Katılımcı, Kaira Looro Architecture Competition 2023

Elif Gülizar Akdoğan, Beyzanur Yiğit, Caner Ceylan, Oktay Kanbur ve Sebile Aktaş'ın Kaira Looro Architecture Competition 2023 için hazırladığı proje.

LOOP

TASARIM

Senegal’deki ilkel yerleşim yerlerinde bulunan daire figürünü yeniden yorumlanmasıyla “Loop” kavramı üzerinden ortaya çıkan proje, okulun güvenliğini ve mahremiyetini oluşturacak dışarıya olan sınırlarını yapının kendi duvarlarıyla çizen formun çevresinde ve içinde belirlenen akslar doğrultusunda şekillenmiştir. Bu akslar doğrultusunda yapılan yönlenme sayesinde yapının yemek alanındaki dumanın rüzgar yoluyla uzaklaştırılması ve dumanın çevre için nirengi noktası (Landmark) tariflemesi amaçlanmıştır. Belirlenen akslar, ateşin ve laboratuvar alanı çevresindeki açık ve yarı açık alanlarda kurulan sosyalleşme ortamlarına yani iç avlulara yönlendirir. Senegal’in kırsal kesimindeki aidiyet duygusunu pekiştirmek adına yerelden beslenen renk ve desenlerdeki kumaşlar kullanılmıştır. “Loop” kavramı, Senegal ilkel kültürlerinin yerleşim yerlerinde bulunan daire figürünü iki yarım daire parçası ile yeniden yorumlayarak su-ateş-toprak döngüsünü kurmayı amaçlar. Bu döngü içinde çatıdaki yağmur suyunun toplandığı su depolama alanı bölgede yer alan nehrin izini belirtirken, ateş kırsalda yer alan evlerdeki yemek pişirme yöntemine hizmet edecek ve kantinin işleyişine katılacak, toprak ise geçim kaynakları olan tarıma hitap etmektedir. Senegal kültürünün parçası olan su, toprak ve ateş bereketli döngüyü oluşturmaktadır. Dikey aks doğrultusunda konumlanan su-ateş-toprak unsurları çatıdaki saçağın ve kumaşların oluşturduğu gölge alanlarla sosyal mekanların oluşmasına hizmet edecek şekilde yerleştirilmiştir. Bu alanlar ilkokulun sadece okul olarak değil topluluk mekanı olarak görüldüğü sosyalleşme alanına hizmet edecek şekilde bir aidiyet yeri kurgulanmıştır.

MATERYAL

İlkokul projesinin yapı malzemeleri için yerel ve montajdaki basitlik ilkeleri esas alınmıştır. Laterit dolgulu toprak duvarlar, taşıyıcı elemanlar ve mekanların sınırları olarak inşa edilir. Mekanların avlulara ve dış bahçeye bakan kavisli şekilleri kil tuğlalarla yapılarak, dinamik rotalar sunar. Tuğla elemanlarla oluşturulan boşluklar, çatı saçağı sayesinde güneşin UV ışınlarını engellerken, yansıtılmış ışığı alarak iç mekanı aydınlatır, hava sirkülasyonu sağlar ve çocuklar için birbirleri ve mekan ile farklı diyaloglar sunar. Çatı, sıkıştırılmış toprak duvarların üzerin üzerindeki brüt betonarme bağ kirişine (gross concrete tie beam) oturtulmuştur; ahşap strüktür eğimli çatı sayesinde sınıflara ve diğer mekanlara Senegal’in sıcak iklimi için hava sirkülasyonunu sağlatacak şekilde çözüme gidilmiştir. Çatıda iç avlulara uzatılan saçak ile dış mekanda vakit geçirilecek alanlarda gölgelendirme sağlanmıştır. Çatı altında ve saçağın devamında kullanılan farklı renk ve desendeki kumaşlar yerelde kullanılan renklere ve dokulara hitap eder. Peyzajda kullanılan lastikler dış mekanda sınır öğesi oluşturup “Loop u oluşturun aksı tanımlarken aynı zamanda
oturma öğesi olarak da esnek kullanım birimlerine dönüşür. Tuvaletlerde kullanılan ekosan tuvalet kullanımı kompost tuvalet sistemine imkan sağlar. Tarım alanıyla ilişkili olarak toprak döngüsüne katkı sağlayan bu sistem, temizlik malzemesi kullanımının azaltılmasına yarar sağlarken aynı zamanda tasarım prensibi olan su-ateş-toprak döngüsüne de referans sağlar. Dış mekana ve avlulara açılan ahşap sürgülü kapılar mekanların esnek kullanımına imkan tanır.

MONTAJ

Montaj süreci, sahayı düzleştirmek ve sıkıştırılmış toprak ve sıkıştırılmış çakıl ile tabanı oluşturmakla başlar, ardından beton temel kirişi içine gömülür. Bundan sonra, beton temel kirişlerinin üzerine taşıyıcı