Mimari Proje Açıklama Raporu
Kavramsal Yaklaşım:
Kamusal alan “doğal” bir ürün değildir; kendiliğinden oluşmaz. Üretimi, gündelik yaşantının beklenmedik anlarda politikleşebilen kültürel pratiklerle sürekli teması aracılığıyla gerçekleşir. Bu yüzden yapının, kentsel aktivitelerin yoğun olarak yer aldığı Kubilay Caddesi ile temas eden yüzeyi kamusal bir arayüz olarak ele alınmıştır. Bu arayüz, güneyden kuzeye doğru: yarı geçirgen arkad, geçirgen etkinlik meydanı ve performans duvarı ile mekânsallaşır.
Hem yapının inşa sınırları içinde kalan alan hem de cadde üzerinde temas ederek dönüştürdüğü mekânlar, proje ile üretilen kamusal alana dahildir. Bu anlamıyla, üretilen (iç ve dış ayrımını yadsıyan) bütünleşik kamusal alankentlinin kullanımına ve bu kullanımlar yoluyla dönüşmeye açık yatay ve düşey performans yüzeyleri olarak tanımlanabilir. Bu yüzeyler, kentsel gündelik yaşamın rahatça nüfuz edebildiği (ve aynı ölçüde kamusallaştığı) arkad, etkinlik meydanı, açık hava sahnesi, etkinlik terası ve performans duvarından oluşmaktadır. Mekânsal nitelikleriyle farklılaşan bu yüzeyler, yapı programı ve tasarımcının öngörüleri ile sınırlı olmayan kullanıcı pratiklerini davet eder; farklı kimliklere sahip kullancılar zamansal ve mekânsal olarak açık uçlu ölçeklerde cereyan edecek deneyimlerini kurarken, kamusal alanı da yeniden üretirler.
Mekânsal Organizasyon:
Kültür ve Gençlik Merkezinin mekânsal planlaması içinde çevresel etkiler, açık ve yarı açık mekân organizasyonu mekânsal büyüklükler ve fonksiyonun ürettiği ilişkiler ve kullanımlar üzerinden kendini ortaya koymuştur
Zemin Kat İlişkileri (+0.00 Kotu):
Önemli bir kentsel aks olan Kubilay Caddesine açılan yapı, kuzey tarafında sinema salonlarını, doğu tarafında yeme içme birimlerini, güney tarafında ise atölye ve gösteri salonunu barındırır. Güneyde zemin kotta yer alan sergi ve atölyeler, arkad aracılığı ile kamusal arayüze takılarak yapı geçirgenliği artırır. Benzer şekilde, 5014 No.lu Sokağa açılan yeme içme mekânları, mevcut durumda stadyumun sağır cephesi yüzünden düşük yoğunluklu ve yalnızca transit geçiş mekanı olarak kullanılan sokağı canlandırır.
Yapının odağını oluşturan ve bir açık alan olarak tasarlanan Etkinlik Meydanı, Kubilay Caddesinin yapı içine nüfuz ettiği bir mekan olup, Eşref Arna Caddesinden gelen iç sokak ve 5014 No.lu Sokaktan alınan giriş sayesinde yoğun kullanıma olanak sağlar. Atölye ve Sergi Arkadı ile başlayan kamusal arayüz Etkinlik Meydanı ile devam ederek kullanıcıyı zemin kotta açık hava sinemasına ve +5.00 kotunda yer alan etkinlik terasına ulaştırır. Açık hava sahnesinden merdivenlerle -3.50 kotuna inilmekte ve sinemanın alt fuayesine ulaşılmaktadır. Kapalı sinema salonu cephesi perde sistemi ile açık hava sahnesinin yüzeyini oluşturmaktadır.
+5.00 Kotu Fonksiyon İlişkileri ve Kamusal Alanın Sürekliliği:
Üst kota, Etkinlik Meydanı, Giriş ve Sergi Mekânı ve yeme içme mekânlarından erişilebilmektedir. +5.00 kotunda yeme içme mekânının yarı açık mekânını tarifleyen saçakla başlayıp ana salonun fuayesinin açıldığı yarı açık mekân olan fuaye terasını birbirine bağlayan kent terası düşünülmüştür. Bu bağlamda üst kotta açık ve yarı açık mekânların sürekliliği sağlanmıştır.
Performans Duvarı-Sanat ve Kamusal Alan:
Kamusal arayüzün düşey elemanı olan performans duvarı “iç” ve “dışı”ı ayıran bir sınır olmak yerine, kamusal kullanımların ve kentsel gündelik yaşantının süreli işgallerine alan açan bir mimari eleman olarak önerilmiştir. Performans Duvarı, tasarım kararları uyarınca ayrıştırıcı olduğundan daha çok bağlayıcı bir elemana dönüşebilir. Çevrelediği iç mekandan bağımsız düşünüldüğünde duvar, ürettiği yakınlık (proximity) etkisi ile yapı sınırlarının dışında görünen yaya mekanlarını kendine bağlar. Bu anlamda dış içe katılır; daha doğru bir ifadeyle genişleyen kamusal yaşantı, iç-dış ayrımını geçersiz kılar. Arkitektonik etkisinin yanında duvar, farklı kotlarda her iki yüzeyiyle çeşitli performanslara alan sağlamış olur.
Etkinlik Meydanı:
Farklı kotlarda izlenebilen etkinlik meydanı kent ölçeğinde yeni bir meydan önerisi getirmektedir. Zemin kotta yer alan fonksiyonların (Sergi-Yeme İçme Mekanları) meydana taşarak meydanın kullanım aktivitesinin artırılması hedeflenmiştir.
Açık Hava Sineması:
Etkinlik Meydanında erişilebilen açık hava sineması farklı kotlardan izlenebilmektedir. Meydan-aktivite etkileşimi güçlendiren açık hava sineması sanatsal etkinliklerin açık havada izlenebileceği bir mekan önermektedir.
Atölye ve Sergi Arkadı:
Arsanın kuzey ve güneyi boyunca uzanan 470 cm yüksekliğindeki arkad kullanıcıyı bu aks boyunca etkinlik meydanından geçirerek açık hava sinemasına ve kapalı sinema salonlarına bağlamaktadır. Kubilay Caddesine bakarak cadde üzerinden yapının geçirgenliğini artırmaktadır. Açık Hava Sergilerine mekansal altyapı sağlayacak arkad Müzik, Tiyatro, Dans atölyelerinin de buraya açılmasını sağlaması hedeflenmektedir.
İklimsel Etki ve Gölgelendirme:
İklimsel koşullarında bir tasarım ölçütü olarak ele alındığı Kültür ve Gençlik Merkezinde kentin sıcak hava koşulları dikkate alınarak gölgelendirilmiş mekanlar tasarlanmıştır. Arkad, Fuaye ve Kokteyl Terası, İç Sokak-Kent terası gölgelendirilmiş yarı açık mekanlardır. Etkinlik Meydanı arazide mevcutta var olan ağaçların korunarak gölgelendirilmiştir.