Katılımcı, Konak Belediyesi Hizmet Binası Mimari Proje Yarışması

Proje Açıklama Raporu

Konak Belediye Hizmet Binası ana arterler, tren istasyonu ve Melez Deresi ile ilişkilenen konumu itibariyle yakın çevresi ile birlikte ele alınmayı gerektiren bir proje alanına sahiptir. Kamusal kullanıma hizmet edecek olması nedeniyle erişilebilir olması yapının çevresi ile kurması gerekli olan temel ihtiyaçlardan biridir. Gerek imar planının tanımladığı bağlantılar gerek mevcut kullanımda ön plana çıkan arterler yapıya ulaşımın araç ile olduğu kadar yaya alanlarının da öncelikli olduğunu göstermektedir. Özellikle imar planında tanımlanmış yayalaştırılmış sokaklar ile kentte insan dostu bir yaşam alanına olanak sağlanmaktadır. Bu potansiyelleri değerlendirerek kamusal bir hizmet binası yapmak ve yapıyı çevre kent dokusu ile bütünleştirmek projenin ana fikrini oluşturmaktadır.

Bu noktada üst ölçekli kararlarda Melez Deresi boyunca yeşil alanların sürekliliği sağlanmış, kentsel yeşil koridor oluşturması hedeflenmiştir. Yakın çevre yapılaşmaları ise iklimsel koşullara uyum sağlayacak şekilde avlulu yapı tiplerinden oluşturulmuştur. Ayrıca yeşil alanların arttırılması amaçlı zemin altı otopark alanları düşünülmüş, sert zeminler miktarları azaltılarak kentsel ısı adası etkisinin düşürülmesi hedeflenmiştir. Yeşil alanlar boyunca ve belediye hizmet binasına erişim sağlayacak şekilde bisiklet yolları oluşturulmuş, çevre dostu erişim sağlanmıştır. Bu şekilde sağlıklı bir kentsel yaşam alanına dönüşümün önü açılmıştır.

İhtiyaç programlarına göre şekillendirilmiş ve bir arada çalışması önem arz eden birimlere yönelik düzenlenmiş mekan dağılımı ile belediye hizmet binasının hem çalışanlar hem de ziyaretçiler için konforlu bir ortam sunması önem taşımaktadır. Bu noktada bina içi ve yakın çevresi yaya sirkülasyonunun engelsiz olması ve tüm mekanlara erişimin sağlanması önem arz etmektedir.

İki ana strüktürden oluşan belediye hizmet binasında temel yapı Yeşildere Caddesi’ne cephe vermektedir. Bu caddenin bir üst geçide dönüşmesi ile binanın farklı kotlardan da algılanabilir olması önem taşımaktadır. Öte yandan Gaziler Caddesi’nin kotunun gittikçe düşmesi ile alt geçide dönüşmesi proje alanının kuzeyi ile ilişkisini koparmaktadır. Bu nedenle gerek yaya bağlantıları gerek proje alanına getirilen işlevler ile ilgi çekecek bir kamusal mekan oluşturulması gereklidir.

Binanın kamusal bir mekan olması, yalnızca mesai saatlerinde değil günün diğer saatlerinde de kullanılabilir olmasını gerekmektedir. Bu nedenle yapının çevresi ile bütünleşmesi ve belediye hizmetinin yanı sıra farklı fonksiyonlara da ev sahipliği yapabilmesi önem taşımaktadır. Bu nedenle 1138/1. Sokak’a cephe veren hizmet binası cephesinde amfi basamaklar düşünülmüş ve belediye etkinliklerine de ev sahipliği yapabilecek kamusal bir odak oluşturulmuştur. Hemzemin su elemanları ile görsel dinamizm kazandırılmış ve bu alanların önemli günlerde de etkinlik mekanı olarak kullanılması da mümkün kılınmıştır.

Bununla birlikte yapının çatılarının erişime açık olması ve yeşil çatı uygulaması söz konusudur. Yeşil çatılarda yetiştirilecek ürünlerin belediyenin yemekhanesinde değerlendirilmesi ve kentsel tarıma katkı sağlaması düşünülmüştür. Yapıların pis su tüketiminin dönüştürülerek çevre yeşil alanların sulanmasına olanak sağlayacak olması da yeşil ve kendi enerjisini kendi üreten bir bina olması yönünde atılması gereken adımlardandır.

Dört ana kütleden oluşan hizmet binaları iki ana kola ayrılmış ve yönetimsel ile hizmet alanları arasında yaya bağlantıları oluşturulmuştur. Mekânsal kurgunun tanımlanan ihtiyaç programında birbiri ile ilişkili birimler arasında kolay iletişim sağlanabilecek şekilde yapılmış olması, hem bina kullanıcıları hem de ziyaretçileri açısından konforlu bir ortam sunmaktadır. Kamusal bir bina olmasının yanı sıra kamusal bir mekan yaratmayı hedefleyen hizmet binasında bu nedenle yapı yerleşimleri sokak dokusunu yansıtacak şekilde kurgulanmış ve ana yaya aksı çökertilmiş bir kentsel mekan olacak şekilde oluşturulmuştur. İklimsel ve çevresel koşulların gözetildiği bu kentsel yaşam alanı organizasyonunda hem gölgelik alanların oluşturulması hem de mekan hissinin sağlanması hedeflenmiştir. Lineer sirkülasyonun bina cepheleri ile ilişkilenmesi ve hizmet binasına direkt yaya erişiminin sağlanması saydam bir yönetim şekli ile belediye yapısını ön plana çıkartmaktadır.

Çökertilmiş bu kentsel yaşam alanı aynı zamanda Yeşildere Caddesi ile kesilen yaya bağlantısı ve Melez Deresi ile olan ilişkiyi yeniden sağlamaktadır. Ana araç arterleri ile hem fiziksel hem de görsel ilişkisi kesilen dere ile bağlantı kurulması kamusal binanın kamusal çevre ile bütünleşmesine katkı sağlamakta ve ayrıca Melez Deresi üzerinde oluşturulan seyir noktası ile görsel bir etki ve ilgi alanı oluşturmaktadır. Bu şekilde yayaların da güvenli bir yol ile parka ulaşımları sağlanmaktadır.