Proje Raporu
Tarih sürecinde birçok ilke ev sahipliği yapan, geçmişin her döneminden izleri bünyesinde barındıran, hitap ettiği kullanıcı profiline bakıldığında farklı kültürlerin bir arada yaşadığı Bakırköy; bulunduğu konum itibari ile yoğun bir kullanıcı kitlesine sahiptir. Yoğun olarak kullanılmasının getirdiği sıkışık yapılaşma, ana yaya arterlerinin kesiştiği noktalarda meydanlaşma ihtiyacı doğurmuştur. Mevcut Bakırköy dokusuna bakıldığında bu ihtiyaca yönelik yeterli alanlar olmadığı gözlemlenmiştir. Ortaya çıkan sıkışık yerleşim dokusu bölgenin yoğun gündemiyle birleştiğinde açık alanın önemi azalmış, ferahlatıcı etkisini yitiren meydan ve sokaklar gelip geçilen, Bakırköy ruhunu hissettirmeyen yerler haline gelmiştir. Meydanlaşma önerisi getirilen tasarım alanı Cumhuriyet Meydanı ve sahil arasında önemli bir uğrak yeri olacak, insanlara nefes aldıracak adeta kent ve kentlinin akciğeri olmaya aday bir bölgedir.
Tasarım süresince bölge bütüncül olarak ele alınmış, Cumhuriyet Meydanı’ndan başlayarak sahil şeridine kadar taşıt trafiğinden arındırılmış, yaya yoluna eşlik eden yeşil doku ve kent mobilyalarıyla birlikte bütünsel bir Sosyal Yaşam Düzlemi önerilmiştir.
Yaya aksı üzerinde ve tasarım alanı çevresinde konumlanan çok katlı yapıların zemin katlarına fikir ve sanat atölyeleri önerilerek yatay ve dikey düzlemde bir kesişim noktası haline getirilmiş, yaya aksına kendini dahil eden atölyeler bütüncül yaklaşımın bir ürünü olarak ortaya çıkarılmış ve çeperleşen saçak fikri ile bir Sanat Köyü oluşturulmuştur.
Tasarım alanı içerisinde kalan, tarihi süreç içerisinde kendine yer bulmuş geçmiş-gelecek bağlamının önemli unsurlarından olan tescilli yapılara müdahalede bulunulmamış, tescilli yapılara uygun olmadığı öngörülen ekler ve tasarım alanı içerisinde kalan yüksek katlı yapılar kaldırılarak meydanın nefes alan bir yer olmasına büyük ölçüde katkı sağlanmıştır.
Cumhuriyet Meydanı ve sahil şeridi arasındaki yaya aksı üzerinde ve tasarım alanı içinde yer alan Aya Yorgi Rum Kilisesi duvarının yüksekliğinden kaynaklı oluşturduğu boğuğu etkiye çözüm olarak duvarların yüksekliğinin düşürülmesi önerisi getirilmiş, Bakırköy baskın dokusunun etkisinde gelişen Asvadzadzin Kilisesi’nin içe dönük tasarlanmış duvarları dini farklılıklara sahip kentlileri ötekileştirmekten ziyade, ortak bir paydada toplamak adına kaldırılıp, meydanın kamusallaştırılması sağlanmıştır.
Var olan yeşil doku korunup, yeşil çatı ve peyzaj düzenlemeleriyle meydanlaşma olgusu desteklenmiştir. Mevcut yeşil dokuya zarar vermeden yeşilin arasına sızan bir kafe önerisi getirilmiştir.
Yol kotundan bakıldığında yaya aksının iki parçaya ayırdığı tasarım alanı, alt kota inildiğinde parsellerin bütüncül olarak düşünüldüğü ve sanatın evrensel ve birleştirici etkisi göz önünde bulundurularak Sanat Sokağı ile birbirine bağlandığı tasarımın Ana Fikri oluşturulmuştur.
Sanat sokağının, atölyeler ile başlayıp sadece gelip geçilen bir tünel olmasından ziyade, sergileme amaçlı kullanılacak olan geçitle meydana ve buraya hizmet eden bir kitap kafeye açılması düşünülmüştür. Bu sokak kültür farklılıklarıyla öne çıkan kentliyi tanımlı düzlemde birleştirecek bir platform olarak tasarlanmıştır.
Çevre uyumu dikkate alınarak tasarlanmış, modern ve ekolojik yapılar, mevcut dokuya hizmet eden, çepere yaslanmış, içte bir sosyal yaşam ve sanat düzlemi oluşturan sert zemin, yeşil alan ve kent mobilyaları birlikteliğiyle kurgulanmıştır.
Mevcut dokuda, Çeperleşme etkisinin de sebep olduğu gridal yerleşim, kent dokusunu belirleyen başka önemli bir faktör olup, peyzaj düzenlemesinde sert zemin ve yeşil alan dağılımına etki ettirilerek kentin meydan içerisinde yaşatılması sağlanmıştır.
Özetle; yaya aksı Sosyal Yaşam Düzlemi fikri ile tanımlanmış, aksın ayırdığı batı parselde kot düzenlemeleri yapılmış, doğu parselde çepere yaslanılmış davetkar girişler tasarlanmıştır. Bu iki parselin bağlantısı sanatın kentliyi bir zeminde toplayacağı anlayışıyla sanat sokağı ile bağlanmıştır. Meydan, mevcut yeşil dokunun işlenmesi, entegre edilmesi ve eklenen kent mobilyalarıyla desteklenmiştir. Sahile kadar uzanan yaya aksına eşlik eden kent mobilyaları çağdaş tasarım ilkelerine uygun, yoğunluğu azaltmak adına çok fonksiyonlu tasarlanmıştır.