Kayseri Sivas Caddesinin Canlandırılması

Nuh Naci Yazgan Üniversitesi Mimarlık Bölümü 2019-2020 Bahar Dönemi 7. Proje öğrencisi olarak, Mimar Murat Uslu ve Mimar Füsun Kocatürk yürütücülüğünde Kayseri Sivas caddesi üzerinde karma işlevli yaşam projesi konu olarak çalışıldı.

Proje alanına yaklaşım:

Tarihine baktığımızda, çekirdeği 1910 yılında Mutasarrıf Muammer Bey ve Belediye Reisi İmamzade Mehmed Bey’in, bir kısım halkın karşı çıkmasına rağmen şehir içerisindeki yaygın bir vaziyette bulunan mezarlıkları kaldırarak, Sivas yönündeki yolu açmasıyla atılan Sivas Caddesi 1950’li yıllara kadar özellikle akşam saatlerinden sonra pek tekin olmayan, şehirler arası bir kara yolu hükmündedir.

1950’li yıllarda Kayseri Belediyesi Başkanı Osman Kavuncu’nun döneminde planları yapılan bu caddenin Cumhuriyet Meydanı ile Atatürk Stadyumu arasında kalan ilk bölümünün genişletilerek bulvar haline getirilmesi 1957-1958 yılları arasında belediye başkanı olan Şahap Sicimoğlu zamanında gerçekleşmiş ve caddenin iki tarafına kooperatifler tarafından 5’er katlı binalar yaptırılmıştır. 1959 yılına ait yerel Hakimiyet gazetesinde, Sivas Caddesi’nin çalışmalar sonucunda genişliğinin 41 metre olacağı, önemli tarihî eserlerin bulunduğu bu yolun kentin gelişimi için de önemli olacağı vurgulanmaktadır. Önceleri cadde üzerine bulunan küçük atölyelerin 1950’lerden itibaren sanayi bölgesine taşınmasıyla da cadde üzerinde konut alanları gelişme fırsatı bulmuştur.

Özellikle 1970’li yıllardan itibaren cadde boyunda çoğunlukla konut yapı kooperatifleri eliyle olmak üzere ardı ardına binalar hızla yükselmeye başlamıştır.

Özellikle 1970’li yıllardan itibaren Sivas Caddesi’nde oturmak Kayserili için bir itibar ifadesidir ve ilginç olan, bu dönemde kentin kapalı toplum yapısı düşünüldüğünde önemli bir toplumsal statü göstergesi hükmündedir.

Bu göstermelik işlevi tüketime yönelik ticari hayatın kalbinin attığı cadde üzerinde açılan mağazalar için de belirleyici olmuştur. Artık sadece cadde çevresinde yaşayan insanlar için değil, Kayseri kentinin tümü için cadde bir çekim alanı haline gelmiştir. Yıllardır, özellikle güzel havalarda insanların üçer-beşerli gruplar halinde bir araya geldiği, cadde boyunun iki tarafında ağır ağır yürüyerek turlar attıkları kamusal bir toplanma ve sosyalleşme alanı halinde kullanılagelmiştir. Bu yürüyüşlerde göz ucuyla mağaza vitrinleri izlenir, dondurma ve kuruyemiş yenir, ayaküstü karşılaşılan tanıdıklarla sohbet edilir, çay bahçeleri ve parklarda dinlenilir. Bu özellikleriyle cadde kentte yaşayanların izledikleri ve izlendikleri sosyal bir platform haline gelmiştir. Kayseri çevresindeki pek çok kente göre ekonomik ve sosyal ölçütlerde daha zengin olsa da, açılan yazlık sinemalar haricinde özellikte kentte bu türden sosyalleşme imkânı sağlayacak sosyal donatıların ve kentsel alanların azlığı bir bakıma Sivas Caddesi’ni kent belleğinde biricik hale getirmiştir. Birkaç nesil boyunca cadde kalabalıklar için sosyal ve ekonomik statünün sergilendiği, insanların izlendiği ve insanlarla buluşulan özel bir alandır ve bu özelliğiyle Sivas Caddesi, Kayseri kent belleğinde salt bir araç-yaya aksı olmaktan öte anlamlar içeren okumalar yapma potansiyeline sahip olagelmiştir.

Vaziyet kararları:

Bu anlamını günümüzde kaybeden Sivas Caddesi için yeni öneriler getirmeyi planladım .Sivas Caddesi şehrin araç trafiği için ana arterlerden biri konumunda. Alternatif yollar olmasına rağmen Sivas caddesinin kullanılması, tramvay hattının cadde üzerinde bulunması, caddede halen devam eden ticari faaliyetler cadde üzerinde ki karmaşayı artırıyordu. Cadde üzerindeki araç trafiğinin, alternatif yollardan rahatlıkla sağlanabiliyor oluşuyla Sivas Caddesini araç trafiğine kapatmayı önerdim. Bu öneri ile birlikte cadde boyunca caddenin farklı noktalarına farklı işlevler yükledim. Cadde üzerinde silüeti bozan noktalara müdahalelerde bulundum. Hakim manzara yönünü ve cadde boyunca neredeyse sabit giden kat yüksekliklerini dikkate alarak caddenin landmarklarına dönüşecek seyir terasları tasarladım. Tasarımlarımda mevcut yeşil alanlara müdahale etmeden iç bahçeler ile yeşil alanlara katkı sağladım.