Katılımcı (Dila Gökalp Architects), Caferağa Spor ve Kültür Merkezi Mimari Proje Yarışması

Mimari Kurgu : Ölçek + Kamusal Yaşam

Kadıköy sokak demek, kamusallık demek, kollektivite demektir. Istanbul gibi kozmopolit bir kentsel kurgunun içinde bile, Kadıköylü olmak gibi bir çevresel farkındalık kavramı oluşabilmiştir seneler içinde. Bunun en önemli nedenlerinden biri Kadıköy ahalisinin çevresi ve birbiri ile kurduğu yakın ilişki ve ilgidir. Ölçek kavramı bu mahallelilik nosyonunu yaratmıştır.

Mimai kurgunun ana hedeflerinden biri bu ölçek ve büyüklük konusunu ele almaktır. Yapı programı malum, büyük kütlelerin biraraya gelmesinden oluşmasına rağmen yapının konsepti gereği bu büyüklük Kadıköy ölçeğine getirilmiştir. Böylece büyük hacimler servis sokağı cephesinde toparlanarak, ana sokak cephelerinden uzaklaştırılmıştır. Bu büyük hacimler kullanıcı yoğunluğuyla beraber düşünülerek sokakla direkt ilişki kurmaktadırlar. Üst kotlarda ise, yapı programı parçalanarak insan ölçeğinde yapı kütlelerine dönüşürler. Böylece sokaktan bakıldığında büyük bir yapı programı ile değil; erişilebilir, iletişim kurulabilir ve davetkar açık / kapalı kamusal mekanlar oluşur.

Parçalı, kamusal ve spontane kullanımlara açık aynı zamanda esnek, dinamik ve akıcı bir seri açık ve kapalı mekan kurgusu ile Kadıköy’ün kendi doğalında varolan kamusallık bilincini yapının önemli parçası haline getirildi. Ölçek duygusuna ve kamusallık bilincine yapılan bu vurgu ile yapı sadece programa hizmet eden bir hacim değil, Kadıköy Komunite Merkezi haline gelmesi öngörülmüştür.

Arsa İlişkileri

Yapı mimari kurgusu gereği sokağın güçlü kamusal enerjisini programına kot farklılıkları ile dahil etmektedir. Böylece yapıda farklı amaçlara hizmet eden 5 giriş bulunmaktadır. Her kot ve giriş yapının hem bir bütün hem de ayrı programlar halinde çalışmasını sağlar.

-6.00 kotu: Proje kurgusunda arka sokak servis aksı olarak yorumlanmıştır, burada Sporcu Girişi ve Sporcu Midibüsleri için oluşturulan açık otoparka erişilir.
-4.00 kotu: Nailbey sokağı üzerinden verilen kapalı otopark araç girişi ile yapının altındaki halkın genel ve merkezin kullanımı için ayrılmış 206 araçlık otoparka inilir.
-3.00 kotu: Nailbey sokak ve Sakız sokak ile direkt bağlantı kuran bu ara kottan Spor Merkezine giriş yapılmaktadır. Yapı programının en yoğun kullanımı olacağı öngörülen bu kotta, iki giriş için de yapı önünde buluşma ve toplanma alanları tasarlanmıştır.
-3.00 kotu düşey sirkülasyon: Bu kotta özellikle kapalı otoparkın merkezden münferit işletileceği düşünülerek yaya girişini sağlayan düşey bir sirkülasyon düşünülmüştür. Bu düşey sirkülasyon aynı zamanda katlara hizmet veren bir kaçış merdiveni niteliğindedir.
0.00 kotu: Sakız sokak üzerinde bulunan bu girişle yapının hem kültür merkezine hem de spor merkezine giriş yapılır. Ortak giriş görevi gören bu fuaye, Sakız sokak üzerinde açık ve kapalı kamusal mekan hissini güçlendirmek için tasarlanmıştır. Yapının üst katlarındaki kültür mekanlarına veya alt kotlardaki spor mekanlarına bu ortak kattan erişilir.

Kamusal Yaşam Kurgusu

Kadıköylülük bilinci gözetilerek oluşturulan yapıda, üst kotlarda iki adet açık hava platformu kurgulanmıştır.

+5.00 kotundaki platform Spor Merkezi ve Sahne Sanatları Merkezi arasında bir geçiş niteliği olan bu kotta yer alan aktif ve pasif rekreasyon aktiviteleri için tasarlanmıştır. Platform üzerinde bulunan derslik, performans atölyeleri, etkinlik mekanı ve çalışma atölyesi olan kapalı hacimlerde organize edilecek; hobi – spor  kursları ile iletişimdedir. Ayrıca kurgulanan yeşil alanlarla açık hava sporları yapmaya uygundur. Böylece yapıda sadece kapalı spor mekanları değil, yoğun yapılaşmış çevrede olmasına rağmen, yeni bir yeşil alan oluşturulmuştur.

+10.00 kotundaki platform ise Sahne Sanatları Merkezi direkt ilişki içinde olduğu için açık hava etkinlik, açık hava heykel bahçesi ve seyir terası olarak düşünülmüştür.

Bu platformlar öngörülmeyen kullanımlara da açık olarak tasarlanmıştır.

Arsaya Yaklaşım

Caferağa Spor ve Kültür Merkezi konumu Kadıköy için önemli bir noktadır, Moda – Yeldeğirmeni aksını buluşturan Sakız sokak ile Bahariye – Rıhtım arasındaki bağlantı olan Nailbey Sokak’ın kesişiminde bulunmaktadır. Köşe konumlu arsa bu önemli aksların yaya ve araç akışının da kesişimidir. Yoğun yaya kullanımı olan bu iki sokak ile direkt ilişki kuran arsanın kendi içinde yaklaşık 5m.lik kot farkı da bulunmaktadır.

Proje kurgusu genelinde bu yaya akışı, sokak yaşamı ve kamusal alan potansiyeline dikkat çekecek açık ve kapalı hacimler tasarlandı.

Yapının arka kısmından geçen bu iki önemli sokağı birleştiren tali sokak proje kurgusu içinde servis sokağı olarak kurgulandı.