Katılımcı, Balıkesir Büyükşehir Belediyesi Hizmet Binası Yarışması

MİMARİ VE PEYZAJ RAPORU

KENTSEL ANALİZ
Balıkesir’in büyük bölümü yeşil alanlar ve tarım alanlarından oluşuyor. Yerleşim belli bölgelerde yoğunluk gösteriyor. Yerleşimin yoğun olduğu şehir merkezi iki ana cadde arasına sıkışmış durumda. Şehir merkezi, civarındaki yeşil alanlardan kopuk ve içe dönük bir yapıya sahip. Bu nedenle şehir merkezinin nefes alma noktalarına ihtiyacı var.

Şehir merkezi çevresinde 3 farklı gelişme bölgesi yer alıyor. Bu gelişme bölgeleri yayalaştırılmış ekolojik bir koridorla birebirine bağlanırsa, gelişmekte olan bölgeler arasında kopukluk oluşması önlenecektir. Ekolojik koridor aynı zamanda kentin, yeşil alandan kopuk, içe dönük kapalı yapısını değiştirecektir. Bu yaya koridorunun aktif olarak kullanılması ile şehir merkezindeki yoğunluk çeperlere doğru dağılacaktır. Proje alanı önerilen ekolojik koridorun merkezinde yer almaktadır.

İmar planında proje alanının önü park alanı olarak tanımlanmıştır. Proje alanı ile önündeki parkın bütünleşik olarak tasarlanmasına karar verilmiştir. Böylece şehrin ihtiyaç duyduğu nefes alma noktası burada oluşturulacaktır. Proje alanı, eski ve yeni şehrin arasında yükselen bir tepede, iki şehre de hakim bir düzlükte yer almaktadır. Bir yüzü eski şehre bir yüzü yeni şehre dönük olan proje arsası, iki şehir arasında bir geçiş kapısı konumundadır. Ekolojik bir yaya koridoru ile bağlanması önerilen gelişme bölgesinin merkezinde yer almaktadır. Burada oluşturulacak olan nefes alma noktasının şehir için yeni bir cazibe merkezi olması öngörülmektedir. Belediye binasının bu cazibe merkezi ile bütünleşik olarak tasarlanmasına karar verilmiştir.

TASARIMIN ÇIKIŞ NOKTASI
Belediye halka hizmet etmesi için halk tarafından seçilen yerel bir yönetimdir.

Proje arsası dik bir yamacın üzerinde yer alan kente hakim bir düzlükte yer almaktadır. Belediye binası bu yamacın bir uzantısı gibi tepeyi tamamlayarak şehre hakim konumu ile bir demokrasi tepesi olarak tasarlanmıştır. Yükselen yapısı ile şehre yeni bir siluet katmıştır. Bu tepenin üzerine eklenen dev sütunlarla demokrasinin sağlamlığı vurgulanmıştır. Belediye meclisi, halkın gözcüsü olarak tepede bir kartal yuvası gibi konumlandırılmıştır. Demokrasiyi koruyacak ve sürdürecek olan halk için, demokrasi tepesi halk parkı ile kuşatılmıştır. Park, demokrasi tepesinin eteklerinden şehre doğru uzanmaktadır.

KÜTLE ANALİZİ
Kütle, belediye binasının eteklerinden parka uzanan bir tepe olarak tasarlanması fikrine göre şekillenmiştir. Belediyenin, yapılaşmanın yoğun olduğu eski şehre bakan yüzü önündeki park alanı ile birleştirilerek halk parkı olarak tasarlanmıştır. İhtiyaç duyulan nefes alma noktasını oluşturacak olan parkı genişletmek için belediye binası kademeli olarak teraslandırılmıştır. Böylece yapı teras teras yükselen bir tepe şeklini almıştır. Bu teraslar belediye binasının şehre hakim konumu sayesinde seyir tepesi özeliği kazanmıştır.

Alt katlardaki teraslar kamusal alan olarak parka dahil edilmiştir. Bu teraslara park alanından doğrudan ulaşılmaktadır. Belediye binası parkın bir uzantısıdır. Belediye binası park alanı ile birlikte yaratılan yeni cazibe noktasının bir parçası olarak tasarlanmıştır.

Orta katlardaki teraslar organik tarım için ayrılmıştır. Organik tarım terasları ile belediye hem kendi ihtiyacını karşılayacak hem de bu konuda halka örnek teşkil etmiş olacaktır.
Üst katlardaki teraslar belediye çalışanlarının kullanımı için kat bahçesi olarak tasarlanmıştır.

ULAŞIM ANALİZİ
Projenin arsanın gelişme bölgelerinin düğüm noktasında yer alması ve eski ve yeni şehir arasında geçiş noktasındaki konumu, yapıyı ve yapının çevresindeki ulaşımı şekillendirmiştir. Binanın yeni şehre bakan yüzüne sert ve yumuşak zeminden oluşan geniş meydanlar yerleştirilmiştir. Bir meydanın ana yol tarafına toplu taşıma cebi açılmıştır. Otobüs bekleme alanı peyzajla bütünleştirilmiştir. Belediyenin eski şehre bakan yüzü park alanı olarak tasarlanmıştır. Park alanın içine bisiklet yolları ve teraslara ulaşan yaya yolları tasarlanmıştır. Belediye binasının ortasına bir yırtık açılarak, eski ve yeni şehrin yapının içinden geçen bir yaya yolu ile bağlanması sağlanmıştır.

Bu yırtık aynı zamanda yarı açık bir fuaye alanı oluşturmuştur. Park alanının içinde yeşil bir açık amfi alanı da tasarlanmıştır. Belediye ve çevre düzenlemesi, farklı türde sosyal etkinliklere ev sahipliği yapabilmesi için birbirinden farklı nitelikte meydanlar, açık ve yarı açık alanlar içermektedir. Şehrin yeni cazibe ve nefes alma noktası kentin bütününe hitap edecek şekilde tasarlanmıştır.

MEKAN ORGANİZASYONU
Mekanlar, katlara işlevlerine ve belediyenin işleyişine uygun olarak yerleştirilmiştir. Doğrudan hizmet alınabilen ve herkese açık olan mekanlar ile belediyeden bağımsız olarak hizmet verebilecek olan mekanlar zemin katta yer almaktadır. Ara katlar daire başkanlıkları ve birim müdürlüklerine ayrılmıştır. Meclis, fuaye alanı ve ilgili birimler hem eski hem de yeni şehre hakim bir konumda olan üst katlara yerleştirilmiştir. Genel işleyişin bütününden sorumlu olan başkanlık ve genel sekreterlik en üst katta konumlandırılmıştır.

EKOLOJİK ANALİZ

Gün Işığı Kullanımı
Yapı tasarlanırken doğal ışıktan en iyi şekilde yararlanılmaya çalışılmıştır. Ofislerin gün ışığından en verimli şekilde faydalanması için dışa bakan cepheleri cam kaplanmıştır. Gün ışığının koridorlara kadar ulaşabilmesi için açık ofislerin koridora bakan cepheleri cam bölme ile ayrılmıştır. Teraslanarak geri çekilen katların koridorlarının üzerine ışık alması için yırtıklar açılmıştır. Bu yırtıklardan giren ışık hem koridorların doğal ışıktan daha fazla yararlanmasını hem de açık ofislerin koridor tarafından da gün ışığı almasını sağlamıştır.

Doğal Havalandırma
Yapıda doğal havalandırma sağlamak için dış cephe boyunca düşey havalandırma şaftının bulunduğu çift cidarlı sistem kullanılmıştır. Düşey kanallar şaft boyunca devam ederek baca etkisi yaratarak cidarda doğal havalandırma sağlamaktadır. Kontrollü hava girişi sağlamak için dış cidara mazgallar açılmıştır. Böylece yüzeyler arasındaki boşluğun taze hava ile dolması sağlanmıştır. İç cidara açılır pencereler eklenerek taze havanın kontrollü bir şekilde içeri girmesi sağlanmıştır.

Yaz aylarında binayı serinletmek için rüzgar bacası etkisi yaratılmıştır. Dış cidardan gelen havanın içeride dolaşabilmesi için koridorla açık ofisler arasında yer alan cam bölmelerin üzerine küçük pencereler eklenmiştir. Koridorların üzerinde yer alan ışıklıklara yer yer hava bacaları eklenmiştir. Sıcak havanın yükselmesi ile bu bacalar ısınan havanın yükselip binadan tahliye edilmesini sağlayarak yapının doğal yollarla soğutulmasını sağlayacaktır.

Güneş Enerjisi
Çatıya yerleştirilen solar paneller ile ısıtılan su, yapının ısıtma sisteminin kazanına bağlanacaktır. Su belli bir sıcaklığa kadar güneş enerjisi ile ısıtılacağı için bahar aylarında ısınma sadece güneş enerjisi ile sağlanırken kış aylarında ısıtma için harcanan enerjiden büyük oranda tasarruf sağlanacaktır.

Su Toplama ve Arıtma
Yapıda kullanılan gri suyun arıtılarak tekrar sulamada kullanılabilmesi için park alanına biyolojik gölet konmuştur. Teras çatılarda toplanan yağmur suyu da daha sonra sulamada kullanılmak üzere biyolojik gölette toplanacaktır.

Biyolojik gölet, hiçbir kimyasal madde kullanılmadan suyun bitkiler, ortamdaki bakteriler ve özel filtreler yoluyla temizlenmesi ile oluşan ekolojik oluşumlardır. Tasarlanan yapay biyolojik gölet, suyu temizleyen ve aynı zamanda suda oksijen üreten bitkiler, taşlar, çakıllar, kayalar ve sazlıklar gibi canlı ve doğal öğeler içermektedir. Gölette su arıtma özelliği olan, su mercimeği, su sümbülü, saz ve kamış vb. bitkiler kullanılması önerilmektedir.