Katılımcı, Merzifon Belediyesi İş ve Yaşam Merkezi Mimari Proje Yarışması

Mimari Rapor

Proje Alanı Çevre Verileri

Proje alanı, Amasya’nın önemli ilçelerinden biri olan Merzifon’un odak noktalarının bir arada bulunduğu etkin bir konuma sahiptir. Merzifon, tarih boyunca çeşitli medeniyetlere ev sahipliği yapmış, bünyesinde tarihten pek çok iz taşıyan, doğal ve kültürel değerlerine sahip çıkan ve modern çağın gerekliliklerini de yerine getirmesini bilen bir kenttir. Bu bağlamda, kente ve kentliye yeni değerler, yeni tecrübeler ve farklı bakış açıları kazandıracak öncü ve yenilikçi mimari eserler ortaya koymak istenmektedir. Mimari yapılar, sadece taş, beton, ahşap, cam vs. gibi malzemelerden ibaret değildir. Mimari yapılar, bünyesinde yaşam tarzını, fikirleri, kültürleri barındırır, insana yön verir. Tüm bu bilgiler ışığında bakıldığında mevcut durumda, alanda yer alan iş hanı binasının, kentin ve kentlinin taleplerini karşılayamaz hale geldiği görülmektedir. Bu alan kendi değerini ortaya çıkacak ve kente yeniden entegrasyonunu sağlayacak yeni bir dokunuşa, bir “Akupunktur”a ihtiyaç duyuyordu. Kentsel akupunktur, doğru yerde, doğru enerjiyi kullanarak, şehre yeniden “nefes” aldıracak müdahaleyi yapmaktır. Bu müdahale, kentin kamusal mekanları ile kent yaşamının yeniden canlanmasını sağlar.

Yarışma kapsamında hazırlanan proje ile bu methodu kullanarak sadece iş hanı bölgesinin değil, bu bölgeden başlayarak kent meydanına uzayan, oradan da tüm kentin etkin ve verimli kullanılması amaçlanmıştır. Bu alanın dönüşümüyle birlikte bölge “yeni kimlik” kazanacaktır. Mimari dönüşümü gerçekleştirirken, alanın çevresini de kentsel bir eleman olarak değerlendiren, bölgesel bir bakışla yaklaşılmalı ve alanın kent ve kentliyle entegrasyonunu sağlayacak, güncel bir durumla ve çözümle yeniden ele alınması gerekmektedir. Kentin potansiyellerini bu yerleşke ile birlikte düşünmek, alanın aniden kendini kente açması, heyecan verici hisler oluşturacaktır.

İhtiyaç Programı Verileri

Yarışmanın amacı; kentin sosyo-kültürel ve ekonomik yaşamını güçlendirecek ve kent merkezinin canlanmasına katkıda bulunacak çağdaş bir iş ve yaşam merkezinin kazandırılmasıdır. Bu bağlamda; ihtiyaç programı iki ana işlev grubuna ayrılabilir: Ticari mekanlar ve yaşam merkezi.

Ticari Mekanlar : Mevcut esnaf dükkanları, lokanta, kamusal birimler, satış ve hizmet birimleri ve ofisler.

Yaşam Merkezi : Sergi holü ve çok amaçlı salon, müzik eğitim birimleri, eğitim birimleri, belediye radyosu yayın stüdyosu, yönetim ofisleri ve servisler.

Vaziyet ve Tasarım Kararları

Acıbadem Sokak ve Hal Sokağının yaya sirkülasyonu olarak ayrışması, yeni bir “meydan” ve “KAMUSAL BOŞLUK” tariflendirdi. Alanın varoluş sürecinden bu yana çevresinde oluşan mahalleler, Cumhuriyet Meydanı ve diğer akslardan gelen sızıntı yolları dikkate alınarak düğüm noktaları oluşturuldu. Bu sızıntı noktalarıyla beraber alana bir süzgeç gibi girilebilen, geçirgen bir düzlem olması düşüncesi önemsendi. Düğüm noktalarındaki yaya yoğunluklarından yola çıkarak zeminde vücut bulan bir “KAMUSAL ALAN” düşünüldü. Etkili bir dönüşümün yapı ölçeğinden ziyade ilişkiler ağı ve sürdürülebilir aktörlerle sağlanabileceği fikri ile tasarım kararları belirlendi. İlişkiler ağının sağlanması noktasında fonksiyonları ve işlevlerin alanın belirli noktalarına dağıtarak bu alanın bütünsel bir yaklaşımla yaşatılması istendi.

Mekansal Çözümler

Zemin kattaki kamusal alan ana giriş-karşılama, mevcut esnaflar, yeni ticaret alanları, İş Merkezi girişi ve Yaşam Merkezi girişi, sergi ve bilgi alma bölümüyle zenginleştirildi ve bir “KÜLTÜR SOKAĞI” haline getirildi. Alanın tüm cepheleri kullanılır hale getirildi. Yapının yakınında bulunan PTT ana binasına yakın bölümde işlev devamlılığı açısından PTT çözüldü ve bölünebilir kamusal birimler bu alanda konumlandırıldı.

Üst kotta, zemin kattaki işlevlerin sürekliliği ve kamusal alanın arttırılması hedeflenerek yeni ticari alanlar, lokanta ve Yaşam Merkezi’nin fuaye ve açık sergi alanları yer almaktadır. Bu alanın Merzifon’un ‘ruh’una yeni bir NEFES getirmesi hedeflendi. Kentli, kent hayatının karmaşasında nefes alabileceği farklılaşmış mekanlara ihtiyaç duymaktadır. Bu nefes alma bölgesi, kent zeminine bağlanan farklılaşmış ikincil bir KENTSEL ZEMİN ile üst kotta oluşturulmuştur. Meydandan gelen aksı karşılayarak yapılan tribün merdivenleri; hem KENTSEL BOŞLUĞU tarifler, hem zemin kat ve ikincil zemin katı birbirine bağlar, hem de birçok faaliyetin sergilenmesi ve izlenmesi imkanı verir.

