Katılımcı, Evka 3 Sosyal Merkez ve Aktarma İstasyonu Yarışması

PROJE RAPORU

KONUM

İzmir’in Bornova İlçesi’nin Erzene Mahallesi’nde yer alan proje arazisi, tarihi kent merkezi ile Bornova’nın kuzey ve doğu mahalleleri arasında geçiş noktası oluşturmaktadır.
Proje arazisinin İstanbul ve Ankara otoyollarının İzmir’e bağlandığı noktada olması, şehir dışından gelen ziyaretçilerin araçlarını bırakıp toplu taşıma ile kent içi sirkülasyona dahil olmalarına olanak sağlamaktadır.

Arazinin güneyinde yer alan Ege Üniversitesi, öğrenci ve çalışanlarını kente dahil olmak için aktarma istasyonuna çekmektedir.

Batısında yer alan tarihi kent merkezi ise, rekreasyon, eğlence, ticari, resmi amaçlı kullanım odaklıdır. Bu nedenle Bornova’nın en yoğun kullanılan alanıdır.

Kuzeyinde konut yapıları ile Dr. Cavit Özyeğin İlköğretim Okulu bulunmakta, 116/19-116/11 sokakları ile de gelecekte yapılması planlanan sosyo-kültürel merkez ve öğrenci yurtlarına bağlanmaktadır.

Mevcut metro istasyonu, hızlı ve kolay ulaşım olanağıyla kentin en uzak noktasından dahi en kısa sürede bu bölgeye erişimi sağlamaktadır. Otobüslerin bu noktadan kalkarak Bornova iç sirkülasyon ağını oluşturması, metro ile beraber sirkülasyon sürekliliğini getirmektedir.

Kentin çeperinde yer almasına rağmen oluşturulan ulaşım ağı ile İzmir’in her noktasından ve şehirlerarası otoyollardan proje arazisine kolaylıkla erişim sağlanabilmektedir.

Cengiz Han Caddesi boyunca devam eden Ege Üniversitesi Lojmanları, İstanbul ve Ankara otoyolları, kuzey-güney aksında devam eden dere yatağı, proje arazisi ile kent merkezi arasında erişimi kısıtlamakta, sınır oluşturmaktadır.

Akdeniz iklimine sahip İzmir’in her yerinde olduğu gibi Bornova’da da açık alan kullanımı, sosyal yaşam organizasyonunda önemli bir yer tutmaktadır.

KENTSEL BAĞLAM

17yy’da Frenk tüccarların bölgeye yerleşmesiyle, Bornova gelişmeye başlamıştır. Bu dönemlerden günümüze miras kalan “Arasta” günümüzde hala çarşı olarak kullanılmaya devam etmektedir.
Hükümet Konağı önündeki meydan aksına yerleşmiş alan ise resmi ve ticari ilişkilerin yoğunlaştığı Bornova Merkezi’ni oluşturmaktadır.

Eğlence ve sosyal merkez olan Küçük Park ile rekreasyon alanı olan Büyük Park, kentin diğer odak noktalarıdır.

İlçenin çekim noktalarını oluşturan bu alanların çok yoğun kullanımı beraberinde kentsel sorunları getirmektedir.

Gelişmekte olan yeni yerleşim yerleri ile Bornova Tarihi Merkezi arasında proje arazisi, kesişim ve geçiş noktası işlevi görmektedir.

Her gün binlerce kişinin kullanıcısı olduğu Evka-3 Aktarma Merkezi, kentli için, sosyalleşme alanına dönüşmektedir.

Yeni bir çekim merkezine duyulan ihtiyaç ve mevcut kullanım yoğunluğu, tasarım kriterlerinden biri haline gelmiştir.

Yaşanabilir sağlıklı bir çevrenin geliştirilebilmesi adına Aktarma Merkezi çerçevesinde geliştirilecek Sosyal Yaşam Merkezi, bu tansiyonu karşılar nitelikte kente yeni bir meydan kazandırmalıdır.

SORU: Sosyal Yaşam Merkezi ve kent yaşantısı içerisine, araç kullanımlı Aktarma Merkezi nasıl entegre edilebilir?

ANA TASARIM KARARLARI

• Yeni bir kentsel çekim noktası oluşturacak nitelikte PİAZZA kurgulanması.
• Toplu taşıma araçlarını kullanan yolcuların Piazza ile oluşan meydana dökülmesi.
• Metro yolcu çıkışı ile otobüs duraklarının aynı kotta tasarlanması, dolayısıyla Piazzanın +41.00 kotunda kurgulanması.
• Aktarma Merkezinin +41.00 kotuna alınmasıyla, zemin katta sosyo-kültürel yaşantının oluşturulması.
• Otobüs sirkülasyon hattını çarşının etrafında dolaştırarak bekleyen ve inen yolcuların meydana dahil olması.
• Taksi ve dolmuş bekleme alanlarının aktarma kotunda çözülmesi.
• Mevcut kent yaklaşım akslarının sürekliliğinin sağlanması.
• Mevcut parkı kesen dere aksı üzerine köprü yaparak yeşil dokunun +52.00 kotunda devamlılığının sağlanması, bu kotun rekreasyon alanı olarak değerlendirilmesi.
• Yeşil dokunun kente doğru devam etmesi.
• Şehirler arası yolculuk için bekleyenleri aktarma istasyonunu kullanmaya teşvik etmek amacıyla dere aksı üzerinden geçiş verilmesi.
• Mevcut trafo yapısını yer altına gömerek ana yaklaşım aksının genişletilmesi.
• Cengiz Han Caddesi ve park üzerinden Evak-3 ve Erzene Mahallelerine konforlu bisiklet sirkülasyonunun sağlanması.
• Yapının alçak katlı ve yatayda çözülmesiyle mahalle kurgusu oluşturması.

Araziye ana yaklaşım aksı kuzey-güney doğrultusunda olduğu için bu yönde ana girişler kurgulanmıştır. Güney yönünden yaklaşım yoğunluğu sebebiyle +47.00 kotu zemin kat (0.00) olarak belirlenmiştir.

Dere üzerine geçiş platformu yapılarak +5.00 kotundan gelen yeşil doku, projenin zemininde ve çatısında devam ettirilmiştir. Mevcut park bu sayede öneri projeyle birleşerek rekreasyon alanlarını oluşturmuştur.

Mahalle kurgusu içinde sosyal donatılarla aktarma merkezinin bütünleşebilmesi için fonksiyonlar zemin (sosyo-kültürel) ve -6.00(piazza) kotlarında çözülmüştür.

Aktarma merkezi, metro girişini piazzadan yapacak şekilde -6.00 kotuna alınmıştır. Otobüs sirkülasyonu, meydanı çevreleyen dükkan ve yeme-içme birimlerinin çeperinde çözülmüştür. Böylece aktarma istasyonu yolcuları sosyal yaşantının bir parçası haline getirilmiştir. Taksi ve dolmuş durakları aktarma kotunda, fakat otobüs ring hattına dahil olmadan giriş rampası çeperinde çözülmüştür.

Yeme-içme birimleri ile dükkanlar, ana sirkülasyon aksları üzerinde kurgulanmıştır. Bu sayede aktarma merkezi ile sosyal yaşantının entegrasonu çözülmüştür.