Katılımcı, İzmir Selçuk Belediyesi Kültür ve Gençlik Merkezi Yarışması

Mimari Rapor

İzmir’in Selçuk ilçesinde inşa edilecek olan ‘kültür ve gençlik merkezi’nin kentle kuracağı ilişkinin biçimi, bu tasarımın ana ölçütü olarak ortaya çıkıyor. Farklı mecralarda derinleştirilerek okunmaya çalışılan bir kentin ve onun kullanıcılarının, inşa edilecek yapıya karşı alacakları pozisyonun önemsendiği bu tasarım, “pırıltılı” bir yapının bu özgül yerde oluşturması söz konusu olan “baskı”dan uzak durmayı hedefliyor. Bölgede binlerce yıldır süregelen özgün kültürel birikimlerin bir arada bulunması ve karakteristik özellikleri göz önüne alındığında, bu zaman zincirine eklenecek halkanın önemi artmaktadır. Bu yüzden tarihsel ve mekansal analizler arasındaki tutarlık ön plana çıkmaktadır. Çağdaş mimarlık söylemleri adına kolaylıkla düşülebilecek bir tuzak olarak neredeyse her an, her yerde beliriveren “buyurgan ve öğretici bir tasarım yönelimi”nden olabildiğince kaçınan yapı, arazinin kuzey yönüne çekilip en kenara yaslanarak önünde yer alacak olan “kamusal alan”a yer açıyor. Böylelikle inşa eden, kullanıcıya kültürün nasıl tüketileceğini “o” yere koyduğu yapı ile öğretmeye kalkmıyor. Tersine, söz konusu tasarım büyük ölçüde bir “ucu açıklık” içeriyor. Bu sayede yapı ve kamusal alan arasında oluşan geçirgenlik bütünleşmeyi sağlıyor.

Kültür ve gençlik merkezi, tıpkı bulunduğu coğrafyada inşa edilen yapılar gibi bulunduğun dönemin kentsel doku, kütle ve malzemesine olan bağlılığı ile kişiliği ortaya koymaktadır. Yapı içinde yer alan kitleler, farklı işlevlere göre ve tam kendilerine gereken ölçülerde biçimleniyor. Farklı kotlarda bağlantı noktaları oluşturan bu kitleleri birbirine bağlayan “avlu”, ziyaretçinin gündelik hayatını bir nebze renklendirmeyi deniyor.

Tasarım alanı, güçlü taşıt ve yaya güzergahlarının kesişim noktasında yer almakta; program dahilinde Kültür ve Gençlik Merkezi, Çok Amaçlı Gösteri Salonu, Sinema, Atölye gibi oldukça yoğun bir yaya kullanımına hizmet edecek işlevler barındırmaktadır. Bu bağlamda, tasarımın açık / yarı açık ve kapalı alanlarda kentli kullanımına uygun ortam oluşturması, farklı kotlarda sosyalleşme olanağı tanıması, alternatif açık / yarı açık kamusal meydanlar yaratması öncelikli hedefler haline gelmiştir.

İhtiyaç Programı’nda belirtilen birimler, farklı kullanıcı profilleri ve farklı kullanım zamanlarını da beraberinde getirmektedir. Önerilen mimari çözüm, söz konusu farklılıkları tek bir ara yüz dahilinde, birden çok katman ve yüzey üzerinde organize etmeyi amaçlamaktadır. Sosyal yaşantı ve bu yaşantıya yön verecek sürdürülebilir verilerin söz konusu çok katmanlı platform üzerinde gerçeklenebilir, etkileşimli bir ortam yaratması, tasarım bağlamının bir diğer dayanaklarındandır. Bu doğrultuda tasarlanan Selçuk Kültür ve Gençlik Merkezi, salt gösteri aktivitelerinden ziyade, çevre kamusal yapıların oluşturduğu potansiyelin de farkında tavır alarak, kentlilere sosyalleşme imkanı veren; geçirgen ve esnek kullanım yapısıyla, organik yapı terimi ile özdeşleşen; sürdürülebilir yapısını kesintiye uğratmadan ve günün her saati kullanıcı istek & taleplerine cevap verebilir yapıdadır.