Katılımcı, Kayseri Melikgazi Buluşma Noktası Ulusal Fikir Yarışması

PROJE RAPORU

“Kentsel dış mekanlar özel yaşamın aksine toplu yaşamın tüm etkinliklerin süregeldiği, her yaş cins ve meslek grubunun yararlanmasına acık kent strüktürü içerisinde yer alan mekanlar olarak tanımlanabilir.” (Kayseri’nin Yirminci Yüzyılı, M.Ç.BAYDOĞAN 2012)

79328_DİYALOG_MİMARİ RAPOR

Günümüzde Yoğunburç Meydanın’ nın tarihi sura referans veren yaya alışkanlıkları, yalnızca dış konturda gelip geçilen bir yürüyüş aksından ibarettir. Gündelik alışkanlıkların hemen hiçbiri alanda bekleme, buluşma, karşılaşma, diyalog gibi kent hayatının sosyal dinamiklerini oluşturan pratikleri içermemektedir. Bu bağlamda yoğun yaya geçişini meydanın orta yerine çekme ve bu alanın günlük kullanım dinamiklerini tetiklemek adına meydan kurgusu alana yerleştirilen hafif strüktürlü bir saçak etrafında kurgulanmıştır. Bu saçağın altında sökülür/takılır yapı grupları, yarı açık bekleme alanları ve yeni alternatif sirkülasyon destekleriyle yeni ve eskinin karşılaştığı bir buluşma meydanına dönüştürülmüştür.

GENEL KARARLAR

Altında bulunan kapalı otopark, yaslandığı tarihi surlar ve yoğun araç trafiğinin arasında neredeyse sıkışmış bu alan esasında mevcut konturları referans aldığında biçimsel anlamda bir meydan özelliği taşımasına rağmen hiçbir kullanım pratiği içermiyor oluşu neredeyse unutulmuş bir boşluğa dönüşmesine sebep olmuştur. Önerdiğimiz yarı açık buluşma/toplanma alanları aynı zamanda yalnız geçirilen bekleme zamanlarında, okunan, dinlenen, gezilebilen alternatifler yarattığımız kamusal kullanımlarla cazip kılınmıştır. Hemen her boyutta karşımıza çıkan katı yüzeyler su ve yeşilin mütevazi atılımıyla bugünün çağdaş kullanımlarını tetikleyecek ve buradaki doğa imgesini kuvvetlendirecek nitelikte kurgulanmıştır.

Tarihe sura referans veren, trafik aksına paralel uzanan bir hat üzerinde günlük iklim koşullarını önceleyen bir örtü düşünülmüştür. Mevcut lineer yaya aksının aksine tarihi surlarla diyaloğumuzu kuvvetlendirecek yaya kullanımını dinamik hale getiren sarmal bir dolaşım aksı önerilmiştir. Örtü altında yaya hattı üzerinde duraklama dinlenme alanları da olabilecek kent ve kent belleği için önem arz eden tarih/edebiyat/sanat temelli esnek kullanımlı alanlar önerilmiştir. Buluşma, dinlenme, nitelikli vakit geçirme imkânı sunacak pratiklerin alanın tamamına yayılması ve iç içe geçmesi öngörülmüştür. Mekân organizasyonu oluşturulurken bölgenin yeşil alan ihtiyacından yola çıkarak arsa işlev mekânları dışında yeşile bırakılmıştır. Bu yeşil alan, üzerinde oturmaya, buluşmaya, yürümeye ve diğer gündelik pratiklere müsait teknik nitelikleri sağlayacak nitelikte önerilmiştir.

İŞLEV VE KURGU

Sosyalleşme ve şehir akışı içindeki bir ihtiyaç mekânı olarak, sökülür/takılır strüktür içinde bir kafe önerisi sunulmuştur. Şehir akışına eşlik eden bir seyir/performans amfisi tasarlanmıştır. Örtü altında oluşturulan ritim odası gelip geçenler için bir deneyim imkanı sunmaktadır. Aynı zamanda kente mal olmuş ozan ve aşıkların belleklerdeki yerini sağlamlaştıracak aktivitelere de zemin hazırlamaktadır. Kent tarihinde yer etmiş önemli isimlerin hayatlarıyla ve işleriyle ilgili içerikler sunan bir kent kitaplığı oluşturulmuştur. Örtü altında ve alanın geriye kalan kısmının tamamı bu içeriklerle vakit geçirmeye elverişli sürpriz mekanlar olarak işlenmiştir.

Tarihi surlara zarar verme alışkanlığının önüne geçmek adına, yapı yüzeyleri kullanıcıların özgürce yazıp çizebileceği özellikte panellerle oluşturulmuştur. Bu aynı zamanda kent insanın yaşadığı alana doğrudan müdahele edip iz bırakabilme imkanına atıfta bulunan sosyal bir deneyimdir. Yapının surlara bakan bölümünde yarı açık sürekli bir sergi alanı bırakılmış olup bu alanda geçici sergiler, kermesler öngörülmüş olup Kayseri’de doğup büyüdüğü rivayet edilen Mimar Sinan’a atfedilmiştir. Tarihte örneklerini gördüğümüz su ve musikiyle tedaviden referans alınarak tasarlanan yansıma havuzu ile kentli için nefes alma ve rahatlama mekanı yaratılmıştır. Sur duvarlarına dönük kurgulanan amfi konser, konferans gibi toplu etkinliklere imkan sağlar. Üst platformda surlara dönük konumlandırılmış ışıklarla ‘’orta oyununun’’ modern bir varyasyonu olan gölge oyunları etkinlik amfisinde seyredilebilmektedir.

MEKAN VE MEYDAN

Günümüz kentleri yoğun yapılaşma, imar tadilatları, niteliksiz restorasyon işleri ve ilişik diğer sebeplerle giderek daralan anlamlara sıkışarak kimlik yoksunluğuna doğru sürüklenmektedir. Belleğin, tarihin, kullanıcı pratiklerinin neredeyse yok sayılarak üretildiği yeni durumlar kamuoyu üzerinde yeniye karşı bir mukavemet refleksi üretmiştir. Bugün geldiğimiz noktada kenti bilhassa her yaş grubundan her sosyal sınıftan insanın homojen kullandığı bir bütün olarak analiz etmek mümkün değil. Heterojen dağılımların hâkim olduğu, kullanılan ve yaşanan alanların yerine mahkûm olunan sıkışmış, çarpık, geleceğin izdüşümü olmaktan uzak problem alanları gözlenmektedir.

Getirdiğimiz geçici olmaya razı öneri, Kayseri gibi tarihi referanslarla biçim bulmuş bir kentte yeniyi eskiyi selamlayarak üreten ve her ikisinin muhtevasını günlük hayata enjekte eder niteliklere dayanmaktadır. Değişimin, modernin, esnekliğin ve diyaloğun kent hayatının vazgeçilmezi olduğunun farkında olarak, geçmişi ve bugünü kavuşturmanın ve bir arada yaşatmanın esas buluşma olduğunu düşünmekteyiz.