Katılımcı (Teamwork Architects), Kamu Binaları Tasarımı Fikir Yarışması

Proje Raporu

Üst Ölçek Okumaları

“Mabetler Şehri” olarak bilinen Milas (Mylasos) 3bin yıllık kültür birikimini kentin içinde ve yakınlarında yaşatan, Bodrum, Yatağan ve Didim üçgeninin ortasında yer alan bir kenttir. Şehrin batısı Menteşe dağlarının devamı olan yüksek dağlık arazi olmakla birlikte şehir merkezi bu dağın eteğinde konumlandırılmıştır. Didim bağlantısını sağlayan 23 Nisan Bulvarı ile dağ arasında şehirleşme gerçekleşmiş ve zaman içinde ovalık alana yayıldığı görülmektedir.

Kent zaman içinde kontrolsüz büyümüş ve kendi ihtiyaçlarını yoğunluktan dolayı karşılayamaz hale gelmiştir, bu da çeşitli kent ihtiyaçlarını doğurmuştur. Kentin gelecek senaryosunda büyümesi ova (doğu) yönünde olacağı düşünülmüş ve bu doğrultuda bir sınırlandırılma getirilmesi önerilmektedir. Ova yönünde büyüme kentin temel ihtiyaçları ile birlikte yeşil alan / oksijen ihtiyacını da zorlu seviyeye getireceği öngörülmektedir. Kentin zaman içinde kimliğini yeniden kazanabilmesi için şehir merkezi odağında kuzey güney bağlantısı ile doğu batı bağlantısının kuvvetlendirilmesi gerekmektedir. Bu doğrultuda şehir merkezini de keserek devam eden Atatürk Caddesi ile kuzey güney bisiklet yolu ve yoğun yeşil doku bağlantısı, Didim yönüne giden 23 Nisan bulvarı ile bütünleşerek büyük bir sürdürülebilir kent aksı oluşturmalıdır. Bu düşünceyle kentin karbon salınım oranları daha aza indirgenebilmektedir. Buna destek olarak şehir merkezi çevresiyle bağlanan doğu batı bağlantısı da şehrin doğu yönündeki büyümesi sırasında önemli bir rol oynayacaktır.

Kentin büyümesiyle açığa çıkan büyük problemlerden biri kamusal ihtiyaçların bölünerek karşılanmasıdır. Bu doğrultuda kente üst ölçekten bakıldığında tüm kamu yapılarının büyük bir ağ oluşturması gerektiği ve proje alanı olarak belirlenen arsanın da bu ağ içinde önemli rol alacağı düşünülmüş ve bu durum önemli proje girdisi olarak değerlendirilmiştir. Bununla birlikte yakın çevrede yer alan okullar ve parklar da tasarım sürecinde önemli parametreleri oluşturmaktadır.

Proje Alanı: Şehrin güneyine yakın bölgede 23 Nisan Caddesi ile Atatürk Bulvarı bağlantı noktasına yakın bölgede yer almaktadır. Yakın çevrede yer alan okulların sosyo kültürel yapıların kullanımında kentli ile öğrenci bağlarını güçlendirici bir unsur olacağı düşünülmüştür. Proje alanında bulunan yoğun ağaç dokusu korunarak yapılaşma bu doğrultuda tasarlanmıştır.

Kavramlar ve Tasarım:

Parçaların Bütünlüğü: Kamu yapılarında zemin kullanımı ve arazi kullanımının büyük çoğunluğunun halka açık olması önemlidir. Yalnız tanımsız meydanlaşma, kullanışsız açık alanlar ve kent ölçeği içinde büyük bir yapının yer alması fikirsel olarak kent ölçeğinde bir bütünlük sağlamamaktadır. Kent ölçeğine bakıldığında büyük yapılardan ziyade küçük ölçekli ayrık yapılar yer almaktadır. Bu bilgi doğrultusunda arazinin güneyindeki yoğun ağaç dokusu korunarak yapılar kuzey yönünde parçalanarak konumlandırılmıştır. Alt birimlere ayrılan yapılardan atölyeler ve çok amaçlı salon birimi yoğun ağaç bölgesine doğru sızarak yayılım sağlanmıştır. Ayrılmış olan bu birimler sürdürülebilir kent saçağı altında toplanmış ve bir bütün içinde çalışması düşünülmüştür. Sürdürülebilir kent saçağı yağmur suyu toplama ve şehrin karbon salınımını azaltıcı yeşil çatı olarak değerlendirilmiştir. Sürdürülebilir kent saçağı ayrık yapıların bütünlüğü için kullanılırken kontrollü biçimde altta tasarlanan tanımlı meydanların aydınlatılmasına ve doğal havalandırılmasına yardımcı olacak galeri boşluklarıyla desteklenmiştir.

