Katılımcı, Çaycuma Bilim Merkezi Mimari Proje Yarışması

Proje Açıklama Metni

SORGULAMA…

Bilim araştıran, sorular soran, sorgulayan, inceliklerini araştıran, bulan, bulduğunu bozup tekrar soran… Velhasıl sorgulayan.

Sorgulamak, havayı, zemini, doğayı, zamanı, mekanı. Zaman, vehmi sınırlar çizendir, süreç içinde. Mekan, kesin sınırlar çizendir, boşluk içinde. Zamanın dışında, mekanın yokluğunda. Sahi neyle kayıtlıdır zaman? Neyle kayıtlı mekan? Sınırları ne çizer? Nasıl ifade edilir, nasıl yaşanır…

Ahmet Hamdi TANPINAR’ın dizeleri gelir akla;

“Ne içindeyim zamanın,
Ne de büsbütün dışında;

Yekpare, geniş bir anın

Parçalanmaz akışında.”

Ve mekan… Mekanın içini belirleyen nedir? Ve mekanın dışını? Ne zaman içindeyizdir mekanın, ne zaman dışında? Peki mekanı belirleyen öğeler nelerdir? Duvar, döşeme, pencere… Yalnızca döşemedeki farklılık ve tavandaki kot farkı ile bir alan iki mekan tanımlar mı?

Velhasıl mekan sorgulamaları göreceğiz projede;

Pencerelerin şekillenmesi duvar, döşeme birleşimleri, giriş tanımı, duvardaki boşluklar-açıklıklar, içerisi-dışarısı denemeleri ile projenin her bir noktası yeni bir sorgulamaya iter kullanıcıyı…

DOLAMBAÇLI YOLLAR

Bilim deneyler yapan, denemeler yapan, farklı yollardan giden, bulamayınca tekrar tekrar yeni yollar deneyen, döndüren, değiştiren, dolandıran…

Velhasıl dolambaçlı yollardan geçer bilimin serüveni. Bir labirent içine konulmuş gibidir Bilim insanı. Tüm yolları denemeden doğru yolu bulmuş saymaz kendini.

Ve Bilim Parkı. Bilim parkında dolaşan insan… Dolambaçlı yollarla yeni önerilen kafenin etrafında, bir üst kota çıkıp bir zemin kota inerek dolaşırken bir labirentte bulur kendini. Ağaçların hizalarına gerilen ve bilimsel gelişmelerin süreçlerini ihtiva eden örtülerle çevrilmiştir etrafı. Hep seçenekler sunar labirent ona. Örtülerde anlatılan bilimsel süreçlerle yolunu bulmaya çalışır. Bilimsel süreçleri bilmeden çıkılamayacaktır labirentten. Ve konular her ay değişir, labirent her ay değişir. Yeni, yeniden bir bilim serüveninde bulur kendini insan…

ARSA

Çaycuma’nın, Filyos Çayı’nın batısında, şehir merkezinin güneyinde, eski Seka Yerleşkesi’ne ait yapıların arasında, okullar, emniyet birim, Kültür Merkezi, Spor Salonları ve Mimari yarışma ile projelendirilen Yüzme Havuzu’nun olduğu bölgede, ağaçlık bir alanda, ağaçların içinde…

Yapılaşma kurgulanırken ağaçlara dikkat edilir. Ağaçlar yerinde korunacaktır. Yalnızca koruluk bölgelerdeki ağaçlar değil. Bütün ağaçların korunmasına dikkat edilir.

Eğimli arazide, yapının oturacağı alana göre arsa eğiminde noktasal müdahaleler yapılır. 4 metrelik bir kot farkı ile arsanın doğusunda yer alan okullar tarafından kullanılabilecek şekilde teneffüs alanı oluşturulur. Görsel olarak sergi alanlarıyla ve Foucault Sarkacı ile doğrudan ilişki kurulan teneffüs alanıyla aynı hava sergi alanında dolaşır. Teneffüs alanından öğrenciler için ek giriş tanımlanır ve burada ön sergileme alanı, avlu olarak ortaya çıkar. Buradan üst kata çıkarak sergiler gezilebilir. Ayrıca dışarıdan bir merdivenle bilim parkına doğrudan ulaşım sağlanır.

PROJE SERÜVENİ

FoucaultSarkacı’nın kulesi uzaktan merak uyandırır ilk olarak. Giriş meydanından, Bilim Merkezinin girişi sağlandığı gibi Bilim Parkına açılan geçiş alanı ve teneffüs alanından bağlantıyı sağlayan boşluğu ihtiva eder. Bilim Merkezi girişi tam karşıdadır. Boşlukta duran bir cam yüzey tanımlar girişi. Ama oradan geçip başka bir kapıdan karşılama alanına geçiş ile başlar serüven.

Sarkaç sağımızdadır, cam yüzeyden içeriyi görür şaşırırız önce. Girişi nerede acaba?.. Karşımızda danışma ve bilet satış ünitesi. Zemin bizi bilet satışa doğru yönlendirir. Döşeme genel mekana göre alçaltılmıştır ve ayrı bir mekanda bilet satışa doğru gider bulursunuz kendinizi. Halbuki arada duvar yoktur. Arada bilinçaltı sorgulamaları vardır. Kayıt yaptırır döneriz sağımıza. İlk kapı tabi ki sarkaç. Ortası boşluk. Sadece metal bir file vardır arada. Altta meraklı gözlerle bakan öğrenciler. Yukarıda döşemeye asılmış bir sarkaç. Döner durur. Rota çizer. Dünya yuvarlaktır der.

Ardından girilen mekanlar sergi alanları. Bir koridor labirenti andırır şekilde dolanarak gider. Sergilenen alanların kimi zaman yanından geçer kimi zaman içinden. Döşeme asılmıştır tavandan. Sarkaçtaki gibi diye anımsar insan. Sergileme alanları isteğe göre kısa veya uzun tutulabilir. Geçici sergi alanını da gezdikten sonra biter sergiler. İleride bir sergi alanı ve gezegenevi de yapılacakmış. Bilim bitmez, sürekli gelişir.

Çok amaçlı salonda seminer vardır. Davetkar bir giriş boşluğu bizi davet eder yarı açık fuayeye. Sağımızda atölyelerin içini görürüz ucundan köşesinden. Merak ederiz.

Seminer biter, sağımızda eğitim ve idari birimler vardır. Ne tür eğitimler var, merak eder idari ile görüşebilir miyiz diye gireriz kapıdan. O da ne. Dışarıda buluruz kendimizi. Yağışlıdır hava ıslanmayız ama hissederiz yağmuru. Üşürüz kısa süre. Koridor kısadır şaşkınlığı atamadan idari birimindeyizdir.

İşlerimiz biter, artık çıkma vakti derken kafeteryada dinlenmek isteriz. Kafeterya ağaçlık alana açılır resmen. Dışarıda da oturulur, yağmur mevsim normalinde atıştırırken otururuz dışarı. Çam toprağının yağmurla buluşmasının kokusunu çekeriz içimize. Bir şey dikkat çeker. Yağmur borusu yoktur. Yağan yağmur çatıdan süzülüp serbest şekilde akar. Küçük bir detayla tahliye edilir yağmur suyu. Ve çok güzel bir mekan deneyimi sunar serbest şekilde süzülerek inen sular…

Jüri Raporu: Öneri program içeriğine uygun bir mimari dil yansıtmamaktadır. Plan kurgusu şema ölçeğinde kalmıştır.