Katılımcı, MICROHOME Architecture Competition

Adil Mutlu Yıldız'ın MICROHOME Architecture Competition için hazırladığı proje.

Survival House
(Deprem Sonrası Acil Barınma Birimleri)

SENARYO

Korhanlı Ailesi, Hatay depremi sonrası evlerini kaybetti. Felaketin ardından ailelerini yeniden toparlamak için bir barınağa ihtiyaç duydular. Kendilerine tahsis edilen Survival House, akıllıca tasarlanmış alan tasarrufu özelliklerine sahip ve doğal ışıkla dolup taşan estetik, kompakt bir konuttu. Küçük boyutuna rağmen, Survival House, çekirdek bir ailenin ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde özenle tasarlandı. Tasarımın özü, geleneksel Anadolu ev planını modüler bir yapı ile off-grid, bağımsız bir evde birleştirerek bir yaşam ortamı yaratmaktı.

ANADOLU’DA BARINMA BİRİMLERİ

Anadolu’da, Taş Devri gibi antik dönemlere kadar uzanan çok uzun bir süredir yaşanmaktadır. İnsanlar Neolitik çağda yerleşmeye ve evler inşa etmeye başladılar. Daha sonra Yunanlılar ve Romalılar bölge üzerinde büyük bir etkiye sahip oldular ve evlerle iyi planlanmış şehirler yarattılar. Romalıları takip eden Bizans İmparatorluğu, kubbeler ve karmaşık mozaikler içeren benzersiz mimarisiyle iz bıraktı. Daha sonra Selçuklular döneminde (11. ila 13. yüzyıllar), konut, sosyal ve dini faaliyetleri harmanlayan, kapalı düzeni, karmaşık geometrik tasarımları ve doğayla bütünleşmesiyle karakterize edilen çok işlevli bir alana sahip konutlar ürettiler. Daha sonra gelen Osmanlılar, belirgin evler ve saraylarla kendi dokunuşlarını eklediler. Bu geçmiş primitif süreçten günümüze genellikle ahşap ve taştan yapılmış odalarla çevrili merkezi bir AVLU vardı. Bugün Anadolu’da eski ve yeni konutların bir karışımı var. Şehirlerde modern daireler varken, kırsal alanlarda hala geleneksel köy evlerinde yaşanıyor.

KONSEPT

Projemizde hedef edindiğimiz şey, içe kapalı , avlulu plana sadık, merkez odaklı bir plan şeması yaratmak ve bunu modüler bir biçimde kolayca üretmektir.

Survival house, yerel ahşap, yerel malzeme, yerel işçilik kullanılıp kolaylıkla yapılabilir. Bu sayede yerel ekonomilerin gelişmesine katkı sunar. Ayrıca büyük İstanbul depremi senaryosu için, fabrikasyonla çok kolay üretilip, hızla yerine taşınarak 1 veya 2 günde yaşama hazır hale getirilebilir. İstanbul için Anadolu ve Avrupa yakasında 4er kasaba, her kasabada 5 bin microhouse ile 10 bin insan yaşayabilir. Toplamda 80 ila 100 bin insanın akut durumda yaşamasına olanak sağlayarak, en azından deprem sonrası hemen barınma ihtiyacı karşılanacaktır, ekonominin çarklarına da faydası dokunup İstanbul ekonomisinin durmaması için olanak sağlayacaktır.

FONKSİYON FORM İLİŞKİSİ

“Proje tasarlanırken, fonksiyonlar 3 parçaya ayrılmıştır. Yaşam, uyuma ve mutfak. Yardımcı fonksiyonlar olan depolama yaşam alanına, wc uyku alanına dahil edilerek 3 x 3 =9 m2 içinde çözülmüştür. Le Corbusier’in Le Cabanon ölçüleri olan 3.66 x 3.66 m dan biraz küçük olan bu ölçüler rahat bir yaşam ve konfor alanı oluşturur. Bu 3 fonksiyon bir koridor ile birbirine bağlanmış ve microhouse girişine, Anadolu konut plan tiplerinin olmazsa olmazı bir ağaç konularak, tasarım tamamlanmıştır.

DEPREM

Türkiye, dünyanın en önemli deprem bölgelerinden birinde yer alıyor ve tarih boyunca çok sayıda deprem yaşadı, son zamanlarda yaşanan yıkıcı Hatay depreminde birçok can kaybı yaşandı; bu nedenle, afet sonrası konut ihtiyaçlarını karşılamak , alt yapıları çözmek önemli bir hal aldı. Proje kolay ve pratik üretimi nedeniyle, afet sonrası bir durum için güvenli bir topluluk yaratma konusunda büyük bir potansiyele sahip.

Projenin temel hedeflerinden biri, özellikle deprem gibi zor zamanlarda insanların daha mutlu bir hayat yaşamalarına yardımcı olmaktır. İnsanları tehlikeli bölgelerden daha güvenli olan bölgelere taşımak burada alt yapı ve ihtiyaçları çözmek ana hedeftir. Olası İstanbul depremi için, raporlar yaklaşık 14.150 kişinin hayatını kaybedebileceğini ve yaklaşık 40.000 kişinin etkilenebileceğini gösteriyor. Bu yüzden kurtulanlara yardım etmek için geçici ve kalıcı şehirler kurmanın önemli olduğuna inanıyoruz. Survival House, yerel ahşap, malzemeler ve emek kullanılarak kolayca inşa edilebilir ve yerel ekonomilerin gelişmesine katkıda bulunur. Dahası, büyük İstanbul depremi gibi senaryolar için prefabrikasyonla seri üretilebilir ve hızla taşınabilir, 1 veya 2 gün içinde yaşanabilir hale gelebilir. İstanbul’un hem Anadolu hem de Avrupa yakasında her biri 5.000 mikro eve ev sahipliği yapan dört kasaba ile her kasabada 10.000 kişi yaşayabilir. Bu düzenlemeyle, deprem sonrası acil barınma ihtiyacının hızla karşılanması ve aynı zamanda ekonominin çarklarının dönmeye devam etmesi sağlanarak İstanbul ekonomisinin durmasının önüne geçilmesi hedefleniyor.

YENİ VE SÜRDÜRÜLEBİLİR ŞEHİRLER

Projenin ana amaçlarından bir tanesi de tekli üretimden ziyade komünal bir yaşamı desteklemesidir. Olası doğal felaket senaryolarında, hayatta kalanların, yıkım yaşanan alanlardan başka alanlara taşınması ve orada nasıl bir şehircilik kurulacağına dair önerileri de içermektedir. Bir şehir nasıl kurulur ve nasıl yaşar sorularına yanıt üretmeye çalışmaktadır. Olası İstanbul deprem senaryosunda 14.1 milyon insanın ölebileceği raporlarla tespit edilmiştir. bizim kanaatimizce 1 milyon kişi depremden etkilenecektir. Hayatta kalanlar için geçici ya da kalıcı şehirler kurulması gerekmektedir.