Katılımcı, Çuhadaroğlu Alüminyum 2017 Öğrenci Proje Yarışması

PROJE RAPORU

TOPRAKSIZ TARIM İLE YAŞAM

Sadece kara üzerinde veya karaya bağlı barınmaya(yaşama) alternatif oluşturabilir miyiz?

Bütün dünya yüzeyinin %71’ini denizler, %29’unu karalar oluşturduğuna göre toprağın azaldığı, betonarmenin yoğunlaştığı su kullanımının tartışma yarattığı bir dünyada deniz suyunun farklı işlevlerde kullanılması için nasıl öneriler getirilebilir? Ortalama tuzluluk oranı ağırlığına oranla %3, 5 olan deniz suyu nasıl arıtılır? Tuzlu sudan içme suyu elde edilir mi? Deniz üzerinde bir yaşam alternatifi kurulabilir mi?

Bu soruların yanıtlarının araştırılması ile tasarımın ana sistem yaklaşımı ortaya çıkmaya başladı.

Tuzlu deniz suyunun, tuzundan arıtılmasının bir yöntemi suya basınç uygulamak ve içine metan gazı pompalamak. Metan gazı ile içinde bulunan kristaller, su ve metan beliriyor ve tuz geride kalmış oluyor. Böylece oluşan saf suyu toplamak mümkün. Suyu arıtabilmek mümkün ise neden bu suyu kullanmayalım? Denizde bu tür çözümlerin oluşturduğu küresel ağ milyonlarca insanı barındırabilir ve karaya dayalı nüfus baskılarından oluşan sorun çözülebilir. Hızlı ve plansız inşa edilen kentleşmenin getirdiği sonuç olarak tarıma ait mevcut alanlar azalıyor. Tarım için deniz suyu kullanılabilir mi? Su üzerinde topraksız tarım yapılabilir mi? Topraksız tarım uygulamalarının yapıldığını ve başarılı olduğunu biliyoruz. Bu uygulamalar kontrollü ortamlarda yapıldığı ve arazi doğurganlığına bağımlı olmadığı için neredeyse her yerde kurulabilir. Araziye az ya da hiç sahip olmayan geleceğin gelişimidir. Topraksız tarımda bitkiler iç ortamda yetiştirilmekte ve dış ortamdan gelen elementlerin potansiyel olumsuz etkilerinden korunmaktadır. Topraksız tarım sistemin amacı bitkinin köküne su, mineralleri taşımak ve bitkinin köklerinin tutunabileceği bir mekan yaratmaktır.

Geleneksel topraklı tarımda tüketilen suyun önemli bir kısmı bitkinin yararına değildir çoğu toprak tarafından emilir. Kontrollü ve topraksız bir ortamda tüketilen su miktarı sadece izlenilmez ayrıca su kullanımının verimliliği de kontrol edilir.

Suyun denizden elde edilmesi ve tarım için kullanılan suyun kontrol edilmesi ihtiyacımız olan geri dönüşüm stratejisi için de uygundur. Su üzerinde topraksız tarım/alternatif yaşam projesinde, tamamen suyun üzerinde, yüzen topraksız tarım gemisinde su çarkları ile denizden alınan su depolanarak jeneratör ve motorların yardımı su arıtma işlevinden geçer. Arıtılan su tekrar depolanır. Borulardan yönlendirilen su ile bitkilerin sulamaları yapılır. Bitkiler, mineraller yardımı ile suyun bir kısmını emerken suyun bir kısmı da sistemde bitkilerin alt kısımlarında bulunan depolarda borular ile yönlendirilerek depolanır. Depolanan atık su tekrar arıtılarak yeniden kullanılabilir veya denize aktarılabilir. İşleyen topraksız tarım gemisinde ayrıca denizden çıkarılan ürünler ile laboratuvarda bitkiler mineral, vitamin ilaçları ve tohumlar üretilebilir. Az miktarda tohum ile çok miktarda sebze, meyve ürünleri elde edilebilir. Projede ilaç ve mineral depoları, malzeme ve teknik oda depoları gibi ihtiyaçlar çözülmüştür. Bitkilerin üretim aşamasında tasarlanan teknik çatı, bitkinin güneş alma miktarını ve açısını kontrol altına alabilir. Kare plaklar halinde tasarlanan çatı, belirlenen herhangi bir bitki için istenilen açıda açılıp, kapanabilir. Üretilen bitkiler daha sonra toplanma ve ayıklama, kurutma ve paketleme bölümüne yönlendirilerek gönderilir. Toplanan bitkiler yerine herhangi farklı bir bitkinin tohumları ekilmeye başlanır. Böylece işleyen hızlı döngünün sürekliliği sağlanır Kasalar ile toplanan meyve ve sebzeler ayıklama, kurutma, paketleme bölümlerinin giriş kısmında depolanırken işlevin devamlılığının sağlanması için gereken meyve ve sebzeler asansörler ile üst kata (asma kat) çıkarılır. İşlevlerin akışı sağlanırken ürünler asansör ile zemin kata yönlendirilip etiket ve kodlamaları tamamlanır ve makinelere yüklenip dışarıya satış ve ihraç edilecek duruma getirilir. Böylece su üzerinde ekilen bitkinin paketleme sürecine kadar olan durumu tek bir gemi üzerinde sağlayarak çözülebilmektedir.

Barınan bitkiler, çalışan makineler ve hızla işleyen durum aynı zamanda insanların yardımı ile ortaya çıkarılan sonuçtur. Sabit olmayan topraksız tarım gemisi bazı durumlarda kıyıya bağlı iken bazı durumlarda şehrin gözükmediği sadece suyun olduğu bir alanda konumlanabilecektir. Gemide çalışan insanlar (işçiler, kaptan, mühendisler, ziraat ve teknisyenler. vb.) için bir yaşam alanı tasarlanmıştır. İçe doğru boğulmuş metrekarelerin önemli bir noktada olduğunu gösteren konutlarda, merdivenin merkezde aynı plan ile oluşturulması, aynı ölçüde kullanılan birimlerin (pencere, kapılar, balkonlar…vb.) standardize edilmesi (aynılaştırma) ortaya çıkarmıştır. Bu ilkeye karşıt olarak merdivenin binanın etrafında gezdirilerek, farklı ölçüler ile tasarlanan pencere, kapılar ve çıkan konsollarla çeşitliliği bir arada kullanarak tasarlanmıştır.

Belirlenen yön aksları mekanın tasarlanmasına yardımcı olur. Yön akslarından yollar çıkarılarak, işlevler belirlenir ve böylece mekanlar oluşmuştur. Oluşan mekanların iç tasarımları kullanıcının işlevini ön görerek mekanın ışık ve aydınlatma açılarına karar verilmiştir. Örneğin Topraksız tarım uygulama alanında ilaç, tohum, malzeme depolarının etrafına dizilerek tarım alanına kapalı bir alan oluşturulmasını sağlanırken aynı zamanda depolara olan ulaşım kolaylaştırılmıştır. Tarım alanının boylu boyunca ilerlemesini etkileyen nedenler, seri ve hızlı bir şekilde bitkinin ekilip, biçilip toplanması sağlanmaktadır. Bununla birlikte işleyişin devamının sağlanması için üretim alanının tasarlanması ile işin akışını hızlandırmaktadır. İşlevlerin nedenlerini ve işleyişi düşünerek tasarımı ortaya çıkarmakta yardımcı bir ana unsur olmuştur.