Katılımcı, Çuhadaroğlu Alüminyum 2017 Öğrenci Proje Yarışması

H İ D R O T O P Y A

“Günümüz mimarlığı insanların yaşam alanlarını keskin hatlarla belirleyerek doğa ile insan arasındaki bağı koparmaktadır. Binalar bir kabuk gibi insan ile doğa arasına bir set çekmektedir.”

“Primitive Future benim için dominant tasarım fikri değil, başlama noktası. İnsan vücudu-mekan, doğa-mimarlık ve iç mekan-dış mekan arasında ilişki kurmak istiyorum. Yani sınırlar içinde kalan bir tasarım değil daha çok, ‘half public ve half private’ bir tasarım” –Sou Fujimoto

Kara kentleşmesinde insan uygun bulduğu boş alanlara yerleşir ve zamanla bu alanları parseller. Parsellenen toprak parçası artık o insan için yaşanan mekan olmaktan çıkar. Geleceğini güvence altına alan, miras bırakabileceği bir mülktür. Bu çerçevede gerçekleşen kentleşme; beraberinde esnetilemez, değiştirilemez, değiştirildiğinde ise eski haline geri döndürülemez doluluklar getirir. Daha üst ölçekte bakıldığında da yerküre üzerinde kara parçaları dolu, pozitifken; denizler boş, negatif algılanır.

Var olduğu tarihten bu yana kara parçalarındaki doluluk sürekli olarak artmaktadır. Karada halen devam eden ve tersine çevrilemez bu sürece karşın su bakir kalabilmeyi başarmış, mekansal olarak güçlü boşluk hissini koruyabilmiştir. Bu sebeple suyu bağlam olarak kabul eden proje de boşlukla çevrilidir, boşlukla oluşurken aynı zamanda kendisi de boşluğu oluşturur.

Su üzerinde yüzen düz bir plak kurgunun ilk aşamasıdır. Birleşim yerlerinden kopma, kenar ekseni etrafında 270 derece dönme ve başka birleşimlere eklemlenme hareketleri yapabilen birimlerden oluşan bu dev plak; aşama aşama katlanarak mimari mekanları oluşturur. Zemin, duvar, üst örtü, düşey sirkülasyon, yaşama birimleri, kamusal mekanlar vb. tek plağın katlanmasıyla oluşturulur.

Plağı oluşturan 4 farklı birim çeşidi bulunmaktadır. Standart birim su üzerinde yüzebilen, kenarlarıyla diğer birimlere tutunabilen; bölücü duvarları, zemini ve çatıyı oluşturan ana birimdir. Bu birimin kendi içinde de katlanabileni düşey sirkülasyonu oluşturur. Şeffaf birim düşeyde ve yatayda su ile görsel ilişkinin kurulmasını sağlar. Son olarak yeşil birim ise ihtiyaç duyulan yeşil alanlara zemin oluşturur.

Bu katlanma kurgusuyla bütüncül plaktan oluşturulan hacimler, katlanırken çevrelerindeki birimleri eksilttiğinden etraflarında kendi dolulukları oranında, zeminde suyla ilişki kurabildikleri boşluklar yaratırlar. Karadaki küp-kulübe mekanlara karşın buradaki hacimler küp olmaya yaklaşırlar fakat asla tam anlamıyla kapalı bir küp oluşturmazlar. Statik ve durağan çizgiler yerine sınırlar, hareketli dinamik bir çeperdir. Bu özelliğiyle proje, suyun geçirgen ve geçişken olma özelliğini taklit eder.

Mekanlar birbirlerinden kapı pencere gibi çizgisel elemanlarla ayrılmazlar. Bu işlevlerin yerine getirilmesi için birimi oluşturan yüzeylerden birinin uygun yönde açılması gerekir ve bu hareket mekansal bir iletişim sağlar. Mekanlardaki mahremiyet derecesi kullanıcının sosyal tercihine göre şekillenir. Özel mekanlar birbirlerinden ikincil ara mekanlarla ayrılırlar. Bu alan ayırıcı olduğu kadar bağlayıcıdır. Bağladığı her mekan tarafından eşit derecede erişilebilir olup herhangi bir kullanıcının mülkiyeti altında değildir.

Projede her ne kadar keskin bir kamusal-özel ayrımı olmasa da mekanlar daha kamusal ve daha özel olarak derecelendirilebilir. Merkezde daha kamusal bir alan bulunurken etrafında daha özel mekanlar kurgulanmıştır. Merkezdeki boşluk gerçekleşen etkinliklere göre şekil değiştirebilir. (amfi tiyatro, pazar satış alanı, açık hava sineması gibi)

Bütün bu doluluklar ve boşluklar herhangi bir artık, moloz bırakmaksızın bozulup başladığı nokta olan düz plağa geri dönebilme veya bambaşka bir kurguya evrilme potansiyeline sahiptir. Malzemesi selüloz bazlı biyoplastik olduğundan kolayca çözünür. Plak; demonte edilebilir 4m *4m, yüzebilir hafif birimlerden oluştuğu için taşınması kolaydır. Birimlerin birleşimi her yerde aynı detayla gerçekleştiğinden kurulumu hızlıdır ve işçilik gerektirmez.

Farklı bağlamlara uygun farklı başlangıç plaklarıyla kurgular çeşitlenebilir ya da kendi içinde üreyebilir. Kara-deniz arakesitine yerleşen düşey kurgu, dar su oluşumları ya da sıkışık bağlamlara yerleşebilecek lineer kurgu ve bağımsız birimlerden oluşan hareketli parçalı kurgu olmak üzere projede 3 alternatif kurgu daha önerilmiştir.