Katılımcı, Borusan Neşe Fabrikası Mimari Proje Yarışması

MİMARİ AÇIKLAMA RAPORU

YAKLAŞIM

Okul öncesi eğitim, çocuklarımızın ilkokula hazırlanmaları için alt yapı oluşturan bir süreçtir. Temelini oyunun oluşturduğu bu dönem, çocuğa ebeveynden ayrılmayı ve akranları ile ilişkiyi öğretecek, okul hayatını sevdirecek bir ilk adımdır.

Çocuk psikolojisinde ilk karşılaşmanın ve ilk izlenimin önemi büyüktür. Bu sebeple tesis ve bina mimari yaklaşımında, bir çocuk ilk karşılaşmada ne görmek ister, nasıl bir mekana girmek ister düşüncesi göz önünde bulundurulmuş ve arsa sınırını belirleyen dış kontur dahil olmak üzere tüm kullanılan malzemeler, renkler, formlar, adımını ilk kez böyle bir tesise atan bir çocukta merak uyandıracak ve istekle içeri girmesini sağlayacak şekilde kurgulanmıştır.

Bölge ikliminin yılın çoğunluğunda açık havadan yararlanmaya uygun olması sebebi ile yasal sınırlar içine oturtulan binanın dışında kalan tüm doku, yeşil bant ile birlikte çocukların diğer insanlar, hayvanlar, doğa, kültür, sanat, spor ve bilim ile tanışmalarını sağlayacak bir açık alan şeklinde kurgulanmıştır. Bu çerçevede tüm tesis çocukların kendilerini ifade edebilecekleri, hayal güçlerini ve becerilerini geliştirebilecekleri açık ve kapalı alanlar şeklinde tasarlanmıştır.

RENKLER

Mutlu, sevgi dolu, güçlü, kendinden emin, başarılı ve sağlıklı çocukların yetiştirilmesinde renklerin rolü büyüktür. Bu çerçevede, arsayı sınırlayan duvar ve çitlerden başlayarak tüm bina cephelerinde ve iç mimari tasarımda, canlı, dikkat çeken, sıcak, çocuklara enerji veren renkler kullanılarak bu yaş grubu çocukların severek içinde bulunmak isteyecekleri uygun bir fiziki ortam sağlanmıştır.

MİMARİ

Bina, arazide konumlandırılırken özellikle grup odalarının tüm gün homojen bir ışık alması istenmiş, rahatsız edici direkt güneş ışığı, tasarlanan çatı formu ile engellenmiştir. Çatı örtüsü bu anlamda bir teras üst örtüsü olarak da düşünülmüştür. Tüm dış teras üzerinde de devam eden, gölgeli ve yarı gölgeli alanlar sağlayan çatı örtüsü altındaki alanların güneş ışığından yeterli ölçüde yararlanabilmesi adına yumuşak hatlı, doğal formdaki ışıklıklarla ışık geçişleri sağlanmıştır. Açıklığın fazla olduğu alanlarda bir ağaç gövdesi gibi düşünülen çelik taşıyıcı kolonlar, farklı kol bağlantı noktaları ve renkleri ile binanın eğlenceli birer parçası haline gelmiştir.

İklimin özellikle yaz aylarında çok sıcak ve kurak geçmesi sebebi ile bina kütlesi üst örtüsü, yeşil teras çatı olarak düşünülmüştür. Atmosferde bulunan toz partiküllerinin filtre edilmesine yardımcı olan, havada veya yağmur sularında bulunan çevreye zarar veren maddeleri emerek toprağa ileten bu çatı örtüsü ile, yoğunluğu yüksek bir sanayi bölgesi içinde konumlanan binanın nefes alması sağlanmıştır. Bu uygulama aynı zamanda doğal bir ısı ve ses yalıtımı görevi görmektedir.

Binanın tasarımında her yaş grubu çocuğun günün farklı zamanlarında grup odalarından açık alana çıkışları sağlanmıştır. Bina kütlesinin üzerine oturduğu teras zemini ile kütleyi örten çatı örtüsü, binanın rasyonel çizgisinden farklı, keskin hatları olmayan, yumuşak ve doğal bir çizgiye sahiptir. Bu yumuşak vurgu, açık alanlardaki peyzaj, oyun, spor ve faaliyet alanları düzenlemelerinde de tekrar etmiş, tasarımın genelinde bir dil birliği ortaya konulmuştur.

PLANLAMA

Tesis sınırları dışında kalan ancak 10. cadde üzerinde, yasal arsa sınırları içinde tasarlanan açık otopark alanından hemen sonra, sırasıyla tesise ve binaya girilmektedir.

Gerek ana kullanıcının bina ölçeğine uyumu ve tüm mekanın düz ayak kullanımı düşünülerek, gerekse yasal bina yükseklik sınırının ferah iç mekanlar yaratılması adına, yatay dolaşım hattı üzerinde, tek kat olarak kurgulanmıştır. Teknik hacimlerin planlamada yeterli alana sahip ancak ihtiyaç durumunda büyütülebilecek bir bodrum katta çözümlendiği tek katlı yapıda, 5 ana bölüm bulunmaktadır. Bunlar;

0-2 yaş grup odaları, 3-6 yaş grup odaları, yönetim, yemekhane ve atölyelerdir.

Giriş holü, çocukların yaşam alanı ile yönetim ofislerini ayıran bir bağlantı oluşturmaktadır. Yönetim ofisleri tarafında tüm idari birimler, WC, görüşme odası, revir gibi fonksiyonlar çözümlenmiştir. Ana giriş holünde, bekleme ve dinleme alanı yanında, ilk girildiğinde çocukların ayakkabı değişimi yapabilecekleri bir oda ayrılmıştır. Ayrıca yine giriş holüne açılan, aynı zamanda idari bölümle de ilişkisi kurulan, ebeveynlerin kullanımına açık bir kütüphane alanı kurgulanmıştır.

