programı:
Pek çok giriş çıkışıyla proje alanı geçirgendir. Oluşturulan taşıt yolları servis amaçlıdır. Şehir trafiğine kapalıdır. İmar planlamasında daha önceden ticaret alanı olarak belirlenen proje adası çift geliş gidiş akslarından oluşan geniş araç yollarıyla çevrelenmiştir. Oysa park olarak düzenlenen yeni programda güney cephede yer alan mevcut yol tek şerit gidiş dönüş şeklinde korunmuş, kuzey ve doğuda yer alan yollar şehir trafiğine kapalı rekreasyon alanlarına hizmet eden servis yollarına dönüştürülmüştür. Park içerisinde uygun yerlere otopark yerleri konulmuştur. Yağmur suyu göletleri görsel olarak zenginlik katmakla birlikte tüm parkı sulamak amaçlıdır. Park içerisinde piknik alanları, çocuk oyun parkları, panayır alanları, uzun bisiklet ve yaya yolları tasarlanmıştır. Her ne kadar dokuma alanı programında spor alanları yer alsa da futbol sahası, basketbol & voleybol sahaları büyük ölçekli olduklarından dokuma alanı içerisinde yer alamayacaktır. Bu sebeplerden programa dahil edilmiş, kuzey batı köşesinden yaya akışına kapı oluşturmuştur.

Parkın maddi olarak kendini idame ettirebilmesi için spor alanında, gölet çevresinde ve içerisinde kafeler, restoran, düğün salonu vb. amaçlı kiralanabilir yapılar tasarlanmıştır. Yine aynı amaçla yazlık sinema, uzun Antalya akşamlarında mahallelinin ilgi odağı olacaktır. Son olarak yükseltilmiş yaya yolu (izleme bandı) ve beraberindeki dinlenme yapıları, gözetleme kulesi, ziyaretçilere parkı ve çevresini farklı kotlarda algılatmak için düzenlenmiştir. Tüm doğal peyzajın üst kotlardan da görülmesi farklı bir deneyimin yaşatacaktır. İzleme bandında yer alan dinlenme alanları, asıl işlevinin dışında farklı aktivitelere olanak sağlayacak boyutta düzenlenmiş kültürel bir bant olma özelliğini de taşıyacaktır.

Kamusal Örtüler:
Antalya oldukça sıcak bir ilimiz, özellikle yazları. Odak binalarda tasarlanan geniş saçaklar, park içeresinde yapılacak olan küçük çaplı eğlence, toplantı sergi vb. için gölgelik sağlamakta bir nevi kamusal örtü oluşturmaktadır. Hem yürüyüş bandında ve hem de tarlaların içeresine yerleştirilen dinlenme alanları da yine Antalya sıcağı göz önüne alınarak gölgelikli tasarlanmıştır.

Bunların dışında tüm gölgelik alanlar doğal, ağaç gölgeleridir. Özellikle göletler arası ana yürüyüş yolu çift taraflı ıhlamur ağaçlarıyla donatılmış, son derece panoramik, pastoral bir anı mekanı oluşturmuştur.