Katılımcı, Üsküdar’da Mimar Sinan’ı Anmak Yarışması

PROJE RAPORU

Mimar Sinan’a Bakış

Sinan’ın mimarlık ve şehir anlayışı aslında bir bütünlük arz etmektedir. Bu anlayışının şehrin simgesel silüet haritasına katkısı oldukça güçlüdür. Şehrin farklı noktalarında bir güzellik anıtı şeklinde yükselen yapıları şehrin peyzajında önemli bir unsur haline gelerek bir çok noktadan ihtişamının tadılmasına olanak verirken şehrin hafızasında ve gündelik hayatında kalıcı etkiler bırakır. Ve tabiki İstanbul ve Üsküdar özelinde de şehrin siluetine en güçlü ögeleri kazandıran Mimar Sinan eserlerinin şehrin zaman içinde giderek yoğunlaşan kaotik yapısında kaybolan değerini hatırlatacak bir mekan ve yeni bir bakış noktası oluşturmak önemli bir adim olacaktır. Ziyaretçilerin ona şehrin görsel kalabalığından izole olarak bakma imkanı sunan bir anıt ve seyir platformu onları eşsiz bir tarih ve manzara yolculuğuna çıkaracaktır.

Referans: Prof. Dr. Suphi Saatçi ‘Sinan Bütün Zamanların en büyük Mimarı ve Mühendisidir’

Mimar Sinan’ın Çizgileri

Sinan dünya mimarlık tarihine yeni bir kimlik kazandıran, göğe asılmış gibi duran büyük kubbelerin mimarıdır. Doğrularla eğrilerin karşıtlığı Sinan’ın yapılarında yerle gök karşıtlığının bir tür simgesi gibidir. Kubbeden aşağı eğrisel çizgiler üzerinden aşağı dökülen üç boyutlu kütle, yapının soyut tasarımına egemen olan tektonik davranışı vurgular. Her yapısında değişmeyen yarım küre biçimini bir bütün imgesinin içinde eritme çabasındadır. Tek Kubbe – Tek Mekan teması ile oluşturduğu mekanlar yalınlığı ve dinlendiriciliği ile insanları olağanüstü bir anonimlik duygusu içinde birleştirir. Kubbe, şefkat ve merhametle insani kuşatır onu sarar. Ona anlamlı bir bütünün parçası olduğunu, o bütünlükle birlikte aktığını hissettirir. Kubbe ihtişamını kademeli bir yükseliş içindeki yapıyla uyumlu bütünleşmesinden, kendisinde olan gücü tüm yapıya dengeli dağıtmasından alır.

Sinan’ın cami tasavvurunda tevhid ilkesinin öne çıkarıldığı bir kubbe altında birlik olma hissini ziyaretçilerine yaşatan anıt ona şehir aksından yaklaşanlar için açtığı görkemli boğaz manzarası ile davetkar bir tavır takınmaktadır. Diğer taraftan göğe usulca yükselen rampa ve merdiven ile adım adım şehrin kaosunda kaybolan Sinan’a ve onun eserlerine izole bir bakış ve gözlem noktası oluşturmaktadır. Görkemi kadar şeffaflığı ile de şehrin hafızası ve gündelik hayatında etkiler bırakarak etrafında bir hayatın kurulmasına olanak sağlamaktadır.

Referans:
Doğan Kuban Sinan’ın Dünya Mimarisindeki yeri
Dr. İbrahim Zeyd Gerçik İstanbulda’ki Erciyes: Süleymaniye Külliyesinde Liderlik ve Yönetim

Kentsel Bağlantı ve Tarihi Yaya Rotası

Üsküdar ilçesi İstanbul Metropoliten Alan içinde önemli bir tarihsel ve ticari odak özelliği taşıyan, çeşitli ulaşım- aktarma noktalarını barındıran, kozmopolit kullanıcı kitlesine sahip olan bir alandır. Üsküdar’ın mekansal evrim sürecinde meydan ve açık alan olgusu değişmiş kıyı kullanımının kısıtlanması , toplu taşıma ve aktarma noktalarının alan içinde yer seçimi (Marmaray) fonksiyon değişimi ile kentsel açık alanlar ve tanımsız bir kentsel boşluğa dönüşen kıyı şeridinin şehir ile ilişkisinin yeniden düzenlenmesi gerekliliği kaçınılmazdır.

Kentin tarihi yapıları ve kıyı şeridi ilişkisi belirli yaya akslarının yeniden düzenlenmesi ile daha tanımlı hale getirilmesi amaçlanmıştır. Bölgedeki kullanıcı aktiviteleri ve kentsel organizasyon gözetilerek oluşturulan rotalar Üsküdar’ın tarihsel kimliğine ve şehre yayılmış olan tarihsel donatılara uzanırken aynı zamanda deniz ile kurduğu güçlü ilişkisine açılan vista noktalarına da dönüşmektedir.

Rekreatif faaliyet ve ulaşım faaliyetlerinin birbirini olumsuz etkilemeden fakat kullanıcıların kesiştiği belirli bölgeler belirlenmiştir. Tanımlı hale getirilen yaya aksları etrafında oluşturulan fonksiyonel alanlar kıyının kısa süreli aktarma merkezi işlevi gereksinimlerinden olan bekleme ve geçiş ihtiyacını desteklerken aynı zamanda kentli ve ziyaretçilerine farklı kotlara yerleşen alternatif aktivite ve deneyim imkanları sunmaktadır. Katmanlı bir kullanım organizasyonu ile Anıt ve Etkinlik Alanları, bitki dokusu ve gölgelendirilmiş alanlar ile entegre bir biçimde çalışır hale getirilmiştir.