Katılımcı (SN Mimarlık), Balıkesir Büyükşehir Belediyesi Hizmet Binası Yarışması

MİMARİ RAPOR

Problem tarifi

Kentin yeni gelişmekte olan bir bölgesinde bir hizmet binası tasarlayarak yeni bir kent odağı yaratma güçlüğü önümüzde dururken ilk düşündüğümüz şey belediye hizmet binasının mevcut kentsel doku ve gelişmesi planlanan alan ile nasıl bir ilişki kurabileceğiydi.

Bunun dışında topoğrafik zorluklar ve yapı için öngörülen programın yoğunluğu da üzerinde düşünülmesi gereken diğer iki önemli noktaydı.

Bina programında yer alan belediye hizmet binası birimleri ve genel kullanıma açık birimlerin kurgusu da tasarımda belirleyici faktörlerden biriydi.

Proje alanına bakış ve konsept

Çevreyolunun güneyini eski kent merkezi, kuzeyini ise planlanan yeni yerleşim bölgesi olarak adlandırırsak belediye hizmet binası yeni planlanan alanın merkezi olacak konumdadır.

İmar planına göre çevreyoluna bağlanan aks üzerinde; kültür, ticaret, eğitim ve konut fonksiyonlarının bulunduğu bir aks ile söz konusu parsele kentten ulaşım sağlanır.

Sosyal birimlerin ve belediye programına ait müdürlüklerin ayrıştırılması konseptimizin ana kurgusunu oluşturuyor. Zemin kotta büyük bir kentsel boşluk oluşturarak, yapının parselin hemen güneyinde yer alan park alanı ile ilişki kurmasını istedik.

İçinden sokak geçen bina kurgusu ile amacımız mümkün olduğunca serbest bir zemin kat kullanımı yaratmaktı. Kentlinin bu sokaktan geçerek parka ulaşmasını ve park alanı içine uzanan peyzaj düzenlemeleri ile belediye hizmeti aldığı zaman dilimleri dışında da parkı, amfi ile inilen alt kottaki kafeyi ve iç avlusunu da aktif olarak kullanacağını hayal ettik.

Programın yerleşimi

Yapıya yoldan yaklaşırken bizi büyük bir boşluk karşılıyor. Bu boşluktan yapıya nüfuz ediyoruz. Hemen sağımızda (parselin kolay ulaşılabilen batısındaki bu noktada) iki büyük kütle sosyal birimler için ayrılmış durumda. Restoran ve salonların girişleri bu alandan yapılıyor.

Sağ koldan biraz daha ilerlediğimizde karşımıza çıkan amfiden alt bodrum kota inerek kreşe ulaşabiliyoruz. Kreşi, kendine ait çökertilmiş avlusuyla daha korunaklı ve yeşile bakan bir hacim olarak planladık.

Solumuzdaki şeffaf cepheden belediyenin ana girişi ve başkanlık girişi yapılabiliyor. Karşılama ve danışmadan sonra turnikelerden geçerek ilerlediğimizde büyük bir atriuma geliyoruz. Hemen sağımızdaki geniş merdivenlerden alt bodrumdaki kafeye ve avluya ulaşabiliyoruz. Kafeyi dış mekandan, parka açılan yapısal boşluktan inen amfi ile de ulaşılabilecek bir noktada konumlandırdık.

Atrium boyunca ilerlerken sırasıyla büyükşehir karşılama, beyaz masa, sergi alanı ve ilerledikçe her iki yönde belediye hizmet birimlerine ait müdürlüklerin sıralandığını görüyoruz. Atriuma dik konumda planlanan lineer kollar aralarında oluşturulan iç bahçeler ve atriumlar ile yeşil iç bahçelere ve yeşil atriumlara açılan nefes alan çalışma alanları yaratmak istedik. Belediyenin yoğun ve ağır programını kollara dağıtarak müdürlükleri büyük bir bütünün daha küçük parçaları olarak planladık. Bu sayede işlevsel ve kesintisiz hizmet verebilecek bir belediye işleyişi oluşturabildik.

Başkanlık ve ilişkili birimler yapının yol tarafında aynı kütle içerisinde düşeyde yerleşirken, meclis salonu ve bağlantılı birimler parka bakan tarafta yine aynı kütlenin farklı katlarında düşeyde ilişkili olarak planlandık.

Sürdürülebilirlik

Cepheleri tasarlarken alanların kullanım fonksiyonları kadar yönler ve yönelimler de etkili oldu. Yapının parka bakan güney cephelerinin masif etkisi aslında güneş kontrolü düşünülerek oluşturulmuştur. Yola bakan uzun kuzey cephesini ise daha geçirgen olarak tasarladık.

Yapının elektrik ihtiyacını karşılayabilmek için sosyal birimlerin olduğu alanda çatıda güneye doğru yönelen PV paneller kullandık.

Yapının doğal havalandırmaya imkan veren mekan tasarımı, doğru yönlenmesi, etkin güneş kontrolü, doğal ışıktan maksimum yararlanmaya olanak sağlayan yerleşim kurgusu sürdürülebilir mimari yaklaşımlar olduğunu düşünüyoruz. Bunun dışında etkin sıvı ve katı atık yönetimi yapılması, yağmur ve drenaj suyunun gri su olarak toplanılarak çevre sulama ve tuvaletlerde kullanılması, doğal havalandırmanın enerji yükünü azaltması gibi konuların da sürdürülebilir bir tasarım anlayışı çerçevesinde yapabileceğimiz yapısal uygulamalardır.

Peyzaj

Tasarımdaki kentsel büyük boşluk kentliyi alanın güneyindeki parka ulaştıran önemli bir peyzaj öğesi olarak da düşünülebilir. Giriş plazasından gelen sert zemin bu kentsel geçiş alanı ile parkın içine nüfuz ederken, parktaki yeşilin ofis birimlerinin arasına sızmasını, yaratılan iç bahçelerle çalışma alanlarının nefes almasını, gün ışığından faydalanmasını istedik.

Yapının parka bakan uzun cephesi boyunca planlanan sert zeminler, alt kottaki kafe, iç avlu amfi ve kiosklar ile yaratılan alternatif mekan kullanımları sayesinde park kotu ve zemin kotunu bütünleştirdik.

Tüm alanı rampalar ile engelli, bisiklet vb. ulaşımlara uygun halde tasarladık. Alandaki tüm kotlar sert zeminlerle birbirine bağlanmış olup kamusal alandaki yaya sürekliliğini sağlamaya çalıştık.