Katılımcı, Merzifon Belediyesi İş ve Yaşam Merkezi Mimari Proje Yarışması

Proje Raporu

PROJE ALANI VE YER HAKKINDA

Proje alanı Merzifon İlçesi’nin ana ulaşım aksı üzerinde ve ticaret faaliyetlerinin yoğun olduğu, aynı zamanda Kara Mustafa Paşa Camii ve Bedesten’in tarihsel ticari faaliyetlerinin devam ettiği alanda bulunmaktadır.

Mevcut da bulunan İşhanı, kapalı mimarisi ve geçirgen olmayan mekansal yapısı sebebiyle, bölgenin yoğun ticaret ve yaya sirkülasyonu bağlamında yetersiz kalmaktadır. İmar planında da görüleceği gibi, Merzifon Belediyesi proje alanı etrafında yaya yolları planlarken, bölgedeki kamusal sirkülasyonun sürekliliğini ve tarihsel referanslarda da görülen yaya odaklı perakende ticaretini ön plana çıkarmayı hedeflemektedir.

Projenin tasarımı bu mekânsal ve ilişkisel katmanların okunması sonucunda aşağıdaki bağlam bileşenleri ile ele alınmıştır;

• Kamusal ve yaya akışının sürekliliği
• Kamusal açık alan kullanımı
• Eğitim – ticaret – ofis kullanımlarının beraber ama birbirine engel olmayacak şekilde planlanması
• Geleneksel Mimari’nin Biçimsel değil “MEKANSAL ORGANİZASYON” ve “KAMUSAL-ÖZEL AYRIMI” bağlamında referans alınması

KAMUSAL ALANIN SÜREKLİLİĞİ VE MEKANSAL GEÇİRGENLİK

Proje alanının kuzeyinde yer alan Kara Mustafa Paşa Camii ve Tarihi Ticaret Sit Alanı’ndan gelecek olan kamu/yaya/ticaret sirkülasyonunun yeni yapılacak iş ve Yaşam Merkezi içinden geçebilmesi ve yapının bu bağlamda geçirgen bir yapıya sahip olması amaçlanmıştır.

Dükkanlar ve Kamu Birimleri gibi günlük yaya akışı güzergahı ile direkt ilişkisi olması gereken mekanlar, “ARKAD” içerisinde geri çekilerek, “İmar Planında da yaya yolu olarak tariflenmiş olan “Acıbadem Sokak-Hal Sokak-Aksoy Sokak” cephelerinin kamusal ve yaya nitelikli olması sağlanmıştır.

Proje içerisinde yer alan “Yaşam Boyu Eğitim Merkezi” de arsanın kuzeybatı köşesinin meydanlaştırılması ve basamaklar ile amfi düzeninde elde edilen “Çökük Avlu” ile Sit Alanından süregelen kamusal hareketin 1. bodrum kata aksettirilmesi sağlanmıştır.

Arsanın Doğu ve Batısında yer alan yaya yolları Hal Sokak ve Aksoy Sokak arasında yaya bağlantısı sağlanarak, arsa etrafında çepeçevre kamusal alan geçirgenliği ve sürekliliği sağlanmıştır. İki yaya yolu, projenin güneyinde yer alan bir “PASAJ” ile bağlanmakta ve bu pasaj üzerinde bulunan galeri boşluğu ile gerek eğitim birimlerinin bulunduğu 1. bodrum, gerekse de ticari mekanların devam ettiği 1.katlar algılanmaktadır. Ayrıca belediyenin kiralayacağı ofislerin giriş holü de bu pasaj üzerinde bulunmakta ve şeffaf lobi cephesiyle birlikte tüm fonksiyonların beraber algılanmasına imkan vermektedir.

CAMİ VE MEVCUT TARİHİ TİCARET BÖLGESİ BAĞLAMI İLE İLİŞKİ

Kara Mustafa Paşa Camii ve Sit Alanı’nda yoğun olan yaya hareketinin, kuzeyden Hal Sokak yönünden proje alanına devam edeceği öngörülmüş olup proje yönlenmeleri ve açık-kamusal sirkülasyon kararları, Yaşam Boyu Eğitim Merkezi’nde inen Çökük Avluya iniş bu sokak tarafından verilmiştir. Hal Sokak ve Acıbadem Sokak cephelerinde konumlandırılmış ve arkadlar arkasında yer alan “Geleneksel Esnaf Dükkanları”da Kara Mustafa Paşa Camii ve Ticaret Sit Alanı’ndan gelecek yoğun yaya trafiğini karşılamak ve projenin içerisine alması hedeflenmiştir.

KÜTLESEL KOMPOZİSYON VE CEPHE TEKTONİĞİ

Yapının ana kütlesel kararı, yoğun bir kullanım alanına sahip olan kompleksin Kara Mustafa Paşa Camii ve Ticari Sit Alanı yönünden yaklaşımda az katlı ve geçirgen, insan ölçeğinde bir kütle algısının sağlanması olmuştur. Bunu mümkün kılmak için Yaşamboyu Eğitim Merkezi ve Çok Amaçlı Salon Mekanları 1.Bodrum katta konumlandırılmıştır. Bu sayede de yüksek tavan imkanına ihtiyaç duyan çok amaçlı salonun 1.Bodrum ve Zemin Katları kullanması sağlanmıştır.