Belediye Yapısı: Kentlinin yapıya zemin kottan giriş sağlanması, meydanlarla ve diğer birimlerle etkileşim halinde olması düşünülmüştür. Yapı total mekan algısı üzerine kurgulanmıştır. Büyük hacimli ve galeri boşluklu bir lobi giriş sağlayan kentlinin yönlendirilmesinde önemli rol oynamaktadır. Yapının doğal havalandırılması için iç avlu boşluğu oluşturulmuştur. Zemin ve asma katta kentlinin hemen erişmesi gereken birimler yerleştirilirken üst 2 katta müdürlükler yer almaktadır. Zemin kotta kuzey yönünden protokol girişi sağlanmış ve bu alan meclis salonu ile bütünleştirilmiştir. Yapının sürdürülebilir kent saçağı üzerinde kalan 2 katının cephesi güneş kontrolü de sağlayan yarı geçirgen fotovoltaik güneş panelli cephe sistemi ile kurgulanmıştır.

Meclis Salonu: Protokol girişi ile bütünleşen büyük fuaye alanında belediyeye özel etkinlikler sağlanabilir esnek tasarım öngörülmüştür. Meclis salonu 3 tarafı şeffaf bırakılmış olup dinginlik sağlaması için dış çevre ile ilişkili olarak su öğesi kullanılmıştır. Saçak üzerinde kalan kısmında ise cephe kaplaması olarak Mabetler Şehri Milas’ın yerel taş kaplaması kullanılmıştır.

Çok Amaçlı Salon: Yapı içeriden kontrollü kayar paneller ile tasarlanmış ve etkinlik türüne göre esneklik sağlayabilmesi hedeflenmiştir. Yapı yoğun ağaçlık bölgeye sızmış olup saçak altı ve yeşil alan açık hava kullanımına da imkân sağlamaktadır.

Atölyeler: Yoğun yeşil alana sızmış olan birimde büyük bir lobi ve sergi alanı kentliyi karşılamaktadır. Asma katlarında eğitmen bölümleri olan atölye birimlerinden oluşan yapıda büyük bir birim dans atölyesi olarak ayrılmıştır. Bununla birlikte doğal havalandırmayı, atölyeler arası etkileşimi ve açık alanda da atölye yapmaya imkân sağlayacak iç avlu tasarlanmıştır.

Arasta: Milas tarihinde yer alan arastada esnaf lokantaları ve küçük esnaflar birimleri yer almaktadır. Kompleks içinde açık hava sinema gösterilerine de imkân sağlayacak Arasta geçidi tasarlanmış ve geçitte yemekhane, açık kütüphane ve küçük ticari destek birimleri yerleştirilerek Milas kültürünün izlerini taşıması sağlanmıştır. Belediye yapısı içinde yer alan galeri boşluğu arastaya kadar ulaşmakta ve arastanın iç avlusunu oluşturmaktadır. Arasta geçidi ve iç avlusu ile belediye yapısının doğal havalandırması da sağlanmıştır. Sürdürülebilir kent saçağı altında kalan meydanlar açık / yarı açık etkinlik alanları olarak günlük yaşantıda da kullanılabilmektedir.

Sürdürülebilirlik:
Parçalı olan tüm alt birimlerin bütün algılanmasını sağlayan sürdürülebilir kent saçağı meydanlarda gerekli aydınlatmayı sağlayacak galeri boşluklarına sahiptir. Doğal aydınlatmanın yanı sıra kompleks içi doğal havalandırmaya da imkan sağlamaktadır. Yapı karbon salınımını azaltıcı yeşil çatı özelliğine sahip olup yağmur suyunu depolayıcı drenaj sistemi de bulunmaktadır. Belediye ve atölye yapılarında iç avlulu sistem tasarlanmış ve yapıların doğal havalandırma ve aydınlatılması sağlanmıştır.

Belediye yapısının sürdürülebilir kent saçağı üzerinde kalan katlarının cephe tasarımı için standart döşemeler arası alüminyum profilli pencereler önerilmiştir. Bunun yanı sıra kompleksin karbon salınımı azaltıcı olarak hem güneş kontrolü sağlayan hem de fotovoltaik özellikte cephe sistemi tasarlanmıştır.

Bu cephe sisteminde düz yüzeyli fotovoltaik paneller yerine daha fazla yüzey oluşturacak ve böylelikle daha fazla güneş ışığından fayda sağlayacak “S” kesitli yüzeye sahip cephe elemanı tasarlanmıştır. 2 kat “S” kesitli polikarbon arasında yarı geçirgen fotovoltaik film kaplaması yapılarak gelişmiş yeni teknolojiyle paneller elde edilmiş ve cepheye uygulanmıştır.