Katılımcı, Tevfik Sırrı Gür Stadyumu ile Çamlıbel Limanı Fikir Projesi Yarışması

Proje Raporu

MERSİN PROMENAD

Yaşayan ve Çok İşlevli Bir Kamusal Alan

Yarışma alanı, Mersin ilinin geçmişinden bu yana önemli bir Akdeniz kenti olmasını sağlayan ana unsurları bünyesinde barındırmaktadır. Mersin’in, geçmişten bu yana Akdeniz ticaret rotalarında önemli bir uğrak noktası olmasını sağlayan liman alanı, önemli bir deniz kenti olduğunun sembolü deniz feneri, Osmanlı döneminde önemli bir güvenlik noktası olduğunun ispatı eski kışla bölgesi, doğal bir peyzaj değeri olarak sahil ve Müftü Deresi, Cumhuriyet Dönemi kalkınmasına örnek teşkil eden Tevfik Sırrı Gür Stadı ve daha birçok farklı işlev yarışma alanı içerisinde yer almaktadır.

MERSİN PROMENAD; alanı içerdiği tüm işlevleri kent adına sahiplenme anlayışı ile kentsel belleğin korunarak, kentlilerin toplanma, dinlenme, rekreasyon, yeme-içme, buluşma, sportif aktivite, ticari ve hizmet sunumuna ait mekan ihtiyacı, alışveriş ve kültürel faaliyetlerden faydalanma gibi ihtiyaçları göz önünde tutarak organize edilmiştir. Mersin Promenad, her köşesiyle geçmişten referanslar alan, kullanıcıların farklı ihtiyaçlarına modern tasarım araçlarıyla çözümler sunmaya çalışan, toplumu oluşturan farklı yaş grupları ve sosyal tabakaları bir arada olmaya davet eden, kentin misafirleri için hoş bir karşılama ve deneyim biriktirme alanı olmayı hedefleyen “yaşayan ve çok işlevli bir kamusal alan” olarak tasarlanmıştır.

ULAŞIM KARARLARI

Mersin Promenad projesi kapsamında öncelikli olarak yaya ve bisiklet kullanımını özendirici kararlar alınmıştır. Bu kapsamda proje alt bölgelerinin tamamını birbirine bağlayan yaya ve bisiklet aksı önerisinde bulunulmuştur. Bu yaya ve bisiklet aksının Mersin Promenad alanı genelinde bütünselliğinde sağlanması amacıyla İsmet Paşa Bulvarı’nın bir kısmı yer altına alınmıştır. Yer altına alınan kısım Kışla Park bölgesinin güneyinde yer almakta olup Şehir Müzesi ve Kültür Merkezi’nin güneyine kadar uzamaktadır. Ayrıca, Müftü Deresi üzerinde Stad Park Bölgesi ile Cumhuriyet Meydanı’nı, Mersin Meydanı ve kıyı şeridinin diğer alt bölgelerini bağlayacak şekilde üç adet yaya-bisiklet köprüsü önerilmiştir. Bu köprüler, işlevsel olarak ulaşım olanaklarını geliştirecek, kullanım olarak seyir alanlarının sayısını arttıracak ve simgesel olarak mimari değer üretimini arttıracaktır. Atatürk Caddesi’nde taşıtlar için tek yön uygulaması kararı alınmış olup 8 m. yol genişliği olan caddede kaldırım alanlarında genişletme yapılacak olup yaya ve bisiklet kullanımı için kolaylık sağlanacaktır. Saha analizlerinde çok ciddi oranda otopark ihtiyacı olduğu tespit edilmiştir. Mersin Promenad alanı içerisinde iki farklı alanda yer altı otoparkı önerisi yapılmıştır. Bunlardan ilki idarenin talep ettiği şekilde CUMHURİYET MEYDANI bölgesinde, diğeri ise Eski Tevfik Sırrı Gür Stadyumu yeni STAD PARK bölgesinde yer alacaktır.

MERSİN PROMENAD PROJESİNİN ALT BÖLGELERİNDE ÇEVRESİYLE UYUMLU SÜRDÜRÜLEBİLİR FONKSİYONLAR GELİŞTİRİLMİŞTİR:

BÖLGE 1- STAD PARK

Günümüzde kullanılmayan Tevfik Sırrı Gür Stadyumu’nun kentsel hafıza içerisindeki mimari ve sosyal izlerini koruyarak yenilikçi bir etkileşim alanı oluşturulmaya çalışılmıştır.

