Katılımcı, Kamu Binaları Tasarımı Fikir Yarışması

MİMARİ AÇIKLAMA RAPORU

Gaziantep ilinin tarihi günümüzden 7500 yıl öncesine kadar dayandırılmaktadır. Her zaman tercih edilen bir yerleşim yeri olarak çeşitli medeniyetlerden birikimlerini toplayarak, günümüze sürdürülebilir konutlar bırakmayı başarmıştır. Projeye başlarken ilk hedefimiz bu konutların iklimsel, sosyal, kültüre analizlerini yapmak oldu.

Mahallelerin ve Konutların Şekil Almasını Sağlayan İklimsel, Topografik, Kültürel Etkiler

Sokakların oluşumunda hakim batı rüzgarının büyük etkisi vardır. Doğu batı yönünde sokakların doğrusallığı bozularak hakim batı rüzgarının etkisi azaltılmak istenmiştir. Kuzey güney yönünde ise doğrusal sokaklar yapılarak kuru olan Antep ikliminde rüzgarın nimetlerinden kontrollü olarak yararlanılmıştır. Sokaklar dar yapılarak ve yüksek duvarlarla sınırlandırılarak rüzgarın kontrollü olarak etkisi artırılmıştır. Yüksek sokak duvarları mahremiyeti sağlayarak, öğlen saati dışında sokaklara güneş ışınının girmesini engellemektedir.

Büyük ölçekte faydalanılan doğa, konut ölçeğine de en güzel şekilde taşınmıştır. Ana yönelim kararı güneş göre alınmıştır. Daha çok kullanılan kıble (güney) evin ana mekanları güneye yerleştirilmiş önündeki hayatla maksimum ilişki hedeflenmiştir. Cephelere boşluklar kontrollü açılarak, serinletici avlu elemanları (ekinlik, asma havuz, gane, çeşme) kullanılarak güneş ışınları kontrol altına alınmıştır. Konutta rüzgardan da faydalanmak amaçlanmış, tepe penceleleri, eyvanlar, çapraz havalandırmalar yapılmıştır. Çatıya, bardakaltına giden merdiven boşlukları da havalandırmaya büyük katkı sağlamaktadır. Evlerin batı cephesi neredeyse dolu ve dar yapılarak batı rüzgarının etkisinden korunulmuştur. Kuzey cepheleri sağır yapılarak ısı kaybı azaltılmıştır.
Tüm bunlardan yola çıkarak tasarımımızda pasif sistemlerle sürdürülebilir binalar tasarlanmıştır.

Proje Alanına Yerleşim Kararları

Proje alanı şehirden uzakta küçük tepecikler, dereler arasında ve baraj manzarasına hakim bir konumda bulunmaktadır. Tasarıma başlanırken proje alanındaki mevcut yol korunmuş alanın doğa ile birlikteliği sağlanmak istenmiştir. Meslek yüksek okulu ile arasında bulunan dereye eğimsiz inilebilecek iki kot seçilerek yürüyüş, bisiklet yolları yapılmıştır. Dereye inen eğimsiz yollardan üç metre kotundaki yol ile yurtların önünde bulunan alana eğime oturan bir sosyal merkez ve proje alanı girişinde halkın öğrencilerle etkileşimini artıracak, sosyal-kültürel alışverişte bulunacakları ortak bir konferans salonunu da barındıran idari bina tasarlanmıştır. Konferans salonu için halk girişi kampüse alınmak istenmeyip direkt kampüs girişinin sağ tarafından alınmıştır. Bu alanın seçilmesinde sahip olduğu manzara ve kat yüksekliği ile halkın idari binaya görkemli bir giriş yapması da amaçlanmıştır. Kampüs kapısının hemen batısında proje alanı içinden giriş verilen açık ve kapalı otopark yolu tasarlanmış, mevcut servis yolu ile birleştirilmiştir. İdari bina önünde binaya bakış açısını artıracak mevcut yemekhane, idare bina ile ortak bir avlunun oluşturulması hedeflenmiştir. Otopark girişinin tavanından yararlanarak bir seyir terası oluşturulmuş, bu alanın canlandırılması hedeflenmiştir. Sosyal merkezin doğu ve batı cepheleri dereye inen iki yol ile sınırlandırılmış sosyal merkez önünde alanın algılanmasını sağlayacak bölgeye canlılık kazandıracak ana meydan tasarlanmıştır. Sosyal merkeze yönelim açısı artan bir düzenleme ile sağlanmış, döşeme olarak geleneksel mimaride süslemede kullanılan yer taşları kullanılmıştır. Kampüste bağlantıyı sağlayan ana aksın karşı tarafında kapalı spor salonu yapılmış, sosyal merkezin batısındaki açık sahalar ile bir işlev birlikteliği oluşturulmuştur.

Mekan Organizasyonu

İdari bina;

Personel, öğrenci ve halkın birlikte kullandığı konferans salonu ve idari birimden oluşmaktadır. Halk girişindeki fuayenin üst örtüsü eyvan mantığında açılır kapanır cam örtü ile örtülerek kışın sera etkisi yaz rüzgar sirkülasyonu ile serinletici bir etki yapması amaçlanmıştır. İdari birimde zemin katlar avlu ile doğrudan ilişkisi olan sergi alanı, yemekhane ve kreşle ilişkilendirilmiştir. Üst katlara müdür, şube müdürleri, şefler, memurlar, bakım onarım ekibi yerleştirilmiş birimlerin birbiri ile kolay iletişim sağlayabileceği bir planlama amaçlanmıştır.

Sosyal merkez;
Üniversite öğrencilerinin ders dışı zamanlarını değerlendirmek için en çok tercih ettiği spor ve kütüphane birimlerinden oluşmaktadır. Kapalı spor salonu kuzey cepheden ışık alacak şekilde eğime yerleştirilmiş açık spor sahalarıyla bir aks oluşturması hedeflenmiştir. Sosyal odak ise öğrencilerin bireysel ya da grup halinde çalışabilecekleri, atölye çalışmalarına katılabilecekleri, fitness yapabilecekleri bütüncül, esnek bir mekan olarak tasarlanmıştır. Güneye yönlenmiş kontrollü cam cephe ile oldukça ferah bir mekan tasarlanmak amaçlanmıştır.

Yapısal Elemanlar
Binalarda malzeme olarak, gece gündüz sıcaklık farkını tolere edebildiği için yörede çıkartılan keymıh taşı, beton ve gün ışığından maksimum fayda sağlayan, kontrol altına alınmış cam malzemeler kullanılmıştır. Cephe boşlukları kuzeyde sadece havalandırma camı olarak kullanılan tepe penceresi, güneyde güneş kırıcılarla kontrol altına alınmış büyük açıklıklar olarak tasarlanmıştır.

Yağmur Suyu Kullanımı
Binalardaki yağmur suyunun künk yardımı ile çardakların ortasında tasarlanan havuz ve su toplama görevi gören kuyularda biriktirilmesi ve sulama amaçlı kullanılması hedeflenmiştir.