Katılımcı (CO-FACT), Kamu Binaları Tasarımı Fikir Yarışması

Proje Raporu

BİGADİÇ – 3P

BELEDİYE HİZMET BİNASI ve SOSYAL-KÜLTÜREL TESİS

Kamu binaları, kentlilerin yoğun olarak kullandıkları ve yararlandıkları mekanlardır. Birçok kişi kamu binalarını hizmet almak için kullanır. Bunun yanında sosyal ve kültürel işlevlerle donatılan kamu binaları kentlinin zaman geçirdiği uğrak noktalarından biri olma potansiyeli taşır. Bigadiç Belediye Hizmet Binası ve Sosyal-Kültürel Tesisleri kent kullanımına sunulan ve vaat ettiği sürdürülebilir olma hali ile yöresine özgü parametreler göz önünde bulundurularak şekillenmiştir.

Sürdürülebilir Kentler Endeksi 2016 raporuna göre, bir kentin sürdürülebilir olması için 3 ana stratejinin kurulması gerekir. Bunlar raporda geçen ifadeleriyle People, Planet ve Profit (insan, gezegen ve kazanç) olarak belirtilmiştir. Sürdürülebilir bir yerleşke kurmanın ana omurgası bu 3 strateji üzerine oluşturulmalıdır.

People/İnsan

Yapıların sürdürülebilirliği için gerekli kıstaslardan biri kullanıcıların yararlanma süreleridir. Bir yapı içerdiği işlevler ile bulunduğu demografik yapı ile uyumlu ve onu geliştirici yönden destekleyici ise, yörenin toplumsal gelişimine hizmet edebilir. Proje, zemin kotunda Şht. Yzb. Fethi Bey Parkı ile Bigadiç Parkı arasında kamusal bir arayüz oluşturmayı hedefler. Tamamen kamusal kullanıma açık işlevler, kafe ve restoranlar ile kamusal kullanımı teşvik eder. Arazideki 2 metrelik kot farkını da kullanarak 6 metreye kadar yüksekliğe sahip revaklı (portik) yarı açık mekanlar/oturma alanları kurgulanmış ve gölgeli kamusal alanlar yaratılmıştır. Ayrıca yapıyı kuzey-güney doğrultusunda kat eden Kamusal Sokak ile zemin kullanımı kentliye bazı kesitmeler, yeni ulaşım alternatifleri ve promenadlar sunmaktadır.

Belediye Hizmet Binasına grift bir şekilde yaslanan sosyal ve kültürel tesis ise bölge halkının ihtiyaçlarına cevap verebilmek üzere işlevlendirilmiştir. Çok amaçlı salon, zemin kotundan kolay erişimi ile kentin o an ihtiyacı olan programa hizmet verebilecek pratikliktedir. Yine seminer salonları, atölyeler, kurs sınıfları ve sergi salonları ile kentin sanat ve kültür faaliyetlerini desteklemektedir. Son katta bulunan ve açık teras alanlarını da kullanan restorana giriş fuayesinden direkt asansörler ile erişilebilir.

Planet/Gezegen

Sürdürülebilir bir yapı, mimari tasarım aşamasında kurgulanan kütle plastiği, iklimsel verilerin yorumlanması ve teknolojik altyapının öngörülmesi ile kurgulanmalıdır. Bigadiç-3P, öncelikle pasif sistemlerin oluşturulabileceği bir kütle oluşumu ile şekillenmiştir ve bu sistemlere entegre edilebilen aktif sistemler ile enerji verimliliğinin arttırılması hedeflenmiştir. İklim koşullarının getirdiği kıstaslar doğrultusunda, ofis mekanları doğal aydınlatmadan maksimum derecede yararlanabilecek şekilde kademeli bir iç avlu sistemi etrafında planlanmıştır. Ayrıca bu iç avluya açılan açık ve kapalı ofis mekanları yine doğal havalandırmadan faydalanacak şekilde karşılıklı cepheli olarak tasarlanmıştır. Yapını ortasında bulunan ve hakim rüzgarı yakalamak üzere oluşturulan rüzgar atriumu ile serin havanın ofislere alınıp sıcak havanın yerleşkeden uzaklaştırılması hedeflenmiştir. Teras çatılar özellikle yağmur suyunu filtreleyip depolara drene edebilecek çatı bahçeleri şeklinde kurgulanıp, yine güneş enerjisinden hem PV panel olarak yararlanılan hem de panellerin oluşturduğu gölgelik alanların ofis çalışanlarına yarı açık mekanlar kazandırması düşünülerek yerleştirilmiştir. Dış cephede istenilen bölümlere çeşitli açıklıklarda ahşap yapı elemanlarından imal edilen güneş kırıcılar yine Bigadiç bölgesinin yerel malzemeleri olan orman ürünlerinden tercih edilebilir. Güneş kontrolü sağlayan bu kabuk, modüler ofis planlamasına uygun olarak tekrar tekrar baştan kurgulanıp yerleştirilebilir. Yine bölgenin jeotermal enerji potansiyelini kullanmak adına aktif sistemlere ısı pompası da eklenmiştir.

Profit/Kazanç

Yapılar belli ömürlere sahiptir ve bu ömürden önce işlevsel olarak ihtiyaçlara cevap veremeyecek duruma gelirlerse ekonomik zararlar oluşabilir. Belediye Hizmet Binası gibi çalışan sayısı, departman adedi ve niteliği kentin dinamizmine göre seneler içinde değişiklikler gösterebilecek yapılarda, ekonomik fayda sağlayan bir takım mimari önermeler plana tasarım aşamasında konulmalıdır. Bigadiç-3P projesi, hem 8m lik aks aralığı ile gridal ve modüler bir strüktür sistemine sahipken, hem de bu 8x8m lik birimlerin değişik fonksiyonlarda tefrişlenebilecek modülariteye sahip olması, onu, gelecekte biçim değiştirmeye yatkın esnek bir mekan anlayışı ile tasarlandığını göstermektedir. Modüler ofisler istenildiği zaman açık ofis, ya da bölüntülerle ayrışan kapalı ofis mekanlarına, toplantı odalarına dönüşebilir. İhtiyaca göre yan yana gelen modüller gerekli personel kapasitesine göre birbirine eklemlenebilir, ya da ayrışabilir. 5, 10 ve 20 yıllık vizyonlara göre kademeli olarak inşa edilebilir. Bu fiziki ve mekansal yapım sistemi yapının atıllaşmasının önüne geçerek her zaman ihtiyaçlara cevap verebilecek dinamik bir yapıda olduğunu gösterir.