STAD PARK tek başına bir meydan, park ya da ticaret ve hizmet birimlerinin yer aldığı bir alan olarak düşünülmemiştir. Modern bir meydanın yaşamasını sağlayacak oranda, kentlinin toplanma, dinlenme, reaksiyon, yeme-içme, buluşma, alışveriş ve kültürel faaliyetlerden yararlanma ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde tasarlanmıştır. Tevfik Sırrı Gür Stadyumu’nun simgeselliğinden hareketle, yakın çevresi ile güçlü yaya-bisiklet bağlantılarının sağlandığı, Müftü Deresi’nin doğal peyzaj değerlerine saygılı, kentin önemli bir çekim merkezi olabilecek bir yapı tasarımına gidilmiştir.

STAD PARK içerisindeki yapı, parkın bütünselliğinden, SAHİL PARKI ve KIŞLA PARKI bölgesi ile ilişkisinden bağımsız olarak düşünülemeyecek şekilde planlanmıştır. STAD PARK genel olarak, kamusal alanları öne çıkan ticaret ve hizmet alanı olarak düşünülerek; yeme-içme birimleri, sinema, paylaşımlı ofis alanları, amfi tiyatro alanı, açık ve kapalı sergi alanları, yer altı otopark alanı gibi ticari ve kamusal hizmet birimleri içinde yer alacak şekilde planlanmıştır. Yer altı otoparkı hariç kapalı alanların toplamı 15.000 m² dir.

BÖLGE 2 – SAHİL PARK 1

Kentin deniz ile ilişkisini kesen, Deniz Kuvvetleri Dinleme Tesisleri, Merkez Komutanlığı ve Ordu Evi yapılarının kaldırılmasıyla önemli bir bölge sahil kullanımı için kazanılmış olmaktadır.

Bölgede yapısal olarak tarihsel bir simge olan Mersin Deniz Feneri koruma altına alınmıştır.

Deniz fenerinin küçük ölçekli bir meydan alanının merkezine yerleştirilerek mekansal olarak vurgulanması sağlanmıştır. Ayrıca yapısal olarak Mersin Meydan alanının bütününü kapsayan yaya ve bisiklet aksı SAHİL PARK 1 içerisinde de yer almakta olup, STAD PARK, KIŞLA PARK, LİMAN PARK bölgeleri ile ilişkiyi sağlamaktadır. SAHİL PARK 1 dolgu alanı olarak kabul edilmiş olup planlama çalışmaları bu kapsamda yeniden revize edilecektir.

Kanunun ve yönetmeliğin ilgili maddelerine göre dolgu alanlarında kamu yararı gözetilerek, kıyıda yapılabilecek yapılarla birlikte yol, meydan, açık otopark, park, yeşil alan, fuar, çocuk bahçesi, deniz, hava ve kara ulaşımına dönük tesisler de yapılabilmektedir. SAHİL PARK 1; kentlinin deniz ile ilişkisini güçlendiren, sahil kullanımının arttırılarak dinlenme, dinlenme, toplanma, spor aktivite, rekreatif faaliyet ihtiyaçlarına hizmet veren fonksiyonların yoğunlaştığı bir alandır.

İsmet Paşa Bulvarı’nın kısmen yer altına alınması ile KÜLTÜR MERKEZİ ve KIŞLA PARK bağlantıları güçlü bir şekilde kurulmuştur. Ayrıca SAHİL PARK 1 mekansal olarak iki parçadan oluşsa da Müftü Deresi üzerinden yapılacak yaya ve bisiklet köprüsü ile alanın bütünlüğü sağlanmaktadır.

BÖLGE 3 – LİMAN PARK

LİMAN PARK alanı kaldırılacak olan lunapark ve komşuluğundaki yıkılmış aquapark alanını kapsamaktadır. Alan Mersin Meydanın önemli bir parçası olarak toplamda 2000 m² inşaat alanına sahip yeme-içme-eğlence fonksiyonlarının yer aldığı, kruvaziyer liman alanı ile ilişkili, kentin deniz ile olan ilişkisini güçlendiren, kıyının kentliler tarafından eşit bir şekilde kullanımını sağlayan, Akdenizliliği vurgulayan bir tasarım anlayışı ile planlamıştır.

BÖLGE 4 – BARINAK

BARINAK alanı kentin bir Akdeniz kenti olduğunu vurgulayan en önemli unsurlardan biridir ve korunması gereklidir. Ancak Mersin Meydan alanının yeniden ele alınması sürecinde barınak alanının rehabilite edilerek; iskeleleri, yanaşma alanları ve yürüyüş alanları ile daha güvenli ve modern bir görünüme sahip olması sağlanmalıdır. Balıkçı barınağının LİMAN PARK ta yer alan yeme-içme alanları ile bir bütün olarak düşünülmesi kentlinin ve ziyaretçilerinin deniz ürünlerine ulaşması için önemlidir.

