Katılımcı (Sinan Mimarlık), Balıkesir Büyükşehir Belediyesi Hizmet Binası Yarışması

MİMARİ AÇIKLAMA RAPORU

Balıkesir Büyükşehir Belediye Hizmet Binası kentin kuzey kesiminde planlanan, Baltok “Yeni Karesi” projesinin merkezinde konumlanmaktadır. Proje; araç trafiği baskısı, yetersiz ve niteliksiz yapı stoku gibi sorunlara maruz olan kent merkezine alternatif sunacak yeni bir çekim merkezi oluşturmayı hedeflemektedir. Bu yaklaşım kent merkezindeki yapı, araç ve nüfus yoğunluğunun önemli bir kısmının yeni merkeze kaydırılması açısından ciddi bir potansiyele sahiptir. Aynı zamanda bu bölgede oluşturulacak nitelikli bir kentsel doku ve yaşam alanları ile alanın güneyinde yer alan bugün kentin periferi kesimleri olarak görülen 1.-2. Sakarya ve Kızpınarı Mahallelerinden kent merkezine doğru etki edecek bir dönüşümü harekete geçirme gücüne sahiptir. Proje alanının kent merkezine olan uzaklığı yaya olarak mevcut merkezle ilişkilendirilmesini güçleştirmekte bu nedenle ulaşım ve toplu taşıma anlamında çözümler geliştirilmesi gerekmektedir. Bu anlamda planlanan taşıt yollarına ek olarak şemalarda ifade edilen şekilde Ali Hikmet Paşa Meydanı, Bağlar Sokak, Yeni Karesi, Edremit Caddesi ve Kızpınarı Mahalleleri güzergahında çalışacak raylı sistem oluşturulması, bu sistemin kent için planlanan raylı sistem projeleri ile ilişkilendirilerek, her geçen gün artan kent içi taşıt trafiği problemine kalıcı bir çözüm getirilmesi, çağdaş bir toplu taşıma sistemi ile yeni merkez, mevcut kent merkezi ve yakın alt merkezlerin birbiri ile güçlü bir şekilde ilişkilendirilmesi proje kapsamında önerilmiştir.

Büyükşehir Belediye Hizmet Binası birimleri, alanının güney kesiminde yer alması planlanan, yeşil alanın bir uzantısı olarak yeşil ile iç içe geçen yapılar bütünü olarak kurgulanmıştır. Belediyenin bir idari bina olmaktan öte bulunduğu çevreyi sosyal ve kültürel olarak besleyen bir kentsel-kamusal odak oluşturması amaçlanmıştır. Bu doğrultuda, Belediye hizmet binası giriş karşılama birimleri, sosyal- kültürel birimler, ticari birimler ve meclis gibi işlevler, oluşturulan kamusal mekanlarla ilişkilendirilerek ele alınmıştır. Sosyal kültürel birimlerin yanı sıra önerilen küçük ölçekli ticari birimler ve meclisin Belediye Hizmet Binasından bağımsız olarak konumlandırılması ile alanın gece-gündüz hafta içi ve hafta sonu kullanımları açısından sürekli canlı tutulması amaçlanmıştır. Oluşturulan sokak, meydan, avlu gibi kentsel öğeler ile mevcut boşluğu önerilen işlevlerle tanımlı ve ölçekli hale getirecek kentsel arayüzler elde edilmesi sağlanmıştır. Böylelikle proje alanını kuzey, doğu ve batı yönlerinde çevreleyecek olan Baltok yerleşimi ve arazinin güneyinde planlanan rekreasyon alanlarını birbiri ile ilişkilendirecek kentsel mekanlar dizisi elde edilerek planlanan yeni kent merkezinin çekirdeğinin oluşturulması hedeflenmektedir.

Proje alanının batısından geçmesi planlanan ana arter proje alanına araç, yaya ve toplu taşıma erişimini sağlamaktadır. Proje alanını doğu-batı yönünde ilişkilendirecek şekilde bir belediye sokağı oluşturulmuştur. Bu sokağın küçük ölçekli satış birimleri ile canlı tutulması, sosyal ve kültürel yaşamı destekleyecek meydan ve avluları birbiri ile ilişkilendirmesi amaçlanmıştır. Ön meydan; Belediye Hizmet Binası girişi, sosyal ve kültürel birimler girişini oluşturan bir karşılama, buluşma ve bekleme alanıdır. Revaklı orta avlu; Belediye ve sosyal-kültürel birimler girişlerinin yanı sıra restoran, kafe, amfi, seyir terası, yarı açık sergi-kermes alanı gibi donatılarla beslenen bir yaşam avlusu niteliğindedir. Orta avlu güneyinde planlanan yeşil alana açılır. Alanın doğu kesiminde oluşturulan protokol avlusu, açık protokol otoparkı ile ilişkili Başkanlık ve meclis girişlerinin sağlandığı, resmi tören ve karşılamalara olanak sağlayacak bir kentsel mekan oluşturur. Meclis, gerektiğinde toplantı, konferans vb. sosyal ve kültürel amaçlı işlevler için gece ve hafta sonları da kullanılabilecek şekilde Belediye Hizmet Binasından bağımsız olarak kullanılabilen bir kütle olarak ele alınmıştır. Sosyal–kültürel birimler ile meclis, arazinin güneyinde rekreasyon alanı ile iç içe geçen bir kamusal baza oluşturmaktadır.

Belediye Hizmet Binası zemin katında konumlandırılan karşılama servisi, beyaz masa ve kütüphane gibi birimler ile şeffaf ve erişilebilir bir belediyecilik anlayışını halka yansıtmayı amaçlamaktadır. Daire başkanlıkları ve başkanlık birimleri bu şeffaf zemin üzerinde yükselen sekiz kattan oluşmaktadır. Planlamada servis alanlarının kuzey yönünde, çalışma alanlarının ise ağırlıklı olarak güney yönünde toplanması amaçlanmıştır. Yapı kütlesi 2,3 ve 4 katta bir kademelendirilmiş, bu kademelendirmede şehir merkezinde yer alan mevcut yapı gabarileri referans alınmıştır. Oluşturulan kütle kademelenmeleri içinde güneye bakan, kent manzarasına hakim kat bahçeleri oluşturulmuştur. Bu kat bahçeleri yükselen yapıda her 2-3 katta bir erişilebilen belediye çalışanları ve halkın faydalanabileceği dinlenme ve teneffüs alanlarını oluşturmaktadır. Kat bahçeleri ılıman iklim sebebiyle kent insanının günlük yaşamında yerleşmiş olan balkon kullanımı alışkanlığının kamusal yönetim binasına uyarlanmasıdır. Yapı cephesinde girişlerin vurgulanması, kat bahçeleri ve kademelenmeler ile kent siluetinde insan ölçeğine yaklaşan bir kütle kompozisyonu oluşmaktadır. Çalışma alanları mümkün olduğu müddetçe açık ofis mantığı ile ele alınmış esnek ve çeşitlenebilir mekanlar oluşturulmaya çalışılmıştır. Proje alanına sadece arazinin kuzeyinden geçmesi planlanan yoldan araç giriş ve çıkışlarına izin verilmiş. Bodrum katta oluşturulan kapalı otoparktan belediye, sosyal kültürel birimler meclis gibi bütün birimlere asansörlerle ziyaretçi ve servis erişimine olanak sağlanmıştır. Böylelikle arazinin, yaya öncelikli kullanımı ve yakın çevresiyle yaya sürekliliği oluşturması amaçlanmıştır.