Giriş holü bir bağlantı kolu ile ayrıca yemekhane alanına, arkasından atölyelere ve 3-6 yaş grup odalarına bağlanmaktadır.

Grup odaları planlamasında, ağırlıklı olarak anne sütüne bağımlı 0-2 yaş grubu girişe yakın bir bölümde düşünülmüştür. Böylece günün farklı zamanlarında, bu alana yakın konumlanan süt odası kullanılarak anne sütünün en hızlı ve pratik bir şekilde çocuklara iletilmesine olanak sağlanmıştır. Bu yaş grubunun diğer bir önemli ihtiyacı uyku için uyku alanları, oda içlerinde ayrı bir bölüm olarak tasarlanmıştır. Her odaya gözlemci için bir alan ayrılmış, yıkama ve değişim alanı, depolama gibi ihtiyaçlar da mekan içinde uygun noktalarda çözümlenmiştir. Bunun yanı sıra, 0-2 yaş grup odalarının ihtiyaç programında talep edilen alanları küçük olduğundan, bu odaların açıldığı ana koridor aksı iç mimari planlamada ayrıca emekleme ve yürüme alanları olarak tasarlanmıştır.

Binanın diğer bir kolu olan 3-6 yaş grup odaları, bu yaş grubunun daha faal çalışmalar yapması sebebi ile özellikle arazinin geniş yeşil alanına yakın düşünülmüştür. 3-6 yaş grup odaları planlaması ile oyun, eğitim, yemek gibi faaliyetlerin gerçekleşmesi sağlanabilmektedir. Aynı zamanda, her oda içinde, o odaya özel WC ve depo birimleri de çözümlenmiştir.

Yemekhane alanı planlamasında tefriş bir trenin vagonlarıymış gibi düşünülmüş ve yemek yeme eyleminin eğlenceli bir alanda gerçekleştirilmesi sağlanmıştır. Bu alan aynı zamanda hareketli mobilya ve panellerin yardımı ile farklı amaçlarda kullanıma olanak sağlayan çok amaçlı bir salona dönüşebilmektedir.

3-6 yaş grup odaları koridoru, duvar, zemin ve tavan kurgusu ile ders dışı zamanlarda da kullanıma olanak sağlayan bir yapıdadır. Bu alanlar hava şartlarının uygun olmadığı günlerde trafik vb. farklı eğitimlerin yapılabileceği, bisiklet binilebilecek geniş bir aks olarak tasarlanmıştır.
Tüm grup odalarında olduğu gibi resim ve müzik atölyeleri de önlerindeki teraslara açılabilmekte, iklimin elverdiği ölçüde çocukların açık havada atölye çalışmalarını sürdürmeleri sağlanabilmektedir.

YAPI MALZEMELERİ

Tesisin bir organize sanayi bölgesinde yer alması, uygulama kolaylığı ve hızı düşünülerek dış cephe kaplamasında aluminyum trapez levha kullanılmıştır. Ancak binanın renkli kimliği, Borusan Neşe Fabrikası kurumsal logosundaki renkler baz alınarak, farklı çocuk figürlerinin dekupe edildiği renkli kompakt laminat dış cephe panelleri ile sağlanmış, böylece ilgi çeken ve dinamik cephe kurgusu oluşturulmuştur.

İç mekanda, çocukların yaralanmalarını asgariye indirmek ve hijyenik bir ortam sağlamak amacı ile grup odaları, grup odası koridorları ve atölyelerde PVC zemin kaplaması kullanılacaktır. Yemekhane, giriş holü, yönetim koridoru ve servis alanlarında ise yüksek hijyen standartları sağlayacak, granit seramik ya da poliüretan zemin öngörülmektedir.

Dış mekan teras zeminlerinde doğal ahşap ya da muadili ürünler ile bu alanlara sıcaklık katılmıştır. Benzer kaplama malzemesi üst çatı örtüsü alt kaplamasında da tercih edilerek mekanda malzeme bütünlüğü sağlanmıştır. Açık oyun alanlarında ise çocukların muhtemel yaralanmalarına karşı kauçuk zemin kaplamaları kullanılmış ancak farklı renk seçimleri ile açık alanlar eğlenceli bir çok amaçlı park haline dönüştürülmüştür.

Tüm kullanılacak yapı malzemelerinden, düşünülen ürün grupları içinde sürdürülebilir ve dönüştürülebilir ürünler tercih edilecektir.

ELEKTRİK-MEKANİK

Bölgede iklimin elverişli olması sebebi ile, yeşil teras çatı örtüsünde oluşturulacak güneş panelleri ile sıcak kullanım suyu ve ısıtma suyu sağlanabilecektir. Genel ısıtma, ihtiyaç programında belirtildiği gibi doğalgaz ile yapılacak olup, grup odalarında çocukların direkt ilişkide olacakları zeminlerde yerden ısıtma düşünülmektedir. Tüm elektrik alt yapısı yangın standartlarına uygun şekilde, halojen free kablolar ile gerçekleştirilecek, priz gruplarında priz korumaları yapılacaktır. Mekanlarda gün ışığından azami ölçüde faydalanılacaktır. Takviye aydınlatma, günün farklı saatlerinde kontrol edilebilecek şekilde, gruplandırılabilir, sıcak ışık renkleri ile led ve fluoresant gibi enerji tasarruflu ürünlerle sağlanacaktır.