İkinci katta, işlevler kütlesel olarak ayrılmıştır. Hal Sokak’a bakan kütlede yaşam merkezinin çok amaçlı salonu, fuayesi, yönetim ofisleri ve belediye radyosu yayın stüdyosu yer alırken İş merkezi kütlesinde ofisler yer almaktadır. Bu iki kütle galeri boşluğuna bakarak hem ışık almaktadır hem de aktiviteleri izleme imkanı bulmaktadır.

Üçüncü katta, yaşam merkezinde; müzik atölyeleri ve eğitim birimleri, eğitmen odaları ve merkezin bu kısmına hizmet eden ve meydan aksının seyir imkanı veren bistro bölümü yer almaktadır. İş merkezi kütlesinde ise ofisler devam etmektedir.

Dördüncü katta, iş merkezi kütlesinin son katı bulunmaktadır. Bu katta ofisler bölünebilir açık ofis olarak çözülmüştür.

Alanın çevresindeki Hal Sokak ve Acıbadem Sokak trafiğe kapalı iken Sepetçi Sokak ve Muammer Aksoy Sokak trafiğe açıktır. İş ve yaşam merkezinin yapılmasıyla trafik yoğunluğunun daha da artacağı düşüncesiyle hem de ticari alanların değerlendirilmesi açısından trafiğe kapalı olmayan Muammer Aksoy Sokak’ından kapalı otopark girişi alındı.

Birinci bodrum katta, iş merkezi ve yaşam merkezi kütlelerinin çekirdekleri, oto yıkama servisi ve teknik hacimler mahalleri bulunmaktadır.

İkinci bodrum katta, kapalı otopark ve sığınak hacimleri yer almaktadır. Toplamda istenen kapalı araç sayısı sağlanmış oldu.

Bina gece ve gündüz kullanımına uygun olarak tasarlandı. Tasarımda engelli, yaşlı, çocuk kullanıcı profillerinin tamamı düşünülerek sirkülasyon çözümü gerçekleştirildi. Yatay ve düşey sirkülasyon elemanları merkezin tüm mahallerine erişimi kolaylıkla sağlamaktadır.

Yeşil Alan

İnsanların, peyzajının içinde var olduğu bir kurguda zaman geçirmesi hedeflenmiştir. Cumhuriyet Meydanı’ndaki yeşil boşluğun devamlılığı açısından Hal Sokak ve Acıbadem Sokak üzerinde tasarlanan yeşil alan, oturma birimleri ve su ögeleri ile bütüncül tasarlandı. Bu yeşil doku yapı içerisinde oluşturulan Kültür Sokağında devam ettirildi.

Projedeki ana damarlardan biri “ÇAĞDAŞ KAMUSALLIK” anlayışının irdelenmesiydi. Akslar; iç ve dış mekânları oluşturan akışın olduğu ve çizgilerin birleşerek devam ettiği bir kavramsal yaklaşımla düşünüldü. Dolayısıyla burası, yoğun bir iç ve dış mekân dokusunun birbirine örüldüğü ve üst üste bindiği bir kentsel kültürel merkez halindedir. Bu merkez tamda bir ağ gibi alana yayılan yaya yolları izlerini tutan, içinde mekansal kurguların oluşturulduğu, açık, yarı açık ve kapalı mekan hiyerarşisinin sağlandığı bütünlükçü bir sistem olarak kendini ifadelendirmektedir. Kullanıcı aktörlerini içinde barındırırken onlara, o mekanlarda zaman geçirmelerini sağlayacak fonksiyonlarla da eşlik etmektedir. Kentlinin bu alanda sadece gelip geçtiği bir yer olarak kalmayıp değişen bir senaryonun parçası olması hedeflenmiştir. Bu alan kentlinin bir tarafta ticaret alanlarında zaman geçirirken diğer tarafta bir serginin içinde kendini bulabildikleri ya da bir etkinliğe dahil olabildikleri sirkülasyon omurgasına takılan mekanların fonksiyonlarını oluşturmaktadır. Bölge kentli için bir “tarif noktası” oluşturacaktır. Kentsel teras, platformla, zeminle iletişimi sağlayan ve yaya, bisiklet yollarıyla bir bütün halinde araziyi çepeçevre saran bir özelliğe sahip olmaktadır.

Kente ‘Yol, buluşma, birliktelik kavramlarıyla beraber alanın her noktasının kamusal alan olarak değerlendirilmesi önemli bulunmuş, açık kamusal alanların kullanılması düşüncesi ön planda tutulmuştur. Peyzajla yapıların birlikteliği, dinamik, geçişken bir tasarım kurgusundan hareketle oluşturulmuştur. Böylece Merzifon İş ve Yaşam Merkezi buluşma, toplanma, gösteri, kültürel etkileşim, sergileme, bilgilenme, iş, ticaret, iletişim, seyir, oyun ile zaman içinde farklılaşan eylemler bütününü barındıran bir bütüncül yaklaşım olarak yorumlanmıştır. Kentin tamamına yayılan bir ölçekte örnek bir kamusal alan teşkil etmesi açısından, günün her saati izin almaksızın girilebilen şeffaf katılımcılardan oluşan yaşayan platformlara dönüştürülmesi amaçlanmıştır.