Katılımcı, İzmir Selçuk Belediyesi Kültür ve Gençlik Merkezi Yarışması

PROJE RAPORU

Selçuk geneline bakıldığında kent dokusunu az katlı yapıların oluşturduğunu görmekteyiz. Bu yapıların yapı adaları üzerindeki hacimsel algısı referans alınarak kendi arazi çeperlerine yaslanan bir kütle tasarım yaklaşımı benimsenmiştir.

Selçuk, Türkiye’nin batısında Ege Bölgesi’nde, İzmir iline bağlı ve güneyinde yer alan, kuzey ve doğudan İzmir’in, güney ve batıdan Aydın’ın ilçeleri ile sınırlı, kent yaşamına dair ip uçlarına M.Ö. 2000’lerde rastlanılan, pek çok medeniyete ev sahipliği yapımı sahip olduğu farklı medeniyetlerden kalan ve kent kültürünün temelini oluşturan yapısal zenginliği ile dünyada az rastlanan bir yerleşim dokusuna sahiptir.

“Selçuk Belediyesi Kültür ve Gençlik Merkezi Mimari Projesi Yarışması” alanı, İzmir Selçuk ilçe sınırları içerisinde şehrin kuzey ve güneyini birbirine bağlayan İzmir-Aydın çevre yolunun doğusunda ve çevre yoluna paralel uzanan Kubilay Caddesi üzerinde konumlanmaktadır. Kent merkezinden başlayarak güneye doğru uzanan Kubilay Caddesi, proje alanına taşıt ve yaya ulaşımı sağlayan önemli bir arterdir. Ağırlıklı olarak az katlı konut binaları ile çevrelenen tasarım alanında; hemen doğusundan başlayarak güney-doğu yönündeki yürüme mesafesinde konumlu eğitim yapıları, rekreasyon alanları gibi kamu kullanım odaklı hacimlerin varlığı kent izleri anlamında dikkat çekmektedir.

BAĞLAM
Selçuk geneline bakıldığında kent dokusunu az katlı yapıların oluşturduğunu görmekteyiz. Bu yapıların yapı adaları üzerindeki hacimsel algısı referans alınarak (a) , proje alanının bulunduğu kent parçasındaki kamusal alanların doluluk-boşluk kurgusuna alternatif (b): kendi arazi çeperlerine yaslanarak sınırlarını belirleyen ve iklimsel koşulların da etkisiyle kendi iç boşluğunu tanımlaması (c) ve oluşturduğu bu iç hacimden beslenmesi, “toplanma-dağılma” kurgusu tasarımın çıkış noktasını oluşturmuştur.

TASARIM
Tasarımın ana programını oluşturan gösteri salonu görsel ve işitsel sanat etkinlikleri için gerekli optimal konforu sağlayacak şekilde tasarlanan balkon eklentisi ile üst kot kullanımını kuvvetlendirerek arazinin güney çeperinde, sinema birimleri ise kendine ait oluşturduğu fuayesiyle kuzey çeperde konumlanmıştır. Bu iki ana kütle arasındaki iç hacim; proje alanının iki ucunda konumlanan fuayeleri iç-dış sürekliliği içinde birbirine bağlarken, önerilen üst kota gece-gündüz yaşayan açık hava gösteri alanı ile bağlanır. Üst kotta balkon fuayesinin yanı sıra atölye birimleri yer almaktadır. Kullanıcının daha fazla vakit geçirmesi düşünülerek, zemin ve +6.50 kotuna yeme-içme birimleri yerleştirilmiştir. Böylelikle ana aktiviteler dışında kullanıcılar için önemli bir sosyalleşme imkanı sağlayan yeme-içme mekanlarının, kültür ve gençlik merkezini gece-gündüz yaşayan uğrak bir yere dönüştürmüştür. Sergi salonu cadde üzerinde konumlanarak kurgulanmış; planlı eylemlerin yanı sıra rastlantısal buluşmalara da fırsat vermiştir.

Zemin katta kullanıcıyı karşılayan sergi salonu, birlikte kurgulandığı fuayelerle, birbirlerinden tümüyle ayrıştırılmamış, gerektiğinde birlikte birleşik kullanıma fırsat verecek şekilde çakıştırılmıştır. Böylelikle yapıya ana yaklaşım yönü olan Kubilay Caddesi ile oluşturulan iç hacim arasında mekan sürekliliği sağlanmıştır. İç hacimde yer alan ve üst kota ulaşımı sağlayan açık hava gösteri alanı etki alanını konut bloklarından uzaklaştırmak adına doğu cephesinde kullanıcısıyla buluşurken bir taraftan da sinema fuayesini tanımlamış ve genel kütle kurgusunda tekil bir öğe olması yerine bütünün bir parçası olarak yer almıştır.

Yapı içinde ve dışında oluşturulan galeri boşluklarıyla oluşturulan görsel iletişimin sürekliliği ve açık, yarı açık, kapalı kamusal kullanım alanlarının sürekliliği yapı hacminin kendi kimliğini oluşturma biçimidir. Batı yönündeki korunması gereken ağaçların bulunduğu alanda ağaç sayısı artırılarak batı güneşi etkilerinden açık kamusal alanının büyük ölçüde korunması sağlanmıştır. Aynı zamanda bu yeşil küme iç hacmin bu yöndeki girişini tanımlamıştır.

Yönetim birimleri ve bu birimlere yakın olması düşünülen sanatçı birimleri gösteri salonunun doğu cephesinde içe dönük bir şekilde tasarlanmış olup gerektiğinde bağımsız olarak işleyebilecek ve diğer birimlerle etkileşim kurabilecek şekilde konumlandırılmıştır.

Servis girişleri teknik hacimlerle birlikte bodrum katta yer alan otoparktan sağlanmış olup otopark giriş rampası taşıt-yaya ilişkisi ve taşıt konforu düşünülerek doğu cephesinden verilmiştir.

CEPHE
Düşey ve yatay düzlemde ayrışan program kütlelerini bütünleştirici; cephede kolayca algılanabilen ve süreklilik arz ederek yapıyı çevreleyen bir yaklaşım ele alınmış, bu yaklaşımın verdiği sadeliğin ağırlıklı olarak konut binalarıyla çevrili yakın çevresindeki sakinliği devam ettirmesi önemsenmiştir.

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
Tasarımda önerilen açık bir kamusal alan olan iç hacim yazın hakim rüzgar yönünden maksimum fayda sağlayacak şekilde oluşturulmuştur. Bu alanda sağlanan galeriler ve döşemeler arası boşluklar mekanda hava akımı oluşturarak havanın serinlemesini sağlar. Önerilen su öğeleri ve kışın hakim rüzgar yönü gözetilerek artırılan ve iç hacimde devam ettirilen ağaçlar doğal iklimlendirme sağlayarak birer peyzaj öğesi olarak tasarımda yerini almıştır. Tüm yapı ve çevresinde yağmur sularının toplanarak çevre sulamasında kullanılmasını hedeflemekteyiz. Yapı içinde hava hareketlerini sağlayacak çözümler, ısınmaya karşı alınacak doğal önlemler ve yağmur sularının geri dönüşümü sağlanarak işletme maliyetleri minimuma indirilecektir.