Kayseri Camii Kebir Çevresi Kentsel Yenileme – Bitirme Projesi 

Nuh Naci Yazgan Üniversitesi Mimarlık Bölümü 2019-2020 Bahar Dönemi Bitirme Projesi öğrencileri olarak, Mimar Alper Aksoy ve Mimar M. Akif Kemerlioğlu yürütücülüğünde Kayseri Camii Kebir Çevresi Kentsel Yenileme Projesi konu olarak çalışıldı. 

Proje Raporu

Proje Alanına Yaklaşımı

Camii Kebir bölgesi geçmişten günümüze Kayseri’nin en büyük odak noktasıdır. Kayseri Kalesinin dış kale surları içerisinde kalan bu alanda çeşitli yıllar ve devletlere ait birçok tarihi yapı bulunmaktadır. Proje alanı içerisinde Kale surları, Pamuk Hanı, Raşit Efendi Kütüphanesi, Kadı Hamamı, Kapalı Çarşı, Vezir Hanı, Hatuniye Medresesi bulunmakta. Bununla birlikte bölgede meslek gruplarının kümelendiği alanlarda bulunmaktadır. Kuyumcular, halıcılar, baharatçılar, şekerciler, tekstilciler vb.

Bölgenin organik dokusu zamanla bozularak 3-6 katlı bloklara dönüşerek alanın yoğunluğu artırılmış. Zemin kullanımı ticaret üst katlarda konut olarak kullanılan yapılar; zamanla konut kullanıcılarının bölgeden çıkması ticaret kullanımının artması ve taşıtın bölgeye girmesi ile birlikte     mesai saatlerin yayaların kullanamadığı taşıt dolu yollar ve kaldırımlar, Mesai saatlerinin dışında neredeyse tamamen boş kalan bir çöküntü alanına dönüştüğü gözlemlenmektedir. Alanın meydan tarafında yüksek katlı yapılar kent silüetini kötü yönde etkilemektir.

Vaziyet Kararları

Öncelikle birbirlerine bu kadar yakın olup ancak görsel iletişimleri ve birlikte algılamayan Camii Kebir, Hatuniye Medresesi, Kadı Hamamı, Vezirhanı, Kapalı Çarşı’nın görsel iletişimleri birlikte algılanması hedeflenmiştir. Kapalı Çarşı çıkışlarının bulunduğu ve Kazancılar Çarşısından (kuyumcular çarşı)  gelen aksın birleştiği alanda bir meydanlaşma düşünülmüştür. Hatuniye Medresesi çevresindeki yapılardan kurtarılarak alanın girişinde bizi karşılar hale getirilmiştir. Alan tamamen taşıt trafiğine kapatılmış Hatuniye Medresesi ve Kurşunlu Camii arası ana aks olarak belirlenmiş ve bunun üzerine takılı farklı işlevlerde yapılar tasarlanmıştır.  Meydan çevresinde kültür yapıları konumlandırılmıştır.

Kütle Dağılımları

Tasarımın genelinde zemin kullanımlarında ticari birimler üst kotlarda ise ofis konaklama gibi işlevler tasarlanmıştır. Bölgedeki tarihi yapılara bakıldığında özelleşmiş iç alanlar avlulaşmalar ve dar geçitler gözlemlenmiştir. Tasarımda bunlar göz önünde bulundurularak ofis kütlesi zemin kullanımı ufak bir pasaj olarak tasarlanmıştır. Meslek gruplarının kümeler halinde çalıştığı gözlemlenen bu alanda avlulu bir pasaj tasarlanmıştır. Tarihi yapılar arasındaki görsel iletişimin kesilmemesi için -4.00 kotunda ticari birimler ve kamusal alanlar tasarlanmıştır. Konaklama ihtiyacı Otel ile sağlanması düşünülmüş ve araç yaklaşımı göz önünde bulundurularak konumlandırılmıştır. Cumhuriyet Meydanına yakın olan alanda konferans salonu ve müze-kütüphane tasarlanmıştır.