Katılımcı, Torbalı Belediyesi Belediye Hizmet Binası, Pazaryeri ve Otopark ile Yakın Çevresi Ulusal Mimari Proje Yarışması

PROJE RAPORU

 ‘‘KENTSEL SÜREKLİLİK’’

TORBALI

İzmir iline bağlı olan Torbalı ilçesi, İzmir ilinin güney doğusunda yer alır. İlçe; coğrafi konumu, ulaşım avantajı ve pazarlara yakınlığı ile önemli bir yerdedir. Aynı zamanda tarım, hayvancılık ve sanayi yönünden gelişmiştir. İlçe, İzmir il merkezine 45 km uzaklıktadır. İZBAN (İzmir Banliyö Tren Sistemi) hattının ilçeye ulaşması kenti daha işlek hale getirmiş ve İzmir kent merkeziyle olan ilişkisini güçlendirmiştir. İZBAN hattının Torbalı ölçeğindeki bu olumlu sonuçlarının yanı sıra; kente bakıldığında hattın kent merkezini iki bölgeye ayırdığı ve bu bölgeler arasında kopukluk oluştuğu gözlenmiştir.

TASARIM ALANI

Tasarım alanı konumu itibariyle, Torbalı’nın merkezinde kent içinde önemli bir röper noktasında bulunmaktadır. Tasarım alanında; mevcutta haftanın belli bir günü pazar işlevi için kullanılan ve üst örtü elemanı ile tanımlı olan bir açık alan ve onun yakınında Torbalı Belediye Binası bulunmaktadır. Arazinin yakınında bulunan İZBAN hattının kenti daha işlek kılmasının yanı sıra, kenti iki ayrı bölgeye böldüğü ve bu bölgeler arasında kopukluk oluşturduğu gözlemlenmiştir; bir tarafta konut yoğunluklu bölge bulunurken diğer tarafta kent merkezini de içine alan ticari yapıların yoğun olduğu bölge bulunmaktadır. Mevcutta bu durum için halihazırda yapılmış bir alt geçit bulunmaktadır. Yarışmaya konu olan alan yakınında bulunan dar ve işlevsiz olan alt geçit genişletilerek meydanla ilişkilendirilmiş, kent merkeziyle ilişkisi eksi kotta çözülerek güçlendirilmiştir. Böylece iki ayrı bölgeye ayrılmış alanlar arasındaki kopukluk giderilmiş ve süreklilik sağlanmıştır.

Tasarım alanı, ticari işlevlerde kullanılan yapıların yoğun olduğu bir bölgede bulunmaktadır. Alan, kent içinde önemli bir ticari aks üzerinde yer almaktadır. İmar planındaki ticari yapıların ada bazındaki yapılaşması incelendiğinde, yapıların çoğunlukla ada çeperine yerleştiği ve orta kısımda yeşil alan içeren bir avlu oluşturduğu gözlenmiştir.

Yarışmaya konu olan alanlardan perşembe günleri pazara ev sahipliği yapacak olan A alanının çeperinde ticari yapılar bulunmaktadır. Bölgedeki ticari yapıların oluşturduğu yapı adalarındaki mevcut yapılaşma referans alınarak, A alanında, kente nefes aldıracak bir kentsel boşluk oluşturulmuştur.  Ticari işleve sahip pazar alanı sokak ile aynı kotta tutulmuş, kentsel boşluk niteliğinde olan kent meydanı eksi kota indirilerek bu alandan koparılmıştır. Böylece ticari yoğunluğa sahip alanlardan ayrışan kent meydanı hem özelleştirilmiş hem de B alanında bulunan belediye binasına alt geçitle bağlanarak A ile B alanları arasında süreklilik sağlamıştır. Ayrıca kent meydanından C alanına da alt geçitle bağlantı kurularak kentlinin İZBAN hattının diğer tarafına kesintisiz ulaşması sağlanmıştır. Böylece yarışmaya konu olan alanlar arasında bir süreklilik elde edilmiştir.

