Katılımcı, International Velux Award

"Historic Neighborhood Projection - Tarihi Mahalle Projeksiyonu", Tepebağ'ın tarihi dokusunu canlandırmayı hedefleyen bu proje, sokak aydınlatmaları ve melodi ile bölgenin zengin kültürel geçmişini görünür kılmayı amaçlıyor.

Tepebağ’ın Gizli Tarihi: Işık ve Melodi ile Canlanıyor

Üç ana işlevi olan tasarım, gece ışıklandırmalarıyla unutulmuş tarihi izleri ortaya çıkarıyor, rüzgarla etkileşime geçen nota çubuklarıyla bir melodi oluşturuyor ve toplanan yağmur suyu ile sokak hayvanlarına su sağlıyor. Sürdürülebilir ve çevreye duyarlı bu proje, Tepebağ’ı açık hava müzesine dönüştürerek hem yerel halkın hem de ziyaretçilerin ilgisini çekmeyi amaçlıyor.

Tasarım alanımız Adana’nın kalbinde bulunan Tepebağ Bölgesi, bu bölge Erken Tunç Çağı’ndan sonra Demir Çağı, Helenistik, Roma, Bizans, Osmanlı İmparatorluğu ve günümüze kadar kesintisiz bir şekilde hem yerleşimin olduğu hem de ticaret yolarının kesiştiği tarihi bir alan olup, günümüzde Sit alanı olarak kabul edilse de yeterli ilgi ve bakımı maalesef yetersiz kalmıştır. Bu bağlamda Tepebağ’ın tarihî dokusu içinde saklanmış olan zenginlikleri gün yüzüne çıkarmak için bir tasarım yarattık. Bu alan, farklı dönemlere ait tarihi yapıları, malzemeleri ve mekanları barındıran benzersiz bir bölge. Ancak, bu zenginlik hem yerel halk hem de kent sakinleri tarafından yeterince keşfedilmemiş ve anlamlandırılamamıştır. Bu durum, bölgenin atıl kalmasına ve değerli boşlukların anlamlandırılmamasına neden olmuştur. Üstelik, yetersiz ve yanlış sokak aydınlatmaları, gün ışığında bile fark edilemeyen değerli unsurların gece tamamen kaybolmasına yol açmakta, bu da insanların sokakları kullanmaktan çekinmesine sebep olmaktadır.

Bu çok boyutlu sorunu çözmek için, Tepebağ’daki önemli bir sokak aksını ele alarak özgün bir sokak aydınlatma tasarımı geliştirdik. Tasarımımız, mahallenin farklı bileşenlerine (insan, yapı, sokak hayvanı) hitap eden üç ana işlevi gerçekleştirecek şekilde düşünülmüştür.

İlk işlevimiz, unutulmuş, fark edilmemiş ve korunmamış malzeme ve doku detaylarını yeniden göz önüne çıkarmaktır. Bu amaca, gece vakti tasarımın gökyüzüne bakan yüzeyinden yayılan ışığın, gündüz vakti güneşten depolanan enerjiyle aydınlatılmasıyla ulaşılır. Tasarımın içinde bulunan noktasal ışık kaynakları, hareketli mercekler, yansıtıcı yüzeyler ve mekanizmalar aracılığıyla sokaktaki yapının tarihsel izlerini aydınlatır. Böylece, Tepebağ’ın tarihi gece boyunca da görünür hale gelir.

İkinci işlevimiz, tasarımın gövde kısmında bulunan nota çubuklarının rüzgarla etkileşime geçerek rastgele bir melodi oluşturmasıdır. Sokaktan esen rüzgarların etkisiyle bu nota çubukları bir açık hava senfonisi yaratır. Bu melodi, sokak boyunca farklı yerlerde konumlandırılmış tasarımlar aracılığıyla yankılanır ve bölgenin tarihî atmosferine eşlik eden bir müzik oluşturur.

Son işlevimiz ise sürdürülebilirlik üzerine kuruludur. Tasarım, yağmur suyunu toplar ve depolar. Tasarımın baş kısmındaki açıklıktan toplanan yağmur suyu, su kanalından su haznesine aktarılır ve tasarımın ayak kısmında bulunan bir niş aracılığıyla sokak hayvanlarının su ihtiyacını karşılar. Bu, tasarımımızın sadece estetik ve işlevsel değil, aynı zamanda çevresel olarak da duyarlı olduğunu gösterir.

Tüm bu bileşenler, sürdürülebilir malzemeler kullanılarak ve montajı kolay, taşınabilir bir şekilde tasarlanmıştır. Tasarım, kent şebekesinden bağımsız çalışabilir ve böylece bölgenin sorunlarına hem anlamsal hem de işlevsel çözümler sunar. Ana fikir, ışığın görünmeyeni ortaya çıkarma, var olanı anlamlandırma ve niteleme gücünü kullanarak saklı kalmış tarihi zenginliği görünür kılma amacından doğar.

Bu tasarım, değersiz kalmış sokakları aydınlatma ve ezgilerle bir nevi açık hava müzesine dönüştürerek, Tepebağ’ın zengin tarihini orada yaşayanlara, kent sakinlerine ve şehre gelen yabancılara hak ettiği değerde sunar. Amacımız, Tepebağ’ı yalnızca bir geçiş noktası değil, bir keşif alanı haline getirmektir. Bu tasarım, Adana’nın saklı tarihini gözler önüne sererek, Tepebağ’ın zenginliğini yeniden tanıtmayı ve korumayı amaçlar. Tepebağ’ın gizli tarihini ışık ve melodi ile canlandıran bu proje, geçmişin izlerini bugüne taşıyarak, geleceğe miras bırakmayı hedefler. Adana’nın tarihi dokusunu ve kültürel mirasını görünür kılmak için tasarlanan bu aydınlatma projesi, Tepebağ’ın kalbindeki zenginlikleri gün yüzüne çıkaracak ve bu zenginliği herkesin görmesini sağlayacaktır.