Katılımcı, Kurbağalıdere Vadisi Fikir Projesi Yarışması

Proje Raporu

Kadıköy Merkezi ve Kurbağalıdere Vadisi incelendiğinde geçmişte var olan yeşil alanların yerini şimdilerde yoğun yapı adalarına bırakmış olduğu gözlemlenmektedir. Özellikle yarışma alanı içerisinde bulunan Kuşdili Çayırı geçmişte insanların bir araya gelebildikleri, sürekli etkinliklerin yapıldığı bir kentsel odak noktasıdır. Benzer şekilde Kurbağalıdere Vadisi de bölge halkı için kentsel hafızada yer edinmiş önemli bir alandır. Tasarım alanı içerisinde bulunan, kentsel bellekte önemli yere sahip bu noktaların tekrar kullanıcılara hatırlatılması ve canlandırılması tasarımın çıkış noktalarından biri olmuştur. Bölgeyle etkileşim alanı içerisinde bulunan eski tramvay deposu ve Hasanpaşa Gazhanesi gibi yapıların da canlandırılması ve kente kazandırılması amaçlanmıştır.

Kurbağalıdere Vadisi çevresinde geçmişte var olan yeşil alanlar tespit edilmiş ve yeni yeşil alanlarla desteklenerek Kadıköy bölgesi için bir “Kent Parkı” tasarlanmıştır. Kent parkı ile  bölgedeki yoğun yapı dokusu azaltılarak, yaya ve yeşil odaklı bir kent yaşamı kurgulanmıştır. Yeşil alanların tasarımında yoğunluk kademelendirilmesi yapılmıştır. Kurbağalıdere Vadisi dere hattı ve yakın çevresi mevcut yapı yoğunluğundan arındırılarak,yoğun kent korusu olarak kente kazandırılmıştır. Kuşdili çayırı ve çevresi kentsel bellekte yer edinmiş çayır kimliğine yeniden dönüştürülmüştür. Kuşdili çayırı dışında biri Şükrü Saraçoğlu Stadı’nın güneybatısı, diğeri Kuşdili çayırının kuzeydoğusunda olmak üzere iki adet çayır alanı planlanmıştır. Kurbağalıdere Vadisi’nin mevcut sorunları değerlendirilmiş ve dere yatağının kent parkı kurgusu içerisinde tekrar değerlendirilmesi gerektiği görülmüştür. Dere yatağında var olan yüksek duvarlar kaldırılarak kademeli bir dere yatağı oluşturulmuştur. Planlanan kademelenme içerisinde yeşil alanlara, yürüyüş parkurlarına ve peyzaj öğelerine yer verilmiştir. Kent parkı kurgusu yarışma alanı ile sınırlandırılmamış, etkileşim alanı içinde bulunan tüm alanlara uzanmıştır.

Yarışma alanı içerisindeki ulaşım sisteminin düzensizliği, alana getirdiği yük dikkate alınarak sisteme müdahaleler yapılmıştır. Tasarlanan yeni transfer merkezi bu müdahalelerin ilk ayağını oluşturmaktadır. Metrobüs ve banliyö istasyonlarını bir araya getiren merkez kent parkı kurgusunu bozmayacak şekilde üst kotta yer alır, zeminde kent parkı dokusu kesintiye uğramadan devam eder. Zemin kotunda oluşturulan Transfer Meydanı ve küçük ticari mekanlarıyla sürekli canlı olan merkezin, bölgenin ihtiyaçı olan rahatlamayı sağlayacağı öngörülmüştür. Alanın ortasında yer alan ve kent parkı kurgusunu, dere hattını kesintiye uğratan Bağdat caddesine bağlanan İnkişaf caddesi yer altına alınarak yaya ulaşımının sürekliliği sağlanmıştır. Modadan gelen tarihi tramvay hattı yeni planlanan tramvay hattıyla birleştirilmiş ve alanın en kuzeyine D-100 karayoluna, yeni planlanan belediye binasına, kadar yaya ulaşımı sürdürülmüştür. Caddenin yer altına alınmasıyla üst kotta boşalan alanda bir meydan düzenlenerek, seyir terası oluşturulmuştur. Deniz ulaşımı da transfer merkezine kadar uzatılmış ve Kadıköy’ün denizle olan bağlantısı önerilen yeni iskele ile güçlendirilmiştir.

Tasarım alanındaki yapı koruma kullanım kararları şöyle özetlenebilir. Mevcut durumda Kadıköy İtfaiye binası olarak kullanılan  eski tramvay deposunun restore edilerek çağdaş sanatlar müzesine dönüştürülmesi ve öneri tramvay hattı için istasyon olması düşünülmüştür. Halihazırda Kadıköy Belediye binası ve nikah salonu olarak hizmet veren yapılar önerilen yeni alanlarda tasarlanmıştır. Belediye binası D-100 karayolu kenarında, nikah salonu ve kültür merkezi Kurbağalıdere hattı üzerinde kent parkı kurgusu içerisinde düşünülmüştür. Vadi hattı üzerinde bulunan yoğun yapı adaları kaldırılmıştır. Oluşturulan yeni cadde üzerinde yeşil çatı altında ofis ve ticaret alanları yer almaktadır. Salı pazarı alanı yeri korunarak yeni bir üst örtü sistemiyle yeniden düzenlenmiştir.