Katılımcı (Critical Design Studio),TESKİ Hizmet Binası Mimari Proje Yarışması

MİMARİ RAPOR

Marmara bölgesinde yoğun bir çekim merkezi özelliğinde olan İstanbul’un doğu ve batı yönünde hızla gelişmesinin etkisi ile Tekirdağ batı yönündeki önemli etki alanlarından biri haline gelmiş ve gelişim bölgelerinden biri haline gelmiştir. Özellikle sanayi ve tarım alanlarının İstanbul’u terk ederek çevre yerleşimlere yayılması Tekirdağ gibi kentlerin hızlı gelişmesinde önemli bir faktör etkili olmuştur.

Trakya bölgesinin İstanbul’dan sonraki en büyük kent merkezine sahip olan Tekirdağ, 2000 ve sonraki yıllarda ilçeleriyle birlikte gerek sanayi istihdamı ve buna bağlı olarak nüfus, gerekse de hizmet sektörleri ve sosyal kültürel alanlarda önemli bir gelişme göstermiştir. Günümüzde Büyükşehir statüsüne yükseltilerek de gelişimini sürdürmektedir.

Güney yönünde Marmara Denizi ile sınırlanan ve yakın döneme kadar Doğu-Batı yönünde gelişen kentin 2001 yılında hazırlanan İmar Planları doğrultusunda kuzey yönünde yeni kent merkezinin oluşturulması ve kent içinden geçen transit yolunun şehrin kuzeyinden geçen çevre yoluna aktarılması, kentin bu yönde gelişmesinin önü açılmıştır.

Süleymanpaşa İlçesi Gündoğdu Mahallesinde belirlenen yeni kent merkezinin bulunduğu alanda Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi Hizmet Binası yarışma yoluyla elde edilmiş ve takiben Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi Tekirdağ Su ve Kanalizasyon İdaresi (TESKİ) Genel Müdürlüğü Hizmet Binası da yarışmaya açılmıştır.

Bu yarışma kapsamında 2764 ada ve 1 parselde belirlenen 18.846m²’lik alanda TESKİ Hizmet Binası Mimari Proje önerisi hazırlanmıştır.

Parsel Kuzeybatı ve Güneybatı yönünde 25m’lik ana yol, Güneydoğu yönünde 15m’lik 2. Derece yol ile çevrelenmektedir. Kuzeydoğu yönünde ise Sosyokültürel alan olarak planlanan parsele açılan 12m’lik bir servis yolu bulunmaktadır.

İmar Planında yer verilen Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi Hizmet Binası, Kent parkı ve ticari alanlar ağırlıklı olarak bu Kuzeydoğu yönünde konumlandırılmıştır. Çevre planından yola çıkılarak sunulan mimari projede önerisinde yönelim ve binanın ana kütlesinin bu yönde bulunması ve diğer hizmet binaları ve ticari odaklarla güçlü ilişki sağlaması hedeflenmiştir.

TESKİ Binası için ayrılan parsel, Güneybatı gönündeki kavşaktan başlayarak paralel eğriler ile Kuzeydoğu yönünde yükselen bir eğime sahiptir. Kent Parkı ve Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi ile ilişkili parsel sınırı, diğer uçtaki kavşak noktasından yaklaşık 20m daha yüksektedir. Bu durum Tekirdağ’ın eski kentine doğru yönelen bir eğim oluşturmaktadır. Önerilen TESKİ binasının ana kütlesi bu üst kotta konumlandırılıp diğer servisler güneye doğru yerleştirilirken, 20m üzerindeki eğim kütlenin parçalanması ihtiyacını doğurmaktadır. Alt kotlara doğru parçalanan ana kütle üç farklı kota ve izohips eğrilerine paralel olarak yerleştirilmiştir.

Üç farklı kota yerleştirilen kütleler, gün ışığından daha fazla yararlanabilmeleri amacıyla birbirinden uzaklaştırılmış ve bir omurga ile birbirlerine bağlanarak aralarındaki ilişki kurulmuştur. Bu yerleşim sonucunda oluşan avlular sosyal hizmet alanları olarak değerlendirilmiştir. Alt kota yerleşen üçüncü kütle, oranları ihtiyaç programı doğrultusunda azaltılarak başkanlık binası olarak değerlendirilmiş ve alt kottan kent ile ilişkisi kurulmuştur.