Bu durum bir deniz kenti için kentsel belleğin devamlılığına fayda sağlayacaktır.

BÖLGE 5 – MESKİ

Meski alanı İdarenin isteği doğrultusunda korunmuştur.

BÖLGE 6 – SAHİL PARK 2

Mersin Meydan alanının güney doğusunda yer alan SAHİL PARK 2′ mevcut fonksiyon korunarak yarışma alanı genelinde alınan tasarım kararları doğrultusunda açık alan düzenlemeleri yapılmıştır.

Park alanı içerisindeki Atatürk Anıtı korunmuştur. SAHİL PARK 2 bölgesinde mevcut kıyı kenar çizgisi hattı korunmuştur.

BÖLGE 7 – CUMHURİYET MEYDANI

Tarihsel süreç içerisinde kentin buluşma noktası olma özelliği bulunan Cumhuriyet Meydanı, komşuluğundaki kültür merkezi, Arap Ortodoks Kilisesi, Atatürk Evi Müzesi gibi yapılarla kent için önemli bir odak noktasıdır.

Cumhuriyet Meydanı’nda tören alanı işlevi korunmuştur. Ayrıca meydan alanı tamamında 4302. sokaktan girişi, Sakarya Caddesi’nden çıkışı düzenlenecek şekilde yer altı otopark alanı düzenlemesi yapılacaktır.

BÖLGE 8 – ÇAMLIBEL TİCARET VE HİZMET BÖLGESİ

Tarihsel süreç içerisinde prestijli konut bölgesi fonksiyonunu yitiren ve günümüzde çok katlı binaların bulunduğu yeme-içme ve tekstil ürünleri satışına dönük ticari birimlerin yer aldığı Çamlıbel Bölgesinde yüksek yoğunluktan kaçınan nitelikli kullanımların önünü açacak bir planlama anlayışı ile hareket edilmesi gerekmektedir. Bu amaçla: fonksiyon olarak ticaret, hizmet ve turizm işlevinin ön plana çıkarıldığı bir yapılanmaya gidilmesi gerekmektedir. Ancak bu dönüşümün yapısal yoğunluk arttırıcı tedbirler yerine niteliksel dönüşümün önünü açan değer üreten bir model ile kurgulanması gerekmektedir. Yaşayan ve çok işlevli bir kamusal alan oluşturmayı hedefleyen Mersin Meydan Projesi ile kapsamlı bir kent merkezi dönüşümü hedeflenmektedir. Projenin ilerleyen aşamalarında Çamlıbel bölgesini etkileyen bir dönüşüm hareketliliği oluşacaktır. Çamlıbel bölgesi için konaklama fonksiyonunun ön plana çıktığı, nitelikli ofis birimlerinin, yeme-içme alanlarının yer aldığı bir senaryo tasarlanmıştır. Bina kitle ve cephe özelliklerini düzenleyen kentsel tasarım rehberi hazırlanması gerekmektedir.

BÖLGE 9 – KÜLTÜR MERKEZİ

Mersin Meydan Projesinin bir parçası olarak, KIŞLA PARK (Tarihi ve 2. Derece Doğal Sit Alanı) komşuluğunda yer alan ve yıkılacak olan askeri lojmanların bulunduğu alanda modern bir sanat müzesini de kapsayacak şekilde çok amaçlı kullanımlara hizmet verecek bir KÜLTÜR MERKEZİ yapılması planlanmaktadır. Disiplinler arası etkinliklere ev sahipliği yapacak bu KÜLTÜR MERKEZİ, modern ve çağdaş sanat alanlarındaki üretimleri uluslararası bir bakış açısıyla sanatseverlerin erişimine sunacaktır. KÜLTÜR MERKEZİ içerisinde farklı toplum kesimlerinim eşit bir şekilde faydalanacağı şekilde, genç girişimciler için ücretsiz paylaşımlı ofis alanları, sürekli sergi salonları, fotoğraf galerileri, eğitim faaliyetleri, sinema, tiyatro ve bir çok sanat dalını içerisinde barındıran bir hizmet sunulması hedeflenmektedir. Yapısal olarak yoğunluktan ziyade işlevsel, çevreci ve simgesel bir mimari üslupta tasarım yapılması hedeflenmiştir. İsmet Paşa Bulvarının kısmen yer altına alınması ile SAHİL PARK 1 ve LİMAN PARK bağlantıları güçlü bir şekilde kurulmuştur.