Katılımcı, Merzifon Belediyesi İş ve Yaşam Merkezi Mimari Proje Yarışması

Mimari Açıklama Raporu

Yeri ve Yaklaşım

Merzifon, Osmanlılar zamanından itibaren coğrafi konumu ve ticari yollar üzerinde bulunmasıyla önemi gitgide artan bir kenttir. Halkın her türlü ihtiyacına cevap verebilecek nitelikte sosyal ve dini fonksiyonlara yönelik farklı türdeki yapıların çarşı bölgesine inşa edilmesiyle ticari açıdan güçlü bir şehir olarak gelişmiştir.

Küçük ölçekli düzensiz ticari fonksiyonlarla çevrelenmiş proje alanının kuzeyinde, Cumhuriyet Caddesi, meydan ile Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Camii, Taş Han gibi dini, sosyal ve ticari fonksiyonlu tarihi yapıların olduğu bu eski çarşı bölgesi bulunmaktadır. Projenin büyük ölçekteki kararlarından biri alanın bu bölgeyle kurduğu ilişkiyi güçlendirmektir. Bu sebeple Hal Sokak bir bağlayıcı ve önemli bir yaya arteri gibi düşünülmüş ve alana yaklaşım, ticari alanlara ve eğitim merkezine ana giriş bu şekilde kurgulanmıştır. Bununla birlikte yapının batısındaki sokak da yayalaştırılmış ve yapıya farklı geçişler tasarlanmıştır. Bu şekilde yapının yalnızca ticari değil aynı zamanda kamusal anlamda potansiyelini de ortaya çıkarması hedeflenmiştir.

Yapı Üzerine

Mevcut durumdaki Merzifon İş Hali, dikdörtgen avlulu yapısıyla çevresindeki gibi küçük ölçekli ticari fonksiyona hizmet etmektedir. Taş Han ve Merzifon’daki diğer bazı tarihi yapılar gibi avlulu inşa edilen hal, çeperinde ticari fonksiyonu sürdürürken avlusunda yarı kamusal bir alan oluşturmaktadır. Önerilen projede de bu avlulu şema farklı yorumlanarak kullanılmış ve kent belleğinin korunması amaçlanmıştır.

Küçük ölçekli yapı grubunun arasına sıkışmış bu alanın çevresiyle daha iyi ilişki kurması ancak boşluklar yaratarak mümkündür. Dış çeperi tamamen çevrilmiş bir kütle yerine zeminde yaya akışını geçirgen kılan, farklı kotlarla görsel ve fiziksel bağlantı kuran bir yapı tasarlanmıştır.

Dışardan çevresindeki küçük yapılaşmaya tezat olarak tek bir yapı olarak algılanan bina; içinde farklı ölçeklerde mekânlar ile açık – yarı açık kamusal alanlarda çeşitlilik sağlamıştır. Avlu olarak tasarlanan iç boşluk; farklı kotlarda bölünmüş ve büyümüştür, bu avluya ek olarak 2. Katta ortak alanlar için farklı bir avlu daha tasarlanmıştır.

İç-dış kavramını bulanıklaştıran, sokak ve çarşı kavramını içinde sürdüren bu yapının farklı kotlarıyla sosyal, kamusal bir odak noktası, buluşma, geçit yeri haline gelmesi hedeflenmiştir.

Yapı İşlev Dağılımı

Yapıda 3 adet düşey sirkülasyon çekirdeği bulunmaktadır. Bunlardan 2.si ticari fonksiyonlara, 1i eğitim alanına hizmet etmektedir.

-3.70 kotunda oluşturulan boşluk yapının en canlı kamusal alanı olarak düşünülmüş bu alanın sergi gibi kültürel bir fonksiyonla ve kafelerle sosyal aktivitelerin hibrit bir kamusal mekan oluşturması hedeflenmiştir. -1 kotunda bulunan sergi mekanı kısmi olarak tavanından ve avluya açılan kısmından şeffaflaştırılarak ve farklı zamanlarda dışa taşarak bu mekanı zenginleştirmesi hedeflenmiştir.

Günlük kullanıma yönelik dükkânlar zemin katta, harici dükkan, kafe ve PTT gibi yapılar -1 bodrum ve 1, 2. 3. katta, eğitim yapıları farklı girişle 3. katta ve ofisler de son kat ve çatı katında konumlanmıştır.

Peyzaj Kararları

Yapının yakın çevresindeki betonlaşma etkisi yeşil dokuyla kırılmış, bu doku binanın geçirgen noktalarında değişerek kullanıcı için geçişler vurgulanmıştır.

Yapısal sıkışıklığın hissedildiği arazide sokak algısı yeşil dokuyla bütünleşerek yalnızca zemin kotunda değil farklı kotlarda da bu fiziksel ve görsel yeşil süreklilik devam etmiştir. Avlularda oluşturulan yeşil alanlar kullanıcıların rekreasyon alanı olarak tasarlanmıştır.

Malzeme ve Cephe Kararları

Hem yoğun metrekare ihtiyacını karşılamak hem de yapıya yerellik katması için tasarlanan beşik çatı; çelik ile güçlendirilmiş lamine ahşap strüktürden yapılmıştır. Çeperde ışık analizleri doğrultusunda kısmi cam açılabilir pencereler oluşturulmuş, avluda ise hava akışı için ve yapıda sera etkisi oluşmaması için açık bırakılmıştır.

Yapı betonarme olarak tasarlanmış yapının genelinde bitişler brüt beton olarak bırakılmıştır. Yapının doğu ve batı cephelerinde zemin kat haricinde güneş kırıcılarla ışık kontrolü sağlanmıştır. Ahşap olarak tasarlanan güneş kırıcıların ahşap strüktürlü çatı ile birleşimi yerel mimarlığın modern mimariyle yorumlanması olarak düşünülmüştür.

Yapının güney cephesinde ışığı kırması için sarmaşıkların saracağı çelik halat sistemi tasarlanmıştır.