PEYZAJ KURGUSU VE PAZAR ALANI

A alanında 5*5 metrelik bir gridal sistem ile peyzaj elemanları oluşturulmuştur. 5*5 akstaki peyzaj elemanları farklı boyutlarda bir araya getirilerek alanlar arasında tanımlar ve sınırlar oluşturulmuştur. Bu sınırlar ile alanlar arasındaki geçişler ve yaklaşımlar daha etkin olarak ifade edilmiştir. Gridal sistem arasında kısmen yeşillere yer verilmiştir. Pazar alanı, pazarın olmadığı günlerde kentlinin gece ve gündüz kullanım alternatiflerine olanak sağlayacak şekilde tasarlanmıştır. Pazar alanına gündüz kullanımını destekleyecek şekilde ticari birimler entegre edilmiştir. Pazar olmadığı günlerde alanın aktif olarak kullanılması için ticari birimler çeperlere konumlandırılmıştır. Pazar alanı düzenlenmesinde 8*8 metrelik gridler kullanılmış ve her bir pazar birimi bu gridlere yerleşecek şekilde düzenlenmiştir. Böylelikle peyzaj düzenlemesindeki süreklilik pazar alanıyla da sağlanmıştır. Pazar alanında bodrum katla ilişkili çöp toplama sistemi (monşarj) çözülmüştür. Pazar alanının üst örtüsü, zemindeki gridal organizasyonun üst yüzeye taşınması ile oluşturulmuş ve üst örtüde birimlerin ışık ve hava alması için kısmen yırtık ve boşaltmalara yer verilmiştir.

TASARIM YAKLAŞIMI VE YAPILAŞMA

Yarışmaya konu olan alanlar incelenirken, alanların birbirinden kopuk olduğu gözlenmiştir. A ve B alanları İZBAN hattının doğusunda bulunurken C alanı bu hattın batısında bulunmaktadır. Ayrıca A alanı ile B alanı arasında da İsmet Paşa Caddesi bulunmaktadır. Alanlar arasındaki bu kopukluğu giderecek, ulaşım ve görsel ilişkide süreklilik sağlayacak bir tasarım yaklaşımı benimsenmiştir. Proje alanı düz bir topoğrafyaya sahiptir. A alanında kotlandırma yapılarak Pazar alanı sokak kotunda konumlandırılmış ve alt kotta (-4.50 m kotu) bir kent meydanı oluşturulmuştur. Bu kent meydanından B ve C alanlarına alt geçitlerle bağlantılar yapılarak ulaşımda süreklilik sağlanmıştır.

B alanında belediye binası konumlanmıştır. Belediye binası araziye yerleşirken kent meydanıyla görsel ilişki kurmak esas alınmıştır. Belediye binası kitleleşirken servis birimleri, müdürlüklerden şeffaf bir galeri sistemi aracılığıyla ayrışmaktadır. Galeri ve sirkülasyon alanları, kent meydanıyla görsel ilişki kurmaktadır. Kitle, çevre binalara uyum sağlayacak şekilde yükselirken, kitlede teraslanma yapılarak kent meydanıyla olan görsel ilişki güçlendirilmiştir. İhtiyaç programı doğrultusunda, alt kotlara kamusal işlevli birimler yerleşirken üst kotlara daha özel alanlar yerleşmiştir. 1. Bodrum katta (-4.50 m kotu) Belediye binasına ait giriş-karşılama mekanları konumlanmış ve bu mekanlar, kent meydanıyla doğrudan ilişkilenerek kentlinin Belediye binasına davetkar ve kesintisiz bir şekilde ulaşması sağlanmıştır. Aynı zamanda kent meydanından gelen kentli, belediye binasına dahil olup 4519. Sokağa (B alanının güneyinde bulunan sokak) kesintisiz ulaşabilmektedir. Ayrıca B alanında bir yeşil alan bulunmaktadır. Zemin katta yemekhane konumlandırılarak bu yeşil alanla ilişkilendirilmiş ve yeşil alan aktif hale getirilmiştir.

C alanında restoran ve otopark tasarlanmıştır. Restoran konumlanırken, C alanının güneyindeki parselde bulunan yeşil alana yüz vermiştir. Restoranın arkasında kalan alanda ise otopark çözümlenmiştir. Restoran kitlesinde teraslanma yapılmıştır. Teraslanma ve amfi önerisiyle kent meydanıyla görsel ilişki kurulmuştur. Öte yandan kent meydanından C alanına doğru uzanan alt geçit, C alanının güneyindeki sokağa (3566. Sokak) bağlanmış böylece kentsel süreklilik sağlanmıştır.