Katılımcı, Beton Prefabrike Konut Öğrenci Mimari Fikir Projesi Yarışması

Melike Ceylan, Hatice Şevval Çukadar, Zeynep Gül Atak, Melih Emre Güleç, Muhammet Eyyüb Muvafık tarafından tasarlanan proje, Beton Prefabrike Konut Öğrenci Mimari Fikir Projesi Yarışması'nda finalist oldu.

Evlerde saadetler sabunlar gibi köpürdü:

Eve geldi bir tane, nar gibi,

Arttı, eksilmedi.

Evleri felaketler taunlar gibi süpürdü.

Kaderden eski fırtınalar gibi,

Ardı kesilmedi.

…

Evler // Behçet Necatigil

Başlangıç noktası bir insana dair en özel anlamları içeren biricik bir mekan, her defasında geriye dönülen yer, tüm yönlerin merkezidir. Ev merkezin içindeki anlamlar ile dışında kalanları çok net olarak ikiye bölen temel bir mekânsal düzen; iç dış diyalektiğinin ya da “iç”in anlamları ile “dış”ta kalan anlamların karşıtlığının en yoğun yaşandığı ortamdır. Bir düzen mekanizması olarak ev, evrenin düzeninin küçük bir modelidir. (Akdemir 2002) Gündüz işe, okula, alışverişe ve/veya bir başka mekana gitmek için çıkılan ev, dönüşün de yapılacağı meskendir. Ring şeklinde tanımlanacak bir hareket içerisinde ev kullanıcının “merkez noktası” olacak şekilde davranır. (Kıyıcı 2015)

Deprem sonrası konut ihtiyacı için önerilen TOKİ vb. yapılanmaların kültüre ve geçmişe zarar verdiği düşünülmektedir. Bu nedenle en fazla hasar alan Antakya’da, geçmişle bağ kuran, kalıcı ve sağlam bir yerleşmeyi öngören bir konsept fikri oluşturulmuştur. Yerleşim olarak Antakya belirlenmiş olup, kurguya göre modüllerin yerleştirilmesi yapılacaktır. Modüller peyzaj sayesinde farklı bölgelere entegre olabilmektedir. Amaç, evi yıkılan depremzedelerin ve aynı zamanda burada yaşayan insanların konut ihtiyacını karşılamak ve peyzajla bütüncül, kalıcı bir yerleşim yeri oluşturmaktır. Bu aşamada Antakya bölgesinde kapı, pencere gibi yapı elemanlarının tasarımında çokça rastlanan ve deprem sonrasında çoğu zarar görmüş arc elemanı, tasarım aşamasında kullanılmış ve bağlayıcılık rolü üstlenmiştir.

Beton prefabrik ev önerileri geliştirilirken her ev tipolojisi için birer ev merkezi tanımlanmıştır. Evin merkezi yaşam alanı olup daha esnek kullanımlara olanak sağlamaktadır. Öyle ki bu esnek mekanlar kimi zaman bir dinlenme alanını oluştururken kimi zaman birimler arası bir paylaşım alanı, dışarıya açılabilen ve içeriye kapanabilen birer yarı geçirgen mekanlara dönüşebilmektedir. Bu esnek olarak tanımlanan mekanlara bağlanan “durgun” mekanlar ile kullanıcı için özel ve eklemlenebilir bölgeler yaratılması amaçlanılmıştır. Durgun bölgeler tipolojilerde farklılaşmaları meydana getirip kullanıcı sayısı ve ihtiyacına göre değişkenlik gösterirler. Esnek bölgeler birimler arası örüntülerin ve diyalogların kurulabilmesi için merkezinden itibaren birbirlerine görünmez birer çemberler ile bağlanırlar ve sosyal-açık yeşil alanlar ile mekansal diyalog bölgelerini oluştururlar.

Tasarlanan yapıların birbirleriyle kurdukları ilişkiler ve birbirlerine göre dizilim örüntüleri hem paylaşım alanlarını çoğaltmak üzerine hem de birimlerin mahremiyet ve özel alan ilişkilerini koruyacak şekilde oluşmaktadır.

Betonarme prefabrik ev için panel sistemler tercih edilmiş olup, esnek mekanlara eklemlenecek durgun mekanlar ile bu sistemler farklılaşmaktadırlar.

Tipolojiler kullanıcı sayısı ve ihtiyaca göre çeşitlenmektedir. Birinci tipoloji, iki bireyin yaşaması için yapılmıştır. Ailede nüfus artışı olduğunda, eklemlenen paneller vasıtası ile tipolojiler birbirine dönüşebilmekte ve artan birey sayısına çözüm sunmaktadır.