Kütle genel hatlarıyla parsele yerleştirildikten ve ihtiyaç programına göre ölçülendirilirken parselin doğu bölümü peyzaj ve servis yollarına ayrılmış, açık otopark bu bölgede ve eğim doğrultusunda üç farklı kotta konumlandırılırken kapalı otopark girişi, depo girişi, yemekhane servis girişi, Trafo ve diğer servis mekan ve servis girişleri bu alanlarda toplanmıştır.

Alt kotta bulunan ve Başkanlık binası olarak mekan organizasyonu yapılan C blok, 0.00 kotu olarak isimlendirilmiş giriş katında 5m yüksekliğinde önerilmiş ve bu mekan yüksekliği üst kotta konumlandırılan A blok kısmına kadar devam ettirilmiştir. Bu sayede Başkanlık binası yüksek bir girişe sahip olurken çok amaçlı salon, konferans salonu, yemekhane ve depolar gibi yüksek tavan ihtiyacı bulunan mekanlar bu kata yerleştirilmiştir. Konferans salonu, eğimden de faydalanılarak iki kat yüksekliğine ulaşan parsel bölümünde çözülmüş, statik olarak da kolaylık sağlayacak avlu içerisinde konumlandırılmıştır.

Başkanlık binasının girişi holü, aynı zamanda çok amaçlı salon ile konferans salonunun fuayesi olarak değerlendirilmiş, C ve B blok arasında aynı kotta bağlanan Avlu ile ilişkilendirilerek de açık hava fuayesi imkanı da sağlanmıştır. Bu avlu ile ilişkili kafeterya oluşturulmuş ve konferans ya da diğer toplu etkinlikler sırasında ve ya bu etkinliklerin haricinde de kullanılabilecek bekleme – dinlenme mekanları sağlanmıştır. Bu sosyal alanlarla ilişkili olarak aynı zamanda sergi ve sunum alanları da önerilmiştir. Bu avlu, yaklaşık 400 kişilik yemekhane ile de doğrudan ilişkili olup yemek sonrası dinlenme mekanı olarak da servis edilmiştir. Bu avluyla ilişkili bir servis cebi sayesinde dışarıda pişirilen yemekler doğrudan yemekhane mutfağına alınabilmekte ve ısıtılarak servis edilebilmektedir.

Bir üst katta (5.00 kotu) çok amaçlı salonun üzerinde bulunan ve B-C blok arasında avluya dönüşen teras, Konferans salonunun balkon kısmı ile ilişkilendirilmiş ve ikinci bir açık hava fuayesine dönüştürülmüştür. Bu teras aynı zamanda etkinlikler dışında aynı kota yerleştirilen toplantı salonlarıyla da ilişkilendirilmiştir. A ve B bloklar arasında oluşan avlu mekanı ise ihtiyaç programında verilen diğer servis alanları ile ilişkilendirilmiştir. 5m. Kotunda B blokta çözülen kreş bu alanda çözülmüş, üç yönden ışık alan aydınlık bir mekan olarak değerlendirilmiş ve uyku odaları bina ortasında daha az ışık alan bölgeye yerleştirilmiştir. Avlu ile ilişkisi de sağlanan kreş için açık hava ve güvenli oyun alanı imkanı sunulmuştur.

Spor salonu, yine bu avlu ile ilişkilendirilmiş ve avlu içeri alan bir mimari ile ferah bir mekanda spor imkanı sunulmuş, dilendiğinde avluya sızabilmesi için esneklik sağlanmıştır. Temiz su ve Atık su laboratuvarları da bu avlu ilişkilendirilerek hem laboratuvar çalışanlarının temiz hava alabilecekleri bir bahçe imkanı sağlanmış hem de analiz edilecek numunelerin bina içine girmeden servis bağlantılarıyla doğrudan laboratuvara teslim edilmesine imkan sağlanmıştır.

Laboratuvar bu alanda 9m kotundaki çalışma ofisleriyle de bağlanmış, galeri boşluğu ile de içeri çekilerek gün ışığının daha fazla ulaştığı ve daha ferah bir çalışma ortamının sunulduğu mekana dönüştürülmüş, ışığın daha az ulaştığı alanlar arşiv olarak değerlendirilmiştir. Bu avlu sayesinde A blokun bir bölümünün ışık alabilmesi sağlanırken Konferans salonu balkon kısmı ile kapanan diğer bölümünde ihtiyaç programında yer alan arşiv mekanları çözülmüştür.

A blok 9m. kotunda Laboratuvarın şube müdürlükleri, personel ofisleri ve arşiv alanları bulunurken bloğun diğer kısımlarına arşivler devam ettirilmiştir. B Blokta şube müdürlükleri, birim arşivleri, hizmet birimleri, Abone Kayıt ve Fesih büroları, Tahakkuk servisleri yerleştirilmiş bu birimlerin omurga ile doğrudan A Blok giriş mekanıyla ilişkisi sağlanmıştır. C Blokta ise Hukuk Müşavirliği ve adli birimler konumlandırılmıştır.

Binanın ana blok girişi 13m kotunda yer almaktadır. A Bloktan yapılan giriş mekanının 17m kotundaki üst kat ofisleri bir geri aksa kadar 10m çekilerek yüksek bir giriş mekanı oluşturulmuştur. Ayrıca giriş mekanının da ön kolonların gerisine çekilerek 8m yüksekliğindeki sütunlar vurgulanmış ve ana giriş etkisi güçlendirilmiştir. Bu giriş alanında vezneler ve ilişkili mekanlar ile geniş bekleme salonu oluşturulmuş, yoğun hizmet birimleri 17m kotuna dağılmış ve girişteki merdivenle düşey ilişki sağlanmıştır. Giriş mekanında bekleme salonunun aksi yönünde TESKİ’ye ait bir totem ve hizmetlerin sunumuna ilişkin sergi salonları önerilmiştir. Bu şekilde bekleme halindeki vatandaşlar için sunum ve tanıtım imkanları sağlanmıştır.

Giriş katının B blok kısmında ise hizmet birimlerinin devamı yerleştirilmiştir. Süleymanpaşa Şube Müdürlüğüne ait birimler Giriş Kat ile ilişkili, A ve B Bloklarda yer almaktadır. Giriş Mekanında, binanın tüm alanlarıyla ve özellikle yoğun kullanım alanlarıyla yakın konumlandırılan İş Sağlığı ve Güvenliği Şube Müdürlüğü, Doktor, Hemşire, Muayene odaları ve diğer birimlerine yer verilmiştir.

Programda yer alan Destek Hizmetleri Şube Müdürlüğü, Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanlığı, Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı ve bağlı Müdürlükler, İnsan Kaynakları, Muhasebe, Yazı İşleri, Bütçe, Tahsilat ve Finans Müdürlükleri, satın alma, İçme Suyu ve Kanalizasyon Daire Başkanlığı, Kontrol Müdürlükleri, Elektrik ve Makina İkmal Daire Başkanlıkları, Rezerv Daire Başkanlığı, İlçeler Koordinasyon Daire Başkanlığı, Projeler Daire Başkanlığı, Planlama, Yatırım ve İnşaat Dairesi Başkanlığı, Emlak ve İstimlak Daire Başkanlığı ve alt birimleri A ve B Blok üst katlarında konumlandırılmıştır.

Genel Müdür Yardımcıları makam odaları ve birimleri ile Teftiş Kurulu, Özel Kalem Müdürlüğü birimleri Başkanlık Binası olarak önerilen C Blok üst katlarında önerilmiştir. En üst katta ise Genel Müdürlük, Özel Kalem Müdürlüğü ve Büyükşehir Belediye Başkanlığı Başkanlık Makamı konumlandırılmıştır. Bu kattan Tekirdağ il merkezi ve Marmara Denizi izlenebilmektedir.

Kapalı otoparklar için en alt kottaki C Bloğun giriş kotundan bağlantısı bulunan bodrum katları önerilmiştir. Bu otopark maliyetleri ve hafriyatı artırmamak amacıyla A bloğa kadar uzatılmamış, aynı zamanda zemin etüt raporlarında belirtilen daha yüksek mukavemetli sağlam zemin yapısına ulaşabilmek amacıyla B ve C blok altındaki -7.00 kotuna kadar 2 kat olarak önerilmiştir. Sığınak, daha korunaklı olan B Blok 2. Bodrum katında çözülmüş ve çevre duvarları 60cm beton perdeler ile çevrelenmiştir. Aynı mahalde C Blok 2. Bodrum katında ise yaklaşık 250m³ kapasiteli yangın suyu deposu ve biri temizlenirken yedekli kullanımı sağlayabilmesi için 2 adet temiz su deposu önerilmiştir. Aynı katta Mekanik tesisat odalarına yer verilmiş ve giriş kattaki servis alanları ile ilişkilendirilmiştir.

Yapının taşıyıcıları için toprak altında kalan bölümlerinde perde duvarlar ile bağlanan kare kesitli kolonlar önerilirken otopark alanında araçların dönüşlerinde rahatlık sağlaması amacıyla daire kesitli kolonlar önerilmiştir. Binanın üst katlarında ise cephelerdeki görsel etkileşimi artırmak ve taşıyıcıları zarif hale yetirmek amacıyla daire kesitlere geçiş yapılmıştır. Döşemelerde ise kaset döşemeler önerilmiş bu sayede daha düz ve dokuya sahip yüzeyler elde edilmesi hedeflenmiştir. Taşıyıcılarda bütünlüğü bozacak sarkan kirişler istenmemiş, kolonların da mümkün olduğunca azaltılarak geniş açıklıkta ilerleyen esnek plan imkanları geliştirilmiştir.

Tavan kaplamalarında prensip olarak kaset döşemelerin gerek akustik anlamda gerekse de görsel zenginlik anlamında açık bırakılarak kaplanmasından kaçınılmış, mekanik ve elektrik tesisatlarının kısmen brüt olarak döşenmesi önerilmiş, bu sayede tavan kotları düşürülmeden azami yüksek tavan ve ferahlık imkanı sunulmuştur. Mekanik ve elektrik tesisatlarının geçtiği ana hatlar ise kısmen lamel tavanlarla gizlenmiş, ancak çok gerekli alanlarda alçı ya da çimento esaslı panellerle kaplanması ön görülmüştür.

Akustik izolasyonların sağlanması amacıyla iç mekanda kısmen kumaş kaplı duvar panelleri oluşturulması önerilmektedir. Mekan bölmeleri mümkün olduğunca cam bölücülerle sağlanmış, ses izolasyonu gereken özel mekanlarda tam kapalı cam bölücü tercih edilirken diğer çalışma alanlarında yarım bölücüler olarak değerlendirilmiştir.

Zeminde koridor ve genel sirkülasyon alanlarında doğal taş zemin kaplaması önerilirken çalışma alanlarında ses izolasyonunu da artırması amacıyla halı kaplama yapılması önerilmektedir.

Konferans salonunun çatı örtüsünün çelik taşıyıcılarla geçilmesi önerilmektedir. Hareketli mesnetlerle A ve B Blok taşıyıcılarına bağlanan örtünün aynı zamanda üzerinde gezilebilen yük hesaplarına göre hesaplanması beklenmektedir.

Blokları birbirine bağlayan omurga çelik taşıyıcılarla üst katlara kadar bloklara bağlanarak taşıtılmaktadır. Bu çelik döşemelere bağlanan giydirme cephe ile çevrelenen omurgalar, avlu, konferans salonu ve çok amaçlı salon gibi mekanlarla birleşme noktalarında özel imalat detayları üretilerek izolasyon detayları üretilmiştir.

Binanın her bloğu için ayrı çekirdek çözümleri önerilmiştir. A ve B Blok yoğun kullanıma sahiptir ve her birinde ayrı asansör kümeleri bulunmaktadır. C Blokta ise servis girişine yakın bir konumda asansör ve merdiven önerisi sunulmuş, bu merdiven aynı zamanda yangın merdiveni olarak kullanılabilecek niteliklerde önerilmiştir. Ayrıca Servis alanına doğrudan ilişkisi sayesinde özel makam araçlarının bulunduğu alandan makam odalarına doğrudan ulaşılabilmektedir.