Katılımcı, Kayseri Talas Mevlana Mahallesi Meydanı Ulusal Fikir Yarışması

PROJE RAPORU

‘Meydanlar yaşayanlar içindir ve bir şekilde mutlaka kullanılmalıdır.’

Projenin temel tasarım anlayışı, Mevlana mahallesinde bulunan yoğun konut yapılarının arasında sıkışmış kimliksiz proje alanını, sosyal ve kültürel birimlerle birlikte Talas kimliğini yansıtan, sürdürülebilir ve erişilebilir toplanma, paylaşım ve buluşma meydanı olacak sosyal merkez yaratmaktır. Bu amaç doğrultusunda ana tasarım stratejisi 4 adımda özetlenebilir;

⦁ Pandemi-Küresel salgınla mücadele Dünya nüfusunun %60’ı, Türkiye nüfusunun %93’ü günümüzde kentte yaşarken, aşırı ve plansız kentleşme beraberinde birçok sorunu getirdi. 2020 yılının Ocak ayında ortaya çıkan Covid-19 pandemisinin de dünya üzerinde mega kentlerde daha da hızlı yayıldığı yapılan birçok araştırmayla gözler önüne serilmiştir. Kentsel tasarım parametrelerinin en önemli unsurlarından biri olarak görmeye başladığımız Pandemi kavramı, bize kentsel mekan kurgusunda ve açık alan kapalı alan ilişkilerinde çözümler üretmeye çalıştığımız en önemli ölçüt olmuştur. Kent mobilyaları ve konumları dışında, kapalı mekanlarda havalandırmanın ve güneş alım açısının daha da önemli olmasına, yapı oturumuna ve yönüne karar aşamasında olası salgın hastalıkların yayılmasının önlenmesi veya ortamda bulunan bakteri ve virüslerin doğal yollardan mekandan uzaklaştırılmasına çözümler üretilmiştir.

⦁ Sürdürülebilirlik, kentsel tasarımda sürdürülebilirliği ekonomik, ekolojik ve iklimsel sürdürülebilirlik olarak alt başlıklarda incelenmiş, peyzaj elemanlarından yapı malzemesine kadar verilen kararlarda, bu ilke göz önünde bulundurularak tasarım yapılmıştır. Ulaşım kararlarında da iklimsel ve ekolojik sürdürülebilirlik ilkesi gereğince, yeni bisiklet rotaları önerilmiş, toplu taşıma kullanımını kolaylaştıracak düzenlemeler yapılmıştır. Ekonomik sürdürülebilirlik sağlanması amacıyla, sosyal kalkınma modeli önerilmiş, çeşitli atölyeler aracılığıyla belediyenin düzenleyeceği fuar ve festival için tasarlanan meydanda satışların yapılması için modüler satış birimleri tasarlanmıştır. Ayrıca bağ kültürünün sürdürülebilirliği sağlanması amacıyla peyzajda yerel meyve ağaçlarına yer verilmiş, üretimin ve paylaşımın olması hedeflenmiştir. Ayrıca enerjinin efektif kullanımı bakımından güneş pilleri yardımı ile elektrik enerjisi üretilerek aydınlatma elemanları için kullanılmıştır. Bu da enerji tasarrufu açısından önemlidir. Atıkların yeniden kullanılması için atık depolama alanı yapılmış çeşitli atıkların yerinde kullanımı ile ilgili çalışmaların belirli atölyelerde malzeme olarak kullanılması teşvik edilmiştir. Böylece mahalle meydanı çevre dostu ve temiz enerji kullanan ayrıcalıklı bir alan konumunda olacaktır.

⦁ Erişilebilirlik, üst ulaşım stratejileri kapsamında alınan kararlarda yaya ve bisiklet odaklı kentsel tasarım hedeflenmiş, yaşlılar ve engelliler gözetilerek evrensel tasarım ilkeleri gereği düzenlemeler yapılmıştır. Eğimler ve ana yaya sirkülasyonu erişilebilirlik düşünülerek çözülmüş, yaşlı, genç ve çocuk kullanım senaryoları geliştirilmiştir.

⦁ Sosyal Merkez, ortak ihtiyaçların çok ucuza mal edildiği sergilediği ve satıldığı ekonomik sosyal ve kültürel ilişkilerin yoğunlaştığı meydan sonra en önemli kapalı mekan, kütle birimidir.

Sonuç olarak alanın yitik ve kimliksiz olması yerine yüksek yoğunlukta dikkate alınarak mahallenin kullanacağı meydan ve park alanları tasarlanmış olup, etkinlik alanı olarak belirlenen bölümde çeşitli hareketi ve esnek modüler sistemlerin kullanılması yolu ile asıl meydan işlevinin sağlanacağı düşünülmüştür. Meydanlar yaşayanlar içindir ve bir şekilde mutlaka kullanılmalıdır.