İnsan ölçeğinde bir karakteri olması daha doğru olan ticaret ve kamusal hizmet birimleri yaya yollarına bakarken, projenin en büyük kütlesi olan çok amaçlı salon, merkezi ve dışardan algılanmayacak bir konumdadır.

Ofis kütleleri, kendi mekânsal dilleri ve ölçekleriyle batı ve güney cephelerine bakan L biçimli kütleler olarak, kendi cephe tektonikleri ile tasarlanmışlardır. Bu sayede yapının kuzey ve doğu cephelerinin insan ölçeği algısı zedelenmemiş, ayrıca ofis mekanlarının kiralama değeri daha yüksek olan araç yolu cephelerine bakması imkanı olmuştur.

Ofislerin sirkülasyon alanları olan iç koridorları da 1. katta yaratılan kamusal ticaret meydanına bakmakta ve kompleksin yaya sirkülasyonu ve ofislerim sirkülasyon alanları bütünleşmiştir.

PLANLAMA YAKLAŞIMI

Otopark Ulaşımı

Tasarımın bağlamını oluşturan kamusal alan sürekliliği planlama ve fonksiyonların dağılımında da devam ettirilmiştir. Ana yaya akslarının Hal Sokak ve Kara Mustafa Paşa Camii Sit Alanı aksından olacağı kabul edilmiş olup, arsanın kuzeybatı cephesinden kısmi olarak 2 yönlü araç trafiği verilmiştir ve otopark giriş-çıkış rampası bu köşeden sağlanmaktadır. Bu sayede projenin diğer tüm cepheleri yaya olarak bırakılabilmiştir.

Yaşamboyu Eğitim Merkezi ve Eğitim Birimleri

İhtiyaç programında ayrı girişi olması istenen ve gerek mekânsal gerekse de kütlesel özellikleri bakımından kendi kuralları olan Yaşamboyu Eğitim Merkezi, yaya yolundan amfi düzeninde basamaklanmalar ile birlikte inilen çökük avludan ve hareketli doğrama sistemi ile esnek bir kullanıma imkan veren fuaye mekanlarından ulaşılmaktadır. Çok Amaçlı Salon-sergi salonu ve ön-arka fuaye alanları, kullanımları gereği birleştirilebilecek ve gerek açık gerekse de kapalı etkinliklere imkan veren bir planlamaya sahip olacaktır.
Çok amaçlı salonun ön ve arkasında ki çökük avlular, 1.bodrum katta yerleştirilmiş olan tüm eğitim birimlerinin üst katlar ile görsel ilişkisini kurarken, kompleksi oluşturan fonksiyonların beraber algılanmasını sağlamaktadır.

Ticari ve Kamusal Birimler

Geleneksel Esnafın kullanacağı dükkanlar ve kamu hizmet birimlerinin, imar planında yayalaştırılması planlanan Hal Sokak-Acıbadem Sokak-Aksoy Sokak cephelerine bakması sağlanmıştır. Geleneksel mimari ve ticaret mekanlarında da kullanılan “arkad” yapının etrafını çepeçevre sararak “kamusal alan sürekliliği ve yaya dolaşım” imkanı desteklenmiştir.

Günlük ticari ve hizmet faaliyetlerinin dışında mağaza ve yeme-içme olarak hizmet verecek mekanlar da, Acıbadem Sokak ve Sepetçi Sokak cephelerinde yaratılmış olan meydanlardan üst kata bağlanan merdivenler aracılığıyla ulaşılmaktadır. Yapının kuzeybatı yönünde bir boşluk algısı yaratması ve 1.katta bir anlamda “yarı kamusal” ticari faaliyetlerin yerleşimi bu planlama ile sağlanmıştır. Lokanta ve Kafeterya Mekanları da ticari olarak sürdürülebilirlikleri bağlamında binanın cephelerine bakacak şekilde yerleştirilmiştir ve 1. katta yaratılan “iç avlu” ya bakmaktadırlar. 1.kat Ticaret Meydanı açık alan kullanımı ile birlikte desteklenirken, proje alanının kuzey-güney kamusal-yaya sürekliliğine katkıda bulunmaktadırlar.

Güneybatı köşe noktası da Sepetçi Sokak ve Aksoy Sokak kesişiminde bir “KENTSEL BOŞLUK” olarak tasarlanmış ve 1. kat ticaret meydanına da, bu boşluk içerisinde konumlanan merdiven-asansör düşey sirkülasyon elemanları ile ulaşılmaktadır.

Ofisler

Belediye tarafından kiralama sistemiyle kullanılacak ofislerin girişi, araç ulaşım imkanı olan Sepetçiler Sokak tarafından alınmaktadır. Ofis lobisi yoldan yanaşma cebi ile girilirken, arka cephesi de şeffaf tasarlanmış ve böylece Acıbadem Sok.-Aksoy Sok. bağlantı pasajından sağlanan yaya bağlantısının ve akışının algılanması hedeflenmiştir. Bu sayede, ayrı bir giriş ve kullanımı olan ofislerin de kompleksin diğer fonksiyonları ile etkileşimi mümkün olacaktır.

Ayrıca ofislerin otopark katlarında lobileri bulunmaktadır ve merdiven-asansör çekirdekleri tüm bodrum katlara bağlanarak ofislere kapalı otopark imkanı da verilmektedir.