Katılımcı (Kadıköy, Hasanpaşa: Yaş Alanlar Kulübü ve Konaklama Birimi), Sosyal Merkezler Mimari Proje Yarışması

Mimari Açıklama Raporu

Moles’a göre (1979) yaşam kalitesi hem objektif hem de subjektif boyutları olan birey-çevre arasındaki ilişkilerin kalitesidir.

Yaş alanlar kulübü ve buna bağlı bir konaklama merkezi, temel amacı bireyin yaş alma kavramı ile güçleşen sosyal çevresini bireysel üretkenliği arttırarak kentin önemli noktalarından biri olmayı amaçlar. Toplum içinde bilgi ve birikimlerinden en çok yararlanılabilecek aktörlerin sosyal ağ bağlantılarını güçlendirip, çeşitli fırsatlar ile aktif katılımının sorumluluk duygusunu arttırıp yalnızlık ve izole edilmişlik hisleri ile mücadele edilmesi sağlanmalı ve tümüyle bir iletişim ortamı oluşturulmalıdır. Alan program ile incelendiğinde Hasanpaşa’nın yoğun konut ve ticaret dokusu arasında tarihi ve kültürel bağlantılar arasında önemli bir konuma sahiptir. Yakın çevresinde en önemli ulaşım odaklarından biri olan Söğütlüçeşme ile birlikte Gazhane ve Karikatür Evi gibi kültürel anlamda toplumu besleyen yapılar bulunur. Dolayısıyla halihazırda gelişmekte olan kültürel yapıyı güçlendirmek adına kentin her yaştan kullanıcısına hitap edebilen bir sosyal merkez ve bunun potansiyelleri irdelenmiştir.

Mevcut imar durumuna göre kütlelerin yerleştirilmesinden sonra iki yapının birbiri ile ilişkili olması adına bağlantılar oluşturulmuş, alan içerisinde öngörülen kullanım ve yaya hareketliliğine göre bir yönelim yapılmıştır. Çevre doku ve yapı içi kullanım gereklilikleri ile yapı plastiği şekillenirken hem gün ışığı optimizasyonu ile beraber cephe saydamlık oranı hem de tekrar eden modüler cephe üzerine düşünülmüştür. İki ayrı yapının bütüncül olması ve beraber de çalışabilmesi adına esnek bir peyzaj kurgusu tasarlanmış; farklı aktivitelere ev sahipliği yapabilecek kullanım senaryoları ile her yaştan aktörün vakit geçirebileceği bir alan oluşturulmuştur. Sosyal nişler gibi farklı yaştan aktörleri bir araya toplayan hikâye anlatıları, müzik dinletileri yapılabilen birtakım alanlar ve zen bahçesi gibi farklı aromatik dokularda bitkileri bir araya toplayan rahatlatıcı bahçeler oluşturulmuştur.

Yaş Alanlar Kulübü için ana girişin Kurbağalıdere Caddesi üzerinden, ikincil Faik Bey Sokak tarafından verildiği bir kurgu tasarlanmıştır. Zemin katta fuaye ve danışma ile bu alana bağlı servis çekirdekleri ile yapı içi ulaşım sağlanır. Fuaye ile ilişkili ana salon ise yapının genelinde var olan cephe kurgusunun haricinde kayar katlanır doğramalar ile dışarıya açılır; esnek duvar ve buluşma amfisi ile bütüncül bir kullanım oluşturur. Birinci katta dans ve spor stüdyosu ile atölyelerin bulunduğu bir eğitim alanı oluşturulmuş; iç bahçe ile ilişkilendirerek hem gün ışığından yararlanılmış ve hem de doğal havalandırma sistemi güçlendirilmiştir. İkinci kat ise dinamik kat yüksekliğine sahip olmakla birlikte daha çok sessiz mekanların bulunduğu bir kat olarak tasarlanmıştır. Sağlık alanları, idari ofis, medyatek gibi mekanlar bir arada toplanarak servis vermesi amaçlanmıştır. Birinci bodrum katında seminer odaları, yemekhane gibi genel kullanıma sahip alanlar bir tarafta toplanmış; teknik ve diğer ortak alanlar bir arada gruplanmıştır. Konaklama birimi ise hem Yaş Alanlar Kulübü ile hem de Sarayardı Caddesi tarafından ulaşabilen bir yaya kurgusu ile beraber 9 yatak odalı bir planlamaya sahiptir. Planimetri idari ve sağlık birimleri ile desteklenmiş; gün ışığından faydalanmak adına yapı plastiğinde geri çekilmeler yapılmıştır.

Sonuç olarak ismi Yaş Alanlar Kulübü olmasına karşın her yaştan kullanıcıya hitap edecek ve çabuk değişebilen günümüz koşullarına en kısa sürede ayak uydurabilecek bir yapı düşünüldü. Fakat yaşlı bireyler özelinde “yerinde yaşlanma” koşullarını sağlayarak bireyin toplumda kendini güvende, bağımsız ve rahat hissetmesi fikri ile sosyal yoksunluğa karşı çıkan bir ana fikre